ڀٽائي ۽ ڀُونءِ
شاھ عبدالطيف ڀٽائيءَ جي رسالي جي سُرن مان کنيل چونڊ بيتن جي سمجهاڻيءَ تي مشتمل ڪتاب نامياري ليکڪ ۽ محقق ڊاڪٽر ڪمال ڄامڙو لکيو آھي. ڄامڙو صاحب لکي ٿو:
”ڪتاب ’ڀٽائي ۽ ڀونءِ‘ ۾ شاهه سائينءَ جي رسالي جي سڀني سُرن مان ڪجهه بيتن جي سمجهاڻي سُر وار ڏني وئي آھي. اڪثر بيت ڪلياڻ آڏواڻي صاحب جي ترتيب ڏنل رسالي تان کنيا ويا آھن. شاھ سائينءَ جو ڪلام ھزار رنگن جي ھيري مثل آھي. اھو ئي سبب آھي تہ ھر ماڻھو خاص ڪري عالم پنھنجيءَ سمجھه ۽ علم مُطابق بيتن يا شعرن جو مفھُوم ۽ معنيٰ ڪڍندو يا سمجهندو آھي. مُون لطيف سائينءَ کي جيئن سمجهيو آھي، تيئن بيتن جي سمجهاڻي لکي آھي. روحاني رازن بدران بيتن جي ظاهري معنيٰ ۽ مفھُوم کي وڌيڪ اھميت ڏني آھي. ھاڻوڪين حالتن ۾ شاھ جي ڪلام جي اھميت ۽ ڪارج نروار ڪرڻ جي به ڀرپُور ڪوشش ڪئي اٿم. “
”ڪتاب ’ڀٽائي ۽ ڀونءِ‘ ۾ شاهه سائينءَ جي رسالي جي سڀني سُرن مان ڪجهه بيتن جي سمجهاڻي سُر وار ڏني وئي آھي. اڪثر بيت ڪلياڻ آڏواڻي صاحب جي ترتيب ڏنل رسالي تان کنيا ويا آھن. شاھ سائينءَ جو ڪلام ھزار رنگن جي ھيري مثل آھي. اھو ئي سبب آھي تہ ھر ماڻھو خاص ڪري عالم پنھنجيءَ سمجھه ۽ علم مُطابق بيتن يا شعرن جو مفھُوم ۽ معنيٰ ڪڍندو يا سمجهندو آھي. مُون لطيف سائينءَ کي جيئن سمجهيو آھي، تيئن بيتن جي سمجهاڻي لکي آھي. روحاني رازن بدران بيتن جي ظاهري معنيٰ ۽ مفھُوم کي وڌيڪ اھميت ڏني آھي. ھاڻوڪين حالتن ۾ شاھ جي ڪلام جي اھميت ۽ ڪارج نروار ڪرڻ جي به ڀرپُور ڪوشش ڪئي اٿم. “