علي بابا چاليھہ چور
’جئڪ ما‘ هتي جي هڪ ناليري يونيورسٽي ’هنگزو نارمل يونيورسٽي‘ مان انگريزي ۾ گرئجوئيشن ڪئي. اسان جي ملڪ جا ڪيترائي خوش نصيب شاگرد ويندي سنڌ جا به شاگرد ۽ شاگردياڻيون هتي جي هن ۽ ٻين يونيورسٽين (جن بابت مٿي ٻُڌائي چڪو آهيان) مان اعليٰ تعليم حاصل ڪري رهيا آهن. هنگزو نارمل يونيورسٽي 1908ع ۾ ٺهي ۽ منجهس 12000 کن فل ٽائيم شاگرد آهن. 1000 کن پڙهائڻ وارا ٽيچر آهن جن ۾ 100 ڊاڪٽوريٽ ڊگري وارا ٽيچر آهن. 500 کن پروفيسر (ريسرچر) آهن. يونيورسٽي جا 5 ڪئمپس آهن.
گرئجوئيشن بعد جئڪ ما هنگزو جي هڪ ٻي يونيورسٽي ’هنگزو ديانزي يونيورسٽي‘ ۾ انگلش ۽ انٽرنيشنل ٽريڊ سبجيڪٽن جو ليڪچرار ٿي رهيو ۽ فلمن ۾ پڻ ڪم ڪيو.2009ع ۾ هن يونيورسٽي ۽ علي بابا گروپ گڏجي ’علي بابا بزنيس اسڪول‘ ٺاهيو جنهن جو جئڪ ما چيئرمين آهي. هي اسڪول فل ٽائيم بيچلر ۽ ماسٽر ڊگرين جو پروگرام آفر ڪري ٿو، جنهن ۾ اِي ڪامرس، انٽرنيشنل بزنيس، مارڪيٽنگ (ڊجيٽل مارڪيٽ) ۽ لاجسٽڪس جهڙا سبجيڪٽ اچي وڃن ٿا. هن اسڪول جي آسين(ASEAN) ملڪن لاءِ سنگاپور ۾ آفيس آهي ۽ اتي جي نانيانگ (Nanyang) انٽرنيشنل بزنيس ڪاليج سنگاپور سان گڏ ڪم ڪري ٿي.
جئڪ ما پنهنجي چيني ڪمپنيءَ جو علي بابا نالو رکڻ بابت مختلف انٽرويو ۾ ٻڌائي چڪو آهي ته سندس ڪمپني ’علي بابا گروپ‘ جو علي بابا نالو رکڻ کان اڳ هو هڪ ڏينهن سان فرانسسڪو (آمريڪا) جي هڪ ڪافي شاپ ۾ ويٺو هو ته هن جي دماغ ۾ اهو نالو آيو. ”مون کي اهو نالو سٺو لڳو ۽ پوءِ جيئن ئي ريسٽورنٽ جي ويٽريس بل کڻي آئي ته مون پئسا ڏيندي کائنس پڇيو ته آيا هن ڪڏهن علي بابا جو نالو ٻڌو آهي؟ هن هائوڪار ۾ جواب ڏنو.“
”توکي هن بابت ڇا خبر آهي؟“ مون پڇيوماس.
جواب ۾ هن وراڻيو ته ’Open Sesame‘ (کُلي وڃ سِم سِم).
دل ۾ مون چيو ته بس بس، جئڪ ما! تنهنجي ڪمپنيءَ جو اهو ئي نالو ٿيندو. ان بعد آئون ڪافي شاپ مان ٻاهر نڪري گهٽيءَ مان لنگهندڙ ٽيهارو کن مختلف قوميتن جي ماڻهن کان علي بابا جو پڇيم... انڊيا، جرمني ۽ ٽوڪيو، شنگهائي جي ماڻهن کان پڇيم... سڀ علي بابا کان واقف لڳا... علي بابا، کل جا سم سم... علي بابا هڪ مهربان ۽ هوشيار سوداگر هو جنهن پنهنجي ڳوٺ جي ماڻهن جي مدد ڪئي.... علي بابا نالي جي صورتخطي به آسان آهي ۽ سڄي دنيا هن ڪردار کان واقف آهي. سو مون پنهنجي ڪمپنيءَ جو نالو ’علي بابا‘ رجسٽرڊ ڪرايو.“
جئڪ ما هڪ ٻي ڪمپنيءَ جو نالو ’علي ماما‘ پڻ رجسٽرڊ ڪرايو آهي. اڄ جئڪ ما پنهنجي ڪاروبار ۽ سياست ڪري ايڏو امير ۽ مشهور آهي جو هن شهر هنگزو جي خاص ماڻهن جو جڏهن ڪنهن کان پڇيو وڃي ٿو ته هو سڀ کان پهرين جئڪ ما جو نالو کڻي ٿو.
جئڪ ما، جا رکي رکي مختلف اخبارن ۽ رسالن ۾ توڙي سوشل ميڊيا تي ايندڙ سياسي ۽ تجارتي نوعيت جا بيان ۽ ٽوئيٽ پڙهڻ وٽان هوندا آهن. تازو آيل بيان پنهنجي پڙهندڙن جي دلچسپيءَ لاءِ هتي لکان ٿو:
”جيڪڏهن توهان ڀولڙن اڳيان هڪ نوٽن جو ۽ ٻيو ڪيلن جو کارو رکندائو ته هُو نوٽن ۽ ڪيلن مان ڪيلن جي چونڊ ڪندا، ڇو جو هنن کي خبر ناهي ته نوٽن سان ان کان به وڌيڪ ڪيلا خريد ڪري سگهجن ٿا.
حقيقت ۾، جيڪڏهن توهان ماڻهن کي نوڪري (جاب) ۽ ڌنڌي (بزنيس) مان هڪ جي آڇ ڪندائو ته هُو نوڪريءَ جي گهُر ڪندا، ڇو جو ڪيترن ماڻهن کي اها ڄاڻ ناهي ته هُو پگهار کان وڌيڪ ڌنڌي مان ٿيندڙ فائدي ۾ پئسو حاصل ڪري سگهن ٿا.
نفعو، پگهار کان بهتر آهي ڇو جو پگهار مان توهان فقط پيٽ گذر ڪري سگهو ٿا پر نفعي مان توهان جي قسمت ٺهي سگهي ٿي.“