حياتي ۽ موت
جيسين ماڻھو زندھ آھن ته منجھن دانائي ۽ ناداني، خدا ترسي ۽ بي رحمي، شرافت ۽ ڪميڻپائيءَ جو فرق ضرور رھي ٿو. پر جڏھن ماڻھو مري وڃن ٿا ته سندن لاش ڳڙي سڙي ھڏا ۽ خاڪ ٿي وڃن ٿا. اھو ھر ھڪ جو نصيب آھي ۽ مقدر به آھي. پوءِ دانائي ۽ نادانيءَ، خدا ترسي ۽ بي رحمي، شرافت ۽ ڪميڻپائيءَ ڪنھن جي ھٿ وس آھيئي ڪانه. نه وري لاش جي ڳڙڻ سڙڻ يا ھڏا ۽ خاڪ ٿي وڃڻ تي ڪنھن کي ڪو اختيار حاصل آھي. ماڻھوءَ جي زندگي پنھنجي وس ۾ نه آھي ۽ نه موت. نه سندس دانائي پنھنجي پيدا ڪيل آھي ۽ نه ناداني. نه خدا ترسيءَ جو خالق پاڻ آھي ۽ نه بي رحميءَ جو. نه شرافت سندس املاڪ يا ورثو آھي ۽ ڪميڻپ.
ڪي ڏھاڪو سال جي ڄمار ۾ مري وڃن ٿا. ڪي سؤ سال عمر جھاڳي پوءِ فوت ٿين ٿا. داناءُ ۽ نادان به مري ٿو. خدا ترس ۽ بي رحم به مري ٿو وڃي. اشراف ۽ ڪميڻو به ساڳئي دڳ تي وڃي ٿو. جڏھن جيئرا آھن ته عدو موچي عثمان حجم ۽ سومر نانوائي. جڏھن مري وڃن ٿا ته پوءِ ھڏا ۽ خاڪ. جئري سورٺ، راءِ ڏياج ۽ ٻيجل! مئي پڄاڻان اھيئي ھڏا ۽ خاڪ. پوءِ ھڪ ماڻھو جي ھڏن ۽ خاڪ، ۽ ٻئي ماڻھو جي ھڏن ۽ خاڪ وچ ۾ فرق ڪھڙو؟
(چيني فيلسوف ”ينگ چو“)