مڙس منھنجو ڀؤنڪندي مئو
آمريڪا ۾ هر ڊپارٽمينٽل اسٽور ۾ عام ماڻهن لاءِ ڪوڪا ڪولا هوندي ته ڊائيبيٽڪ مريض لاءِ پڻ، جنھن ۾ کنڊ بدران سئڪرين يا ٻي ڪا اهڙي شيءِ پيل هوندي جا مٺاڻ جو ڪم ڏئي ۽ ساڳئي وقت کنڊ جو مرڪب به نه هجي. اهڙي طرح سيون اپ، پيپسي ڪولا کان وٺي بسڪيٽ، ڪيڪ، ٽافيون، چيغم وغيره. بس خريداريءَ وقت رڳو دٻي تي ڏسڻ گهرجي ته Diabetic واري لاءِ ڪھڙي آهي ۽ اها جانچڻ جي تڪليف هت هڪ چاق ماڻهوءَ کي به ڪرڻي پوي ٿي جو متان هو Diabetic واري جي ڪا شيءِ کڻي اچي. اهو ته ٺھيو پر اهي ماڻهو جي اڳھين ٿلها آهن ۽ وڌيڪ ٿولهه نٿا چاهين انهن لاءِ پڻ مختلف شربت، کير، مکڻ ۽ ٽافيون ڪيڪ جتي ڪٿي وڪامندي ملندا جن ۾ چرٻي (Fat) جھڙيون شيون شامل نه ٿين. اهڙين شين مٿان وڏن اکرن ۾ Diet لکيل ٿئي.
هونءَ به هھڙن ملڪن ۾ ڪا به شيءِ اکيون پوري وٺي نٿي سگهجي. جپان ۾ ٽٿ پسٽ به عام ماڻهن لاءِ هڪڙي هوندي ته خراب مھاڙين وارن لاءِ ٻي. سگريٽ پيئندڙ لاءِ الڳ ٽٿ پيسٽ هوندي، جيڪا هن جي ڏندن جا ڪارا ناسي داغ ۽ سندا ڊاهي ته انهن ماڻهن لاءِ ڌار هوندي جن کي جڙتو ڏندن جا جت لڳل هجن. هاڻ جيڪڏهن ڪو انگريزي يا جپاني پڙهيل ناهي ته ان جو مٿو ويو. جيئن اسان جو ٿرڊ انجنيئر هڪ ٽٿ پسٽ وٺي آيو، جنھن تي سڄي آکاڻي جپانيءَ ۾ لکيل هئي، پر اهو به چڱو جو ان ٽٿ پيسٽ جي ٽيوب تي تصوير ٺھي پئي هئي ته هڪ همراهه هٿ منھن ڌوئڻ واري گينڊيءَ اڳيان بيٺو آهي ۽ سندس هٿ ۾ اهو ساڳيو ٽيوب آهي، جيئن ٻئي درجي جي ڪتاب ۾ خانو ڇوڪرو ڏندڻ بيٺو ڏئي ۽ هيٺان لکيل آهي ته صبح سوير اٿي هٿ منھن ڌوئجي. هونءَ به اسان وٽ اهڙي ٽيوب واري شيءِ ٽٿ پيسٽ ئي سمجهي وڃي ٿي. ٻئي نمبر تي شيونگ ڪريم ٿي سگهي ٿي.
خير سائين اسان جي ٿرڊ انجنيئر صاحب جڏهن صبح سوير اٿي اها ’ٽٿ پيسٽ‘ استعمال ڪئي ته کونئر وانگي ڏندن ۽ برش تي چھٽي وئي. چڱو جو جهٽ پٽ ٽوال سان اگهي چنبڙيل مسالو لاهي ورتائين. پوءِ هڪ جپانيءَ کان پڙهائڻ تي معلوم ٿيو ته اها ٽٿ پيسٽ نه پر ڀڳل ڪونڊيون ۽ ٿانو ڳنڍڻ لاءِ اڇو سيمنٽ آهي. جپانين جي اها ڳالهه اسان ڏاڍي دل ۾ ڪئي.
ٽٿ پيسٽ وانگر اسان وٽ گهڻي عرصي تائين Pressurized Spray ۾ پھرين عطر نڪرڻ ڪري هر Spray کي عطر سمجهڻ لڳا هئاسين. جيتوڻيڪ هنن ملڪن ۾ يڪدم هر ڪا شيءِ کڻي Spray ۾ ڪڍيائون. مڇرن مارڻ جي دوا کان ويندي Air Freshener تائين. ٻوساٽيل نڪ کي کولڻ کان وٺي بوٽ جي پالش تائين. پر اسان ماڻهن جي ذهنن ۾ اهو ئي ته ڦس ڦس (Spray) معنيٰ عطر ۽ عطر معنيٰ ڦِس ڦِس.
انهن ڏينھن ۾ اسان جو جھاز جپان کان جيئن ڪراچيءَ پھتو ته منھنجو پراڻو ڪلاس ميٽ مون وٽ آيو. آئون ان وقت انجڻ روم ۾ هوس. اهو ٻڌي ته هو منھنجي ڪئبن ۾ پھچي ويو آهي تکو تکو انجڻ روم مان نڪتس جو هن جون عادتون سمجهيم پئي ته منھنجي غير موجودگيءَ مان فائدو وٺي هڪ هڪ ڪٻٽ، خانو ۽ ريفريجريٽر کولي پنھنجي پسند جي شيءِ پنھنجي قبضي ۾ ڪندو. ڪمري ۾ گهڙيس ته اڇي قميص ۽ پتلون ۾ هو سمارٽ لڳي رهيو هو. پر ڪجهه ڪاوڙ ۾ هو. کانئس ڪاوڙ جو سبب پڇان ان کان اڳ سندس هڪ ڪڇ ڪاري ۽ ٻئي هٿ ۾ جپان مان ورتل ڪاري پالش جو Spray ڏسي سمجهي ويس ته هن ان کي عطر سمجهي دل کولي استعمال ڪرڻ چاهيو ٿي.
هونءَ سڀ کان وڌيڪ باهه تڏهن وٺي ويندي آهي، جڏهن ڪنھن به ڊپارٽمينٽل اسٽور ۾ ماڻهن جي کائڻ جي بسڪٽن کان وڌيڪ ڪتن ٻلن جي کائڻ جا بسڪٽ، سھڻن سھڻن دٻن ۾ رکيل ڏسبا آهن. اسان جھڙن غريب ملڪن جي غريب ماڻهن کي ڪھڙي سُڌ ته ڪي ڪي ملڪ ايڏا امير آهن، جتي ڪتا ٻلا به اسان کان وڌيڪ سٺي خوراڪ کائين ٿا. ڪيترا دفعا ايئن به ٿيو هوندو جو هن پاسي نئون آيل ٽوئرسٽ ڀُل مان ڪتن يا ٻلن جا بسڪيٽ، پنھنجي کائڻ جا سمجهي وٺي ويو هوندو. بلڪ هتي جا ماڻهو به ڪڏهن ڪڏهن اهڙي ڀل چڪ ڪري ويھندا آهن _ خاص ڪري نشي جي حالت ۾.
لطيفو مشھور آهي ته ڀل ۾ هڪ عورت ڪتي جي کائڻ جا بسڪيٽ گهر وٺي وئي ۽ مڙس کي ’بيڊ ٽي‘ تي کارائي ڇڏيائين. سندس مڙس کي ڏاڍا وڻيا ۽ جوءِ کي روز ساڳيا بسڪيٽ کارائڻ لاءِ چيائين.
هڪ ڏينھن دڪاندار کي زال ٻڌايو: ”منھنجو مڙس مري ويو.“
دڪاندار چيس: ”ڏٺئه! ڪيڏو جهليندو هوسانءِ ته اهي ڪتن وارا بسڪيٽ کيس نه کارائيندي ڪر، متان انهن بسڪيٽن وگهي هو مري نه وڃي.“
”هو بسڪيٽ کائڻ سان نه مئو، پر بسن لارين پٺيان ڀؤنڪندي مئو.“ زال وراڻيو.