اپوڪئليپسو نائو
سئنيما هال ۾ ڪا خاص رش نه هئي. ان ڪري نمبرن جو قيد نه هو. هڪ سيٽ تي اچي ويٺاسين. ٿوري دير بعد خيال آيو ته هي ته پاسي واريون سيٽون آهن، جتان ايترو مزي سان ڏسي نه سگهبو. سو اٿي اچي وچ وارين ڪرسين تي ويٺاسين. پر سگهوئي اسان جي اڳيان وارين سيٽن تي جپاني فئملي ٻارن سان اچي ويٺي ۽ ڳالهائڻ لڳا. اسلم کي چيم ته اٿ ته ٻئي هنڌ ويھون. هي ٻار فلم هلڻ وقت به ڳالهائيندا رهندا ۽ فلم جو مزو نڪري ويندو. وري اتان اٿي ٻي سڻائي سيٽ تي اچي ويٺاسين. ايتري ۾ هال جي هڪ ٻه بتي بند ٿي ۽ پڙدي تي اشتھار هلڻ شروع ٿيا. اسان ٻنهي هڪ دفعو وري عينڪ لاهي چڱيءَ طرح صاف ڪئي، جيئن فلم شروع ٿيڻ کان پوءِ هڪ مَنا ٿي فلم مان ئي لطف وٺندا رهون.
نيٺ فلم شروع ٿي. ڏهه منٽ کن فلم هلي. پوءِ پنڌرهن منٽ گذريا، ويھه منٽ، اڌ ڪلاڪ. ڪجهه به سمجهه ۾ نه پئي آيو ته ڪھاڻيءَ ۾ ڇا آهي! انگريزي به اهڙي جو سڀ جملا سمجهه ۾ نه پئي آيا. اڌ کن اسڪرين تي جپانيءَ ۾ ترجمو ڇپجي رهيو هو، جنھن ڪري پڙدي جي هيٺين اڌ تي جيڪي وهي واپري رهيو هو سو نظر اچڻ کان زور هو. دل ۾ آيو ته اسلم کان جيڪر کڻي پڇجي ته يار مون کي ته سمجهه ۾ نٿي اچي، ڪجهه تون ئي سمجهاءِ. پر اهو به خراب ٿي لڳو ۽ جنھن وقت پڇڻ جو پڪو اِرادو ڪري هن ڏي نھاريم ته هو يا روزو کولڻ لاءِ ٻاهر ٿي ويو يا سگريٽ پاڪيٽ مان ڪڍي باٿ روم ڏي ٿي ڀڳو. کيس چيم ته يار هتي ئي کڻي سگريٽ پيءُ ٻيا به ته هتي هال ۾ سموڪ پيا ڪن.
پر اسلم جي ٿوري ٿوري دير کان پوءِ اها ساڳي ئي اٿ اٿ. ڪڏهن پيشاب لاءِ، ڪڏهن گرڙي ٿو ڪريان، ڪڏهن اڃ لڳي اٿم ۽ فلم لاءِ چيائين ته پٺيان بيھي به ڏسان پيو. مون کي سخت بوريت ٿي رهي هئي ته ٻه هزار يين _ نوي کن رپين جي ٽڪيٽ وٺي پئسا الڳ ضايع ڪيم. خريداريءَ جو پروگرام هو اها به ڪانه ٿي ۽ فلم به سمجهه ۾ ڪانه ٿي اچي پر هاڻ پٺاڻ وارا پيسا ٿيا کائڻا.
وقت گذارڻ لاءِ ڪڏهن هيڏانھن ڪڏهن هوڏانھن ٻين ويٺلن ڏي پيو نھاريان. ڪي ماڻهو غور سان ڏسي رهيا هئا، ڪي ڳالهائي رهيا هئا، ڪي پٽاٽو چپس ۽ چونئرا کائي رهيا هئا. ڪي سگريٽ پي رهيا هئا_ پر نگاهون پڙدي ڏي هين. آئون بيزاريءَ جي عالم ۾ وقت پاس ڪري رهيو هوس. ٽنگن تي جھڙيون ماڪوڙيون چڙهي رهيون هيون.
آخر فلم مس مس ختم ٿي. لڳو پئي ته ڪا تمام وڏي فلم هئي، پر وقت ڏٺوسين ته هڪ عام فلم جيترو ٽائيم ورتو هئائين. پر جيئن ته اسان بور ٿي رهيا هئاسين ان ڪري اسان لاءِ وقت اِنگهي پيو هو. اسلم کان فلم جو پڇيم ته ڪيئن لڳي؟
”چيف صاحب! پاڻ کي ته هونءَ ئي انگريزي فلمون ڪونه وڻن، هيءَ ته صفا سمجهه ۾ نه آئي.“
”ته پوءِ ته شروع ۾ هليا هلون ها. مون کي پاڻ نه وڻي.“ مون چيومانس.
”ٺھيو. مون کي وري توهان جو خيال پئي آيو ته شايد توهان ڏسي رهيا آهيو.“ اسلم وراڻيو، جيڪو مون کان هڪ رئنڪ جونيئر آهي.
”يار ڏاڍي ٿي. هاڻ توبھه ڪئيسين _ اهڙيءَ هاڪ واري فلم ڏسڻ کان. اسان الائي ڇا اميد رکي آيا هئاسين ته ”اپو ڪئليپسو نائو“ فلم ڪھڙي هوندي.“
”نه نه!“ اسلم سگريٽ جو ڊگهو ڪش هڻندي چيو، ”اها وري ٻي غلطي ٿيندي. ٿرڊ آفيسر شڪيل بابر اڳيان ته هلي تعريفون ڪبيون. جي واقعي فلم سٺي آهي ۽ کيس سمجهه ۾ آئي آهي ته هو سمجهي ويندو ته اسان به اها فلم سمجهي ۽ Appreciate ڪئي آهي ۽ جي نه ته به هو خوار ٿيندو ته اسان ته فلم سمجهي ۽ لطف ورتوسين، پر هو نه سمجهي سگهيو هو.“
ٻئي ڏينھن کان جنھن تنھن مھل جھاز جي ڊيوٽي ميس ۾، گئنگ وي وٽ، گهمڻ لاءِ نڪرڻ وقت لانچ ۾، جتي ڪٿي اسان جي زبان تي فلم اپو ڪئليسپو نائو جي تعريف_! هھڙي آهي، هھڙي آهي. اسان به ڀاڳ وارا آهيون جو ڏسي آياسين.
اوساڪا ۾ اسان جو جھاز ٻيا به چار پنج ڏينھن هئو. هر ڪو پنھنجي منھن گهمندو رهيو. هڪ ڏينھن شام جي وقت جھاز آخر ٻئي بندرگاهه ’هاچي نوحي‘ لاءِ لنگر کنيو. جھاز جڏهن ڪافي وقت هليو ۽ مشين جي هر شيءِ آٽوميٽڪ تي اچي وئي ۽ پوءِ واندا ٿي خبرون ڪرڻ لڳاسين ته اوساڪا ۾ ڪنھن ڇا ڪيو.
ڳالهين ڪندي فورٿ انجنيئر جاويد _ جو رئنڪ ۾ کڻي جونئر آهي پر ذري گهٽ همعمر ۽ سٺو دوست هجڻ ڪري ڪافي فري آهي، تنھن پڇيو: ”سر اپو ڪئليسپو نائو جي ڪھاڻي سمجهه ۾ آيانوَ؟“
”ڇو؟ تو به اها فلم ڏٺي ڇا؟“ اسان حيرت مان پڇيو.
”توهان ۽ سيڪنڊ انجنيئر ايڏي تعريف ڪندا رهيا جو هڪ ڏينھن آئون به وڃي ڏسي آيس ۽ ٻيا ففٿ انجنيئر به. پر فلم سمجهه ۾ بلڪل نه آئي.“
”سمجهه ۾ ته اسان کي به نه آئي. اسان ته ٿرڊ آفيسر کي ڇتو ڪرڻ لاءِ تعريف پئي ڪئي. اسان کي ڪھڙي خبر ته توهان به وٺي ڀڄندا.“
پوءِ ته سڀ اچي کلياسين ۽ ان ڏينھن کان پوءِ ان جھاز تي جڏهن به ڪا ڳالهه يا ڪو مشينن جو پرزو سمجهه ۾ نه ايندو هو ته چوندا هئاسين:
”يار هيءَ شيءِ ته اسان لاءِ ’اپو ڪئليپسو نائو‘ ٿي پئي آهي.“
هڪ دفعي ڊيڪ وارن کي ڪنھن بندرگاهه کي ڳولڻ لاءِ ان جو رستو هٿ نه پئي آيو. ففٿ انجنيئر انجڻ روم ۾ ڊوڙندو آيو ۽ اچي ٻئي ففٿ انجنيئر کي چيائين:
“الله خير ڪري ڌنڌ ۽ ڪوهيڙي ڪري في الحال هن بندرگاهه جو رستو نيويگيٽرن لاءِ ’اپوڪئليسپو نائو‘ ٿي پيو آهي.“