شخصيتون ۽ خاڪا

سڳنڌ (سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت ۽ فن)

سلطانہ وقاصيءَ جو شمار سنڌ جي بھادر، بيباڪ ۽ جذباتي ليکڪائن ۾ ٿئي ٿو. ھن ڪتاب ۾ سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت، جيون، ڪتابن، شاعري، ڪالمن ۽ شخصيت جي مختلف پاسن تي لکيل خاڪا ۽ مضمون تہ آهن ئي، پر ڪجهه خط، انٽرويو ۽ ٻيا ليک پڻ شامل آهن، جيڪي ان وقت اخبارن يا رسالن ۾ ڇپيا هئا.

Title Cover of book سڳنڌ  (سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت ۽ فن)

سهيڙيندڙ پاران

محترمه سلطانہ وقاصي ڪنهن به تعارف جي محتاج نه آهي، ڇو ته ادبي، سماجي ۽ عملي خدمتون ئي سندس تعارف آهن، جيڪي هو ننڍپڻ کان سرانجام ڏيندي پئي اچي. هن نه رڳو لکڻين ذريعي پنهنجو پيغام عام آڏو پهچائڻ جي ڪوشش ڪئي آهي پر عملي طور تي مختلف ادبي ۽ سماجي تنظيمن ۾ به سرگرم اڳواڻ طور پير پٿون ڪيا اٿس، هوءَ ٽنڊو آدم، حيدرآباد ۽ ڪراچيءَ سميت مختلف شهرن ۾ اجتماعي سوچ رکي مختلف معاملن تي سڄاڻ ڌرين سان گڏجي آواز ۾ آواز ملائي پنهنجي موجودگيءَ جو احساس ڏياريندي رهي آهي.
سلطانہ وقاصيءَ جي سٻاجهڙي، شفيق، جاکوڙي شخصيت ۽ علمي، ادبي توڙي سماجي ڪردار تي سنڌ جي ناميارن اديبن ۽ اسڪالرن مختلف موقعن جي مناسبت سان پنهنجي پنهنجي انداز ۾ اظهار ڪيو آهي. اهڙيون قيمتي لکڻيون، جيڪي هڪ پاسي تاريخ آهن ته ٻي پاسي تاريخ جي محافظ کي مڃتا پڻ! مون اُهي لکڻيون مختلف اخبارن توڙي رسالن ۾ ته پئي پڙهيون هيون، پر جڏهن اُهي اخباري ڪٽنگ ۽ ڦوٽو اسٽيٽ پيپرن جي صورت ۾ يڪجا اکين آڏو آيون ته رهيو نه ٿيو، ۽ هڪدم سلطانہ وقاصي صاحبه کي چيم: ’هي اوهان لاءِ اظهاريل اديبن جا احساس ڏيو ته ڪتابي صورت ۾محفوظ ڪيون.‘ منهنجي اسرار تي هُن اُهي سڀئي ليک منهنجي حوالي ڪيا. جيڪي سهيڙي ”سڳنڌ“ جي نالي سان ڪتابي صورت ۾ آندا آهن. جنهن ۾ سلطانہ وقاصيءَ تي لکيل خاڪا ۽ مضمون ته آهن، پر ڪجهه خط، انٽرويو ۽ ٻيا ليک به شامل آهن، جيڪي ان وقت اخبارن يا رسالن ۾ ڇپيا هئا، چاهيوسين ته اُهي پڻ ڪتاب ۾ شامل ڪري محفوظ ڪيون.
سلطانہ وقاصي جي شخصيت تي لکيل مضمون سهيڙي ڪتاب جي صورت ۾ ”سُڳنڌ“ جي نالي سان اوهان تائين پهچائيندي سرهائي ٿي رهي آهي، يقينن اهڙن امُلهه ڪردارن کي مڃتا ڏيڻ اسان جو فرض آهي.

مرتضيٰ لغاري