شخصيتون ۽ خاڪا

سڳنڌ (سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت ۽ فن)

سلطانہ وقاصيءَ جو شمار سنڌ جي بھادر، بيباڪ ۽ جذباتي ليکڪائن ۾ ٿئي ٿو. ھن ڪتاب ۾ سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت، جيون، ڪتابن، شاعري، ڪالمن ۽ شخصيت جي مختلف پاسن تي لکيل خاڪا ۽ مضمون تہ آهن ئي، پر ڪجهه خط، انٽرويو ۽ ٻيا ليک پڻ شامل آهن، جيڪي ان وقت اخبارن يا رسالن ۾ ڇپيا هئا.

Title Cover of book سڳنڌ  (سلطانہ وقاصيءَ جي شخصيت ۽ فن)

انٽرويو

منهنجي وجود جون پاڙون پاتال تائين پکڙيل آهن: سلطانہ وقاصي
ڪير مون کي فنا ڪرڻ به چاهي
ته به مان ان پيار جي سهاري بقا جي رستي هلندي رهندس
ماري ڇڏيان انهن سڀني سنڌين کي
جيڪي ٻانهن سيراندي ڪيو ستا پيا آهن
جڏهن ڪير ڏکوئيندو اٿم،
جواب ۾ مقابلي ڪرڻ جي ڪوشش ڪندي آهيان: انٽرويو ۾ اظهار


سوال: ڄم جي تاريخ ۽ سن؟
جواب: 20 مئي
سوال: (Zodiac) نشان؟
جواب: ڍڳو (Taurus)
سوال: عيد جي ڏينهن ڪو ڏاڍو ياد آيو؟
جواب: ها.... مان ان کي ياد ڪري پئي سگهيس، جنهن کي مان ڏٺو ئي نه آهي !
سوال: ڪا اهڙي هستي جنهن کي ياد نه ڪرڻ چاهيندا هجو؟
جواب: مان عورت آهيان ۽ گڏوگڏ شاعره به آهيان سچ ته اهو آ ته مان پيار ۽ محبت جي پلسراط تي هلندي رهي آهيان، ڪير مون کي فنا ڪرڻ به چاهي ته به مان ان پيار جي سهاري بقا جي رستي هلندي رهندس . يادن جي سهاري ته هي جيون گذري پيو. ها اها ڳالهه ضرور آهي ته ڪي ڳالهيون مان وساري چڪي آهيان، يا وري ڪي اهڙا جوجود به آهن، جن کي مان ياد نه ٿي رکڻ چاهيان.
سوال: جڏهن اڪيلائي کائڻ اچي ڇا ڪندا آهيو اُن وقت؟
جواب: ورهين جا ورهيه اڪيلو رهڻ جي باوجود به مان پاڻ کي اڪيلو محسوس نه ڪندي آهيان. سڄو ڏينهن مزدور وانگر ذهني توڙي جسماني پورهيو ڪندي آهيان. ڀاڙو بچائي ميلن جا ميل پنڌ ڪندي آهيان. دنيا جا ڪيترائي مسئلا مون سان آهن جڏهن منهنجا ٻئي ٻار منهنجي ويجهو هوندا آهن ان وقت پاڻ کي مضبوط سمجهندي آهيان لڳندو اٿم منهنجي وجود جون پاڙون پاتال تائين پکڙيل آهن. خواهش اٿم جڏهن منهنجا ٻار ڪنهن کي اهو ٻڌائين ته هو سلطانہ وقاصي جا ٻار آهن ان ويل مان هجان يا نه هجان پر انهن جي مٿي تي شفقت ڀريا هٿ ضرور هجن. ها اڄ ڪلهه ٿورو گهڻو اڪيلائپ جو احساس ضرور ٿيندو اٿم، جڏهن چئني طرفن کان گولين ۽ ڌماڪن جا آواز ايندا آهن.
سوال: آئيڊيل ڪير اٿو؟
جواب: دنيا جي ڪنڊن ڀري واٽ، نٽهڻ اُس ۾، پيرن اگهاڙي هلندڙ وجود جو آئيڊيل ڪير ٿو ٿي سگهي؟
سوال: ڪهڙو گيت جهونگارڻ تي دل ٿيندي اٿو؟
جواب: اچو اچو، اي ڄر جا ڄاڻو، لڇي پئي اڄ لاٽ، کوليو کوليو هي کنڀڙاٽيون، ڳڻيون پنهنجا ڳاٽ.
سوال: ڪڏهن اهو احساس ٿيندو اٿو ته دنيا ۾ اوهان کي ڇو موڪليو ويو؟
جواب: بي مقصد زندگي ته مون به ڪو نه گذاري آهي. هن دنيا ۾ اچي وت مان جيتامڙي پنهنجي وٽ کان وڌيڪ ڪر کڻي پئي هلان، مقابلي ڪرڻ جي قوت نه اٿم پر هٿيار به ڦٽا نه ڪيا اٿم.
سوال: جيڪڏهن ليکڪا جي بدران دهشتگرد هجو ها ته ڇا ڪريو ها؟
جواب: ماري ڇڏيان ها انهن سڀني سنڌين کي جيڪي ٻانهن سيراندي ڪيو ستا پيا آهن. انتظار پيا ڪن ته شاهه لطيف، بلاول، درياهه خان، هيمون ڪالاڻي قبر مان نڪري اچي انهن جي واهر ڪندا. پنهنجو تحفظ ته ڪري ئي نه ٿا سگهن ۽ نه وري انهن مان ڪي نوان سورما پيدا ٿيڻا آهن.
سوال: جيڪڏهن اوهان جي هڪ خواهش پوري ٿي سگهي ته اها ڪهڙي هوندي؟
جواب: سنڌين کي سنڌ ۾ جيئڻ حق ملي ۽ تحفظ ملي.
سوال: جيڪڏهن توهان عورت بدران مرد هجو ها ته ڇا بڻجڻ پسند ڪريو ها؟
جواب: مان سلطانہ وقاصي جي صورت ۾ رهڻ پسند ڪنديس.
سوال: ڪهڙي ڳالهه کي وڌيڪ اهميت ڏيو ٿا؟
جواب: ڪتاب پڙهڻ ۽ سٺا ڪتاب پڙهڻ.
سوال: ڪهڙي اصول تي پابند رهندا آهيو؟
جواب: ڪجهه به هجي، ڇا به ٿي پوي کلي خوش ٿي زندگي گذارڻ واري اصول تي.
سوال: جڏهن ڪير ڏکوئيندو آهي تڏهن ڇا ڪندا آهيو؟
جواب: جڏهن ڪير ڏکوئيندو اٿم، جواب ۾ مقابلي ڪرڻ جي ڪوشش ڪندي آهيان ته شاهه لطيف جو هي شعر منهنجي واٽ روڪي ڇڏيندو آهي. هو چونئي تون ۾ چوءِ واتيون ورائي، وجود ۾ جوٽيل جنگ مون کي پريشان ڪري ڇڏيندي آهي.
سوال: پسند جو ڪتاب؟
جواب: هر سٺو ڪتاب.
سوال: پسند جو ليکڪ؟
جواب: هر اهو ليکڪ جيڪو قلم جي حرمت کي محسوس ڪندو هجي.
**

(سهڻي جي ٿورن سان)