اداري پاران : هڪ شاعر جو نثر
ڏاڏاهي صاحب جي شاعريءَ سببان نه رڳو هند ۽ سنڌ، پر جتي به سنڌي ماڻهو رهن ٿا، انهن سان سندن وابستگي ۽ واقفڪاري هڪڙي شاعر طور رهي ٿي، جيڪا سندن ناماچاريءَ ۽ مڃتا جو اُهڃاڻ آهي، ان ڪري ئي کين سنڌ جو هڪ اهم ۽ وڏو شاعر مڃيو وڃي ٿو، پر هتي آءٌ ذڪر ڪندس، ساڻن منهنجي ذاتي وابستگيءَ جو... منهنجي لاءِ وري سندن نسبت وڏي ۽ اهم بلند پايه شاعر واري ته آهي ئي آهي پر هڪ وڏي ۽ بزرگ واري به آهي. ساڳئي وقت پاڙيسريءَ واري پڻ آهي. ڏاڏاهي صاحب جو مون سان محبت ۽ شفقت وارو رستو آهي. جنهن جا ٻه سبب آهن هڪڙو بابا سائين ڍول فقير ۽ ٻيو ڊاڪٽر پرڌان... جنهن وٽ جڏهن آءٌ ڪم ڪندو هئس اسپتال ۾ ڪمپائونڊر طور ته ڏاڏاهي صاحب ۽ يار محمد لغاري صاحب منهنجي لاءِ ٻه مثالي ماڻهو هوندا هئا، آءٌ هنن ٽنهي مانائتن کان متاثر هوندو هئس. اسپتال ۾ ڊاڪٽر وٽ هنن جو اچڻ جيترو ڊاڪٽر صاحب لاءِ خوشيءَ جو باعث هوندو هو، يقين ڄاڻو ان کان ٻيڻو ٽِيڻو مون لاءِ خوشيءَ جو سبب هوندو هو. ڇو ته سندن ڪچهري ايڏي ته چَسدار ۽ مزيدار هوندي هئي جو ڪيا بات هئه... وري جي ان ڪچهريءَ ۾ حاجي نور محمد هَڪڙَي جهڙو مزيدار ماڻهو اچي ويندو هو ته بس ڳالهه چرچي کان چڙهي ويندي هئي ۽ سون تي سهاڳو ٿي ويندي هئي.
اصل ۾ ڊاڪٽر پرڌان صاحب وٽ جڏهن ڏاڏاهي صاحب ۽ لغاري صاحب ايندا هئا ته اهو وقت شام جو هوندو هو ۽ اسين سڀ اسپتال جا ڪمپائونڊر ۽ ڊاڪٽر صاحب مريضن جي شفايابيءَ لاءِ ڪم ڪري ٿڪل ۽ ساڻا هوندا هئاسين، ان گهڙيءَ سندن اچڻ اسان سڀني جي لاءِ فائديمند هوندو هو، ڇو ته اسين سندن ڪچهريءَ جي ڪري رِيفريش ٿي تازا توانا ٿي ويندا هئاسين. اهو وقت بي مثل هو ۽ ماڻهو به بي مثل.... لغاري صاحب ۽ هَڪڙو صاحب پنهنجو وارو وڄائي ويا ۽ حُڪمِ الاهِيءَ سان وڃي راهه رباني ورتن. آءٌ ڏاڏاهي صاحب ۽ ڊاڪٽر پرڌان لاءِ دعاگو آهيان، ته سدائين سگها هجن ۽ اگهائي کانئن ڪوهين ڏور هجي (آمين).
هي ڪتاب امرتا پبليڪيشن پاران اوهان لاءِ اهڙو تحفو آهي، جنهن کي پنهنجو رنگ آهي، هن ۾ ڏاڏاهي صاحب جا شامل ڪيل مزاحيه ڪالم سچ به مون کي پروفن دوران پڙهندي ئي ايڏا ته وڻندڙ، مزيدار ۽ وندرائيندڙ لڳا، جو دل چوي ته اهي ختم ئي نه ٿين، بس ماڻهو ويٺو پڙهندو رهي ۽ حظُ حاصل ڪندو رهي. يقين سان ٿو چوان ته اوهان کي سائينءَ جون هي لکڻيون ضرور وڻنديون، ڇو ته هي هڪ شاعر جو نثر آهي، جنهن ۾ رڌم ۽ رواني ته آهي ئي، پر ان سان گڏوگڏ هي نثر ان کاڌي جيئن چسڪيدار ۽ ذائقيدار آهي، جنهن کي چکڻ يا کائڻ کان پوءِ، ماڻهو پنهنجيون آڱريون به چَٽڻ چاهيندو آهي. ڪتاب بابت اوهان جي راءِ جو اوسيئڙو رهندو.
نيازمند
فقير محمد ڍول