اُبتيون، سُبتيون ڳالهيون 5
انهن مان ورسيون جيئن ته وفات ڪري ويل نامور شخصيتن جون ملهايون وينديون آهن ۽ سالگرهون گهڻو ڪري وڏن سياسي ماڻهن ۽ سندن پٽن، ڌيئرن جون ڏاڍي ڌوم ڌام ۽ شان شوڪت سان ٿينديون آهن، جن ۾ وڏا وڏا ڪيڪ ڪاٽي هيپي برٿ ڊي ٽو يو “HAPPY BIRTHDAY TO YOU” سُر سان يا بي سُرائي سان ڪورس جي انداز ۾ ڳايو ويندو آهي، باقي شامون اهڙن مشهور، معروف ۽ مقبول اديبن ۽ شاعرن سان ملهائبيون آهن، جن پنهنجين تخليقن وسيلي ملڪ، قوم، ٻولي، ادب ۽ ثقافت جي نمايان خدمت ڪئي هجي ۽ سماج ۾ ڪي قابلِ قدر سڌارا آندا هجن وغيره.
پوءِ سندس خدمتن جي مڃتا طور ساڻن شامون ملهائي، واکاڻ ڪري سندس ٿورا ڳايا ۽ لاٿا ويندا آهن، جيڪا سچ پچ ته سٺي ڳالهه آهي. پر هاڻي ڪجهه وقت کان اهڙن ماڻهن سان به شامون پيون ملهائجن، جو صاحبِ شام پاڻ به پڪ سان پريشان ۽ پشيمان پيو ٿيندو هوندو ! پر پوءِ به منهن جي پڪائي ڪريو اسٽيج تي ڏند ڪڍيو ويٺو کلندو ۽ ڦڪائي وندرائيندو هوندو.
اهڙو ئي هڪ پيش آيل واقعو پڙهندڙن جي خدمت ۾ پيش ٿو ڪريان. ڪجهه ڏينهن ٿيندا ته ڪي نوجوان گڏجي مون وٽ آيا ۽ رسمي خوش خير عافيت بعد واقفيت ڪرايائون ته، ”اسين شادپور شهر جي ڪنوارا ڪِلب جا عهديدار ۽ ميمبر آهيون. ڀليڏني ’برباد‘ سان شام ٿا ملهايون، اوهان کي صدارت ڪرڻ جي دعوت ڏيڻ آيا آهيون، اميد ته نااُميد نه ڪندا.“
مون چيو ته، ”منهنجا نئين ٽهي جا ڪُل ڪنوارا دوستو ڀلي آيا جِي آيا، پر مهرباني ڪري اول اهو ٻڌايو ته ڀليڏنو ’برباد‘ ڪير آهي؟ ڇا ڪندو آهي؟ ۽ منجهس اهڙي ڪهڙي خوبي آهي جنهن کان متاثر ٿي اوهان ساڻس شام ملهائڻ ٿا گهرو؟“
جواب ۾ چيائون ته، ”ڀليڏنو ’برباد‘ نئين ٽهيءَ جو نئون شاعر آهي، اسان جي شهر واري ٿاڻي جي صوبيدارَ جو بورچي آهي. شاعري ته هاڻي شروع ڪئي اٿس، باقي بريانيءَ جو بادشاھه ڪاريگر آهي!“
مون کين ادب سان عرض ڪيو ته، ”دوستو مون کي معافي ڏيو باقي صدارت لاءِ هڪ موزون ماڻهو ڏانهن خط لکي ٿو ڏيان، اميد ته اوهان مايوس نه ٿيندا“ ۽ مون هنن کي غازي خان ’گگدام‘ ڏانهن خط لکي ڏنو ته، ’شام جي صدارت ڪرڻ فرمائي.‘
’گگدام‘ صاحب ته اهڙا ڏينهن الله سائين کان اڳيئي پئي گهريا، تنهن هڪدم ها ڪئي ۽ ٻن ٽن ڏينهن کان پوءِ اخبارن ۾ مذڪوره شام بابت ڌڙا ڌڙ خبرون اچڻ لڳيون ۽ دعوت جا ڪارڊ به ڇپجي ويا، جن جو مضمون لڳ ڀڳ هن ريت هو ته، ’شادپور شهر جي ’ڪنوارا ڪلب‘ پاران نئين ٽهيءَ جي نئين شاعر ۽ ڀلوڙ بورچي ڀليڏني ’برباد‘ سان 29 تاريخ خميس جي شام جو ’شام‘ ملهائي پئي وڃي جنهن جو مک مهمان لاڏلو ليکڪ خدن ’خفقاني‘ هوندو ۽ صدارت سريلو شاعر غازي خان ’گگدام‘ ڪرڻ فرمائيندو، بچل ’بيگانو‘ ۽ الهڏتو ’اڃايل‘ عادت موجب اڻ ڪوٺيا مهمان هوندا. اسٽيج سيڪريٽري جا فرائض پراڻو پاپي جمن ’جادوگر‘ انجام ڏيندو. جڏهن ته محفل جي مور صاحبِ شام شاعر ڀليڏني ’برباد‘ جي مبهم ماضي، تباھه حال ۽ اونداهي مستقبل تي سندس همعصر شاعر روشني وجهڻ جي ناڪام ڪوشش ڪندا ۽ جيئن ته صاحبِ شام ڀليڏني ’برباد‘ جو ڪو ڪلام اڃان منظر عام تي اچڻ جهڙو نه آهي، تنهن ڪري نوجوان فنڪار الغوزي ۽ نڙ تي نوان نڪور لهرا پيش ڪندا. شام ۾ شريڪ ٿيندڙ صاحبن کي گذارش آهي ته مهرباني ڪري موسم آهر بسترو پاڻ سان گڏ آڻڻ نه وساريندا.‘
سائين منهنجا! هفتي کن بعد مذڪوره شام جو فوٽن سميت اکين ڏٺو احوال اخبارن ۾ پڙهيم، جيڪو اوهان سڀني به پڙهيو هوندو ۽ ساڳي ريت ريڊيو رپورٽ به ٻڌي هوندي ۽ يقينن محظوظ ٿيا هوندا.
[ڇپيل: روزانه هلال پاڪستان 20 آڪٽوبر 1991ع]