19. هڪ هو رشتو
اڄ جو سورج پنهنجي ڏينهن جو سفر پورو ڪرڻ کان اڳ مون کي هڪ اهم رشتي کام مُڪت ڪندو ۽ اڄ منهنجي ۽ هن جي رشتي جو سفر به پورو ٿيندو.رشتو ڪهڙو رشتو؟ڇا جو رشتو؟اهو هڪ مصنوعي رشتو هو.ان رشتي ۾ دم هوئي ڪٿي؟اهو هڪ مرڻينگ رشتو هو.اڌ مئل يا شايد اڌ کان به وڌيڪ مئل.اهو بيجان رشتو هو!ڪيئن مون ويهه سال نه نه ٻاويهه سال ان رشتي سان گڏ گهاريا ڏهن سالن تائين جيئن تيئن سُکيا سهنجا مگر پويانٻارهنسال بيحد ڏکيا ۽ اهنجا!! اڄ ان جي پُڄاڻي ٿيڻي آهي، بس نڪتو ساههُ اجهو ڄاڻ نڪتو!!.
مان ائين ڇو محسوس ڪري رهي آهيان ته هيءَ دنيا سورن جي محور تي گهمي رهي آهي ۽ دنيا جا واسي طرح طرح جي سُورن ۾ مبتلا آهن.ڪن کي ٿورا،ڪن کي گهڻا ڪن کي هلڪا ته ڪن کي شديد سُر پر اُهي آهن ضرور.هر وقت آهن هر وقت آهن،هر هنڌ آهن.گهڻي انداز ۾ ،سور رشتن جي ئي پ4يدائش آهن يا ائين ته ناهي ته رشتا سُرن جي پيدائش؟ائين ته ناهي ته رشتا سورن جي پاڙن تي بيٺا آهن؟ماتا ۽ اولاد جو مقدس ناتو به ته سورن سان شروع ٿئي ٿو.ٻنهي طرفن کان ۽ مختلف دورن مان گذري ٿو .چوندا آهن ته رشتا انسان کي راحت بخشيندا آهن.مگر منهنجي خيال ۾ منهنجيءَ حالت ۾ يامنهنجي نظر ۾ ڳالهه ئي ڪجهه ابٽڙ آهي.سُورن منهنجا جهولڀريڇڏيا آهن.مگر مان ائين ڇو سوچي رهي آهيان؟منهنجي سوچ هڪ طرفي ڇو ٿي پيئي آهي؟ڇا مون کي ڪن رشتن سُک ڪونه ڏٺو آهي؟پنهنجي ماتا پتا پنهنجن سڳن سنٻڌن پنهنجن ٻارن وٽان مون کي سک جون گهڙيون ڪونه مليون آهن؟مليون آهن.بيشڪ مليون آهن! ليڪن اڄ منهنجي نظر ئي نراشاوادي آهي.مون کي هر هنڌ صرف سور نظر اچي رهيا آهن مان هڪڙي رشتي جي سورن جي ستايل آهيان.مان انهن کي ٻاهر ڪڍي چوٽڪارو حاصل ڪرڻ چاهيان ٿي ها اڄ هڪ اهم سور جو انت ٿيڻو آهي.هڪ رشتي جو انت ٿيڻو آهي؟اڄ مان پنهنجي زندگيءَ جي ان زخميل حصي کي ڪپي ڌار ڪري ڇڏيندس ۽ سور کان نجات حاصل ڪنديس.طلاقنامو تيار آهي.اسين به تيار آهيون.بس رڳو دستخط پوڻ جي دير آهي.ڇا اهو سولو ٿيندو؟سالن جا سال تياري ڪئي اٿم.مگر اڄ مان بلڪل تيار آهيان.اڄ مان شريمتيءَ مان ڪماري ياطلاق شده بڻجي پونديس.
ها،ڪيڏو ڏکيو رهيو آهي! ڪنهنڄاتو هو تهايڏو ڪئن ٿيندو آهي؟هڪ ڌڪ سان ٻاويهن سالن جي رشتي کي ٽوڙڻ ! شاديءَ جا ست ڦيرا پوڻ ۾ گهڻو وقت لڳندو آهي؟قسم واعدا ڪرڻ ۾ ڪنهن جي گهران ڇا ٿو وڃي؟ڪيڏيءَ آسانيءَ سان سڀ ڪجهه وساري سگهجن ٿا ؟پل کن ۾ جذبا ڦري سگهجن ٿا.سڀاءُ ،ويچار ،ڦري وڃن ٿا ،ڦري وڃن ٿيون ڀاونائون!! پر مان ڀُلائي نه سگهي آهيان.هيل تائين سنسڪارن جي اڻڏٺل زنجيرن سان جڪڙيل رهي آهيان.وساري نه سگهي آهيان پنهنجي شادي شده هئڻ جي احساس کي! مان دوزخ جي باهين مان گذري آهيان منهنجي لاءِ هيءُ رشتو ڪيڏو مُلهائتو هو! مونڪيڏي ڪوشش ڪئي ان ۾ جان ڦوڪڻ جي .پر سڀ بيسود ثابت ٿيو توکي مون وٽان صرف مليو مليو ۽ مون کي موٽ ۾ تو وٽان ڇا مليو آهي؟ذلت ،ٺوڪرون ،اپمان ،بيپرواهيءَ ڀريو وهنوار ۽ غير ذميندارانه هلت!! مگر اڄ مان پاڻ تي رحم ڇو کائي رهي آهيان؟پورو ٿيو اهو دور روئڻ ڌوئڻ وارو پاڻ تي قياس ڪرڻ وارو پاڻ کي الزام ڏيڻ وارو .اڄ کان منهنجي نئين زندگي شروع ٿيندي ۽ خود اعتماديءَ سان ڪنديس.مان ان کي شروع ! ها شروعات ۾ بنهه شروعات ۾ تون مون تي اڪن چڪن هئين.پوءِ توکي الائي ڇا ٿيو؟شاديءَ جي ٽن چئن سالن کان پوءِ تنهنجو ڌيان ٻئي طرف وڃڻ لڳو.
مون کي هن جي مون ڏانهن بيپرواهيءَ ۽ احساس جي سرديءَ جي ڄاڻ تڏهن پئي جڏهن مون هڪ رات گهٻرايل حالت ۾ پنهنجي موٽر جي حادثي جي خبر هن کي ٻئي شهر ۾ جتي هو هئو ڏني هئي.منهنجو موٽر هلائيندي ائڪسيڊنٽ ٿي پيو هو.مون کي هن مان الائي ڪهڙي رد عمل جي اميد هئي؟
مون هن کي ٻڌايو ٻُڌ منهنجي ڪار جو ائڪسيڊنٽ ٿي پيو....”منهنجي آواز ۾ گهٻراهٽ بيچيني ڊپ ۽ اهو لرزي رهيو هو.
۽ هن جوسوال هو”ڪهڙي ڪار” منهنجي ڪار ته ڪانه ڊرائيو ڪري رهي هئينءَ؟”
“نه تنهنجي ڪانه هئي”
۽ مون فون رکي ڇڏيو منهنجون اکيون ڳوڙهن سان ڀرجي ويون منهنجي روم روم روئي ڏنو هو.ائين به نه پڇيو “توکي ڌڪ ته ڪون لڳو زخمي ته ڪانه ٿئين؟ڪيئن ٿيو؟ڇا ٿيو؟پنجنامو نڪتو يا نه؟پوليس ڪيس ٿيو يانه؟”
ڪجهه به نه! منهنجي موٽر تنهنجي موٽر بس رڳو ايترو!”
پنهنجي موٽر ۾ ايڏو موهه ؟اهڙو ته ڪونه هو هُو اڳي؟ڇا مون هن کي سڃاتو ئ ڪونه هو؟
ڪهڙو رشتو هو اسان جو؟احساس وهيڻو رُکو رُکو بلڪل خشڪ !!
ان ڳالهه کي به ڏهه سال ٿي ويا.
هاڻي هو گهڻو گهر کان ٻاهر وڃڻ لڳو هو.هن جي بيوفائيءَ جا داستانمنهنجنڪنن تائين پهچڻ لڳا هئا.مونکي هتا هُتان خبر اچڻ لڳي ته هو ڪن ڇوڪرينجي مايا ڄار ۾ ڦاسڻ لڳو هو.ڪڏهن ڪنهن ڇوڪريءَ سان ته ڪڏهن ڪنهن ڇوڪريءَ سان رستو رکڻ لڳو هو.
هن جو ڌيان گهر طرف ،مون طرف گهٽجڻ لڳو هو.گهر جي سموري جوابداري ٻن ٻارن جي سار سنڀال سس جي نگراني ،منهنجي مٿان هئي.هو راتيون گهر کان ٻاهر گذارڻ لڳو هو.ڪڏهن ڪنهن شهر ۾ ته ڪڏهن ڪنهن شهر ۾ منهنجي ورجائڻ پُڇڻ ۽ روئڻوغيره ڪنهن ڳالهه جو اثر هن تي نه ٿي رهيو هو.ويتر
منهنجي ڪجهه چوڻ تي هو ڏمرجي ٿي ويو.نيٺ هڪ ڏينهن هن چئي ڏنو”تون ڇا ٿي سمجهين مان توسان گڏ ڏاڍو خوش آهيان؟مون کي توسان گڏ هڪ ئي گهر ۾ زندگي گذارڻ گوارا ناهي.اسان کي جلدي الڳ ٿيڻو پوندو.”
مان روئڻ لڳيس”مگر منهنجو قصور ڇا آهي؟اهو ته ٻڌاءِ ..ٻڌاءِ مونکي!”
هو جاوب نه ڏيئي سگهيو.
“منهنجو ڇا ٿيندو ؟منهنجي ٻارن جو ڇا ٿيندو؟مون کي جواب گهرجي” مون سڏڪا ڀريندي چيو.
“مان توکي ۽ تنهنجي ٻارن کي ڪابه مالي تڪليف رسڻ ڪونه ڏيندس.تون ان باري ۾ بي فڪر ٿي وڃ.اها منهنجي جوابداري آهي.مان رڳو چاهيان ٿو ته تون بنا ڪنهن جهيڙي جهٽي يا ناگوار حالتون پئدا ڪرڻ جي مون کي آزاد ڪري ڇڏين.”
منهنجي آزي نيازيءَ منهنجي روئڻ رڙڻ ڏانهن هن جو بلڪل ڌيان نه ويو.
پوءِ به اها ڳالهه ٻڌڻ ۾ آئي ته هُو هڪ ڇوڪريءَ سان رستو وڌائي رهيو هو.جيڪا ٻئي شهر ۾ رهندي هئي مگر مڙس کان ڌار ٿي ويٺي هئي.هاڻي هو مون کان ڪچي طلاقنامي تي صحيح ڪرڻ جي گُهر ڪرڻ لڳو.ان لاءِ اسان ٻنهي کي فئملي ڪورٽ ۾ وڃي سائين(صحيح)ڪرڻو هو.ڇهن مهينن بعد پڪو دستاويز تيار ٿيڻو هو.هن کي اهو ڪچو ڪاغذ پنهنجي ساهيڙيءَ کي ڏيکارڻو هو جيئن هوءَ به پنهنجي مڙس کان طلاق گهري سگهي.اهو هو ان ساهيڙيءَ جو شرط يا ..............ارمان!.
مگر مان ائين ڪرڻ لاءِ ڪٿي تيار هئس؟مون کي ڌمڪايو مون رُنو التجا ڪئي هٿ جوڙيا “مان ايڏو وڏو قدم ڪيئن کڻان؟”منهنجي مائٽن کي ڪيڏو صدمو رسندو؟منهنجو ٻارن جو ڇا ٿيندو؟هڪ صحيح ڪرڻ سان ڪيڏيون دليون ٽٽنديون.هڪ صحيح پوڻ سان ڪيڏا رشتا ٽٽندا؟”ليڪن هن جي اکين تي الائي ڪهڙي انڌ جون پٽيون چڙهيل هيون!”مان دستخط ڪانه ڪري سگهنديس اصل نه ڪري سگهنديس نه نه اهو ممڪن ئي ناهي...شل منهنجي ساڄي ٻانهن ڀڄي پوي منهنجي ساڄي ڪرائيءَ جو فريڪچر ٿي پوي.منهنجو هٿ زخمي ٿي پوي.ڪجهه به ٿئي جيئن مان صحيح ڪرڻ کان بچي وڃان ....”پر مون کي ڪجهه به ڪونه ٿيو مون کي صحيح ڪرڻي ئي پيئي.
هو پنو کڻي جهٽ گهر ڇڏي هليو ويو.ڪيڏي تڪڙ هئي هن کي مهينن جا مهينا گم ٿي ويو.مگر ڇهن مهينن جي اندر ئي موٽي آيو.هن جي ساهيڙيءَ سان به ڪانه پئي.هو ڦڪو بڇڙو ٿي موٽي آيو.هن مون کي ڪابه سمجهاڻي ڏيڻ جي ضرورت ئي ڪانه سمجهي.ڇو ڏئي سمجهاڻي مونکي؟ يا شايد ڪجهه ٻڌائڻ جي همٿ نه ٿي رهي هئي هنکي!
ته هن مون کان معافي گهري نه پنهنجي وهنوار لاءِ افسوس ظاهر ڪيو نه وات سان نه پنهنجي ورتاءَ سان.آخر مرد آهي نه سو به ڀارتي مرد پتنيءَ جو آخر درجوئي ڪهڙو آهي؟گجر ۽ موريءَ جهڙو”اهڙي ئي سکيا ڏني ويئي آهي .شايد هنن کي پنهنجي ماءُ وٽان ٿي !زالون ئي ته زالن جون دشمن ٿي وينديون آهن.عورت نيٺ ويندي ڪاڏي؟ائين مرد سمجهن ٿا.هنن جي هٿن ۾ مربادائن جو پرمپران جو جهنڊو آهي يا ڏنڊو آهي.جنهن سان زالن کي ڪُٽڻ چاهين ٿا.ڪُٽي رهيا آهن هن تي اٻلا جو ٺپو لڳل آهي.
مان هاڻي پنهنجو گهڻي ۾ گهڻو ڌيان ڪم ۾ ڏيڻ لڳيس ۽ پنهنجي ميدان ۾ ترقي ڪرڻ لڳيس.سماج ۾ منهنجو مان مرتبو وڌڻ لڳو.مگر هن نظر ۾ منهنجو وجود شونيه(ٻڙي) جي برابر هو.مان هن جي سامهون ساڳي جي ساڳي رهيس.مون پنهنجي طرفان پوري ڪوشش ڪئي.جيئن هو پاڻ کي اظهاري سگهي.پنهنجي دل کولي پاڻ کي هلڪو ڪري سگهي.پنهنجي ناڪامياب سفر سبب هو موڳو ۽ مايوس رهڻ لڳو هو.هن کي ڊپريشن ويڙهي ويو هو.شايد هو ذهني طرح سان بيمار هو.گِلٽي هو مگر هو پاڻ کي اظهاري نه سگهيو.هن کي ته مون سان اکيون ملائڻ جي به جرائت نه ئي رهي هئي.مون کان هن کي الائي ڪهڙي اميد هئي؟هن وٽان رد عمل جي ڪوتاهيءَ مون کي خاموش ڪري ڇڏيو.هن طرف بيپرواهه ٿي ويس.آخر ڪيسيتائين هن جي پرواهه ڪندي رهنديس؟مونکي پاڻ تي ڀاڙڻو پوندو.بس هاڻي گهڻو ٿيو!.
۽ هن کي هڪ ٻي ساهيڙي ملي ويئي.
بس هاڻي منهنجي دل کٽي ٿي چُڪي هئي.مان پنهنجو سامان سڙو کڻي گهر مان نڪري آيس.هن ڀيري مون کي ڪونه ڇڏيو مون ئي هن کي ترڪ ڪيو.مون کي منهنجي آفيس طرفان فلئٽ ملي ويو ۽ مان اُتي رهڻ لڳيس.مون کي پنهنجي ٻارن لاءِ خوشگوار ۽ پر سڪون ماحول پئدا ڪرڻو هو.هنن ويچارن کي ته ٻالڪپڻ کان وٺي تناءُ ڀريو ماحول مليو هو.ماتا پتا جي ڇڪتاڻ جو هُو شڪار بڻجي پيا هئا.برابر هنن کي پتا جيڇپر ڇانو کانمحروم رهڻو پوندو ۽ پتا کي پنهنجي سنتان کان الڳ.مگر هيل تائين به ته حالتون صحيح ڪونه هيون.هو سٺو خاوند ڀلي نه هجي پر سٺو پيءُ ضرور آهي.هنن جي پنهنجين ڪمزورين هن کي پنهنجن ٻارن کان جُدا ڪري ڇڏيو آهي.هن خود اهڙيون حالتون پئدا ڪيون آهن.جن هن کي گهريلو خوشين ۽ راحتن کان وانجهيل رکيو آهي.سڀ ڪجهه هوندي به هو اڪيلو آهي.
مگر مان هن تي افسوس ڇو ڪري رهي آهيان؟هن ڪڏهن منهنجي خوشي ۽ ناخوشيءَ جي پرواهه ڪئي آهي.جو مان ڪري رهي آهيان؟ڇا منهنجي دل ۾ اڄ هن جي لاءِ ڪو جذبو آهي؟آخر ڪهڙو آهي اهو جذبو؟
اڄ ته ان رشتي جو انت ٿيڻو آهي هاڻي وقت اچي ويو آهي.اڄ جي سورج غروب ٿيڻ کان اڳ منهنجي ان رشتي جو سورج به ٻڏي ويندو.اڄ ته ان رشتي جو انت ٿيڻو آهي؟
پر ڇا هڪ پني ٽڪريءَ تي صحيح پوڻ سان رشتي جو انت ٿي ويندو آهي؟