سنڌ ۾ جھيڙن جو وڏو ڪارڻ
اهڙو ئي هڪڙو ڪيس مون پنهنجن هٿ سان رجسٽر ڪيو جڏهن مان ڪجهه سال اڳ شهدادڪوٽ ۾ سرڪل آفيسر هيس. ٻارن جو قبرستان تعلقي ميروخان ۾ تپيدارن ۽ مختيار ڪار گڏجي وڪيو هيو، باقي جي کڻي تپيدارن صاحبن جا بنگلا ڏسبا ته ماڻهو پريشان ٿي ويندو ته 5 گريڊ ۾ تپيدار جو بنگلو آهي يا ڪنهن ڪمشنر جو آهي، تپيدار ته بنگلن ۾ ويهي کائي پيئي پيو عيش ڪندو پر جن ماڻهن جا زمين جا کاتا تبديل ڪيا وڃن ٿا، انهن جو ڇا ٿو ٿئي اهو اوهان سڀئي پڙهندڙ سنڌ جي اخبارن ۾ روز پڙهندا هوندا ته زمين ٽڪر تي فلاڻي ذات ۾ ڪالهه هيترا خون ٿيا، ڪجھه ئي ڏينهن ٿيا آهن جو مون کي هاڻي سرڪل آفيسر اينٽي ڪرپشن ٺري ميرواهه ۾ رکيو ويو آهي، پر سنڌ جي ٻين علائقن جيان هتي جي تپيدارن ۽ مختيارڪار صاحبان جا ڪارناما به سنڌ جي ٻين علائقن کان ڪنهن طرح به گھٽ ڪو نه آهن. مسڪين روز مون وٽ روئيندا پٽيندا پيا ٿا اچن ته سائين اسان جي ابن ڏاڏن جي ملڪيت روينيو کاتي ٻين جي نالي ڪري ڇڏي آهي! ڏيڍ سال اڳ مان عمر ڪوٽ ۾ سرڪل آفيسر اينٽي ڪرپشن هيس مون کي هڪ تپيدار جي ملڪيت جاچ ڪرڻ جي انڪوائري ملي. مون جاچ شروع ڪئي ته عمر ڪوٽ جو مختيارڪار همراهه منهنجي آفيس ۾ ٺڪاءُ ڪري اچي پهتو ته ادا وڌيڪ انڪوائري نه ڪر نه ته مان توکي بحيثيت مختيارڪار جي تپيدار جي ملڪيت جو تفصيل هرگز ڪو نه ڏيندس. واقعي به مختيارڪار صاحب تپيدار آڏو پاڻ مڃايو ۽ تپيدار جي ملڪيت جو تفصيل ڏيڻ کان بلڪل انڪار ڪيائين. جڏهن ته مون ڊي سي او ميرپورخاص کي سندس برتاءُ لاءِ لکيو ته مختيارڪار تپيدار تي ڪک رکي رهيو آهي پر منهنجي لکپڙهه بر ۽ ريگستان ۾ آذان ڏيڻ برابري ٿي ۽ آخرڪار اها انڪوائري مون کان کسي وئي ۽ ڪنهن ٻئي آفيسر کي ڏني وئي. هاڻي جڏهن تپيدارن صاحبان تي مختيارڪار جيڪي هنن جا بالا آفيسر آهن اهي ائي سندن گناهه ڍڪڻ ۾ سندن مدد ڪن ته پوءِ آخر مسڪينن ۽ پيرن اگھاڙن سنڌ جي اٻوجهه طبقي جو آخر ڇا ٿيندو. هتي منهنجي آخر ۾ اها ئي صلاح مشورو رهندو ته روينيو رڪارڊ کي سڄي سنڌ اندر ڪمپيوٽرائيزڊ ڪيو وڃي ۽ روينيو کاتي جي بالا آفيسرن کي گھرجي ته تپيدارن تي ڪڙي نظر رکن جي نه ته پوءِ بجاءِ سنڌ جو عوام ترقي ڪرڻ جي تباهي ۽ بربادي ڏانهن وڌندو رهندو، ڇو جو اسان جي قوم ڌرتيءَ کي ماتا (ماءُ) ڪري مڃيندا آيا آهيون پوءِ اهڙو ڪهڙو نوجوان هوندو، جنهن کان ابن ڏاڏن جي موروثي ملڪيت کسجي وڃي ۽ هو غيرت ۽ جوش ۾ اچي ڪو خطرناڪ قدم نه کڻي ۽ پوءِ واقعي به سنڌ ۾ زمينن جي ٽڪرن تي ڳڀرو جوانن جا لاش ڪرندا رهندا ۽ وڏڙن جي چواڻي ته جهيڙو هميشه زن، ۽ زمين تي ئي ٿيندو آهي سو واقعي هن جديد سائنس ۽ ٽيڪنالاجي واري دؤر ۾ به ٿيندو رهندو ۽ گهرن جا گهر تباهه ويران ۽ برباد ٿيندا رهندا.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سچ، ڪوشش، سنڌ، مهراڻ، هلچل، تعمير سنڌ، عبرت، شام
نوٽ: انهي مضمون لکڻ کان پوءِ ئي سنڌ صوبي جي مختيارڪار آفيسن ۾ رڪارڊ ڪمپيوٽرائيزڊ ڪيو ويو. ۽ هر مختيارڪار آفيس ۾ هڪ ڪمپيوٽر آپريٽر روزگار سان لڳو. سوين بي روزگار نوجوانن کي ڪمپيوٽر آپريٽر جي نوڪري ملي. جن جون دعائون مون سان هميشه گڏ رهنديون.