ڪالم / مضمون

سائين، محبت ۽ حياتي: رمزون (خواب نگر)

هيءُ ڪتاب ’محمود مغل‘ جي ڪاوش اخبار ۾ ڇپيل مشھور ڪالم سلسلي ’خواب نگر‘ جي 38 چونڊ ڪالمن تي مشتمل آهي.’خواب نگر‘ جڏهن ’ڪاوش‘ اخبار ۾ هفتيوار ڇپبو هيو تہ انھن ڏينھن ۾ جيڪا پذيرائي، هن ڪالم کي ملي هئي، شايد ئي ڪنھن ڪالم نگار جي حصي ۾ اهڙي ناماچاري آئي هجي. ان جو سبب خاص ڪري اهو هيو تہ ’خواب نگر‘ ماڻھن سان ’سندن‘ دل جون ڳالھيون ڪندو هو يا ماڻھن سان ’پنھنجي‘ اندر جي لھسُن جون ڳالھيون ڪندو هو. محبتن واري مامَ جي کول ڪندو هو ۽ نفرتن جا نتيجا اظھاريندو هو. ’خواب نگر‘ ماڻھن جي سمجهہ واري گهرج کڻي حاضر ٿيندو هو ۽ ائين لڳندو هو تہ واقعي ڪو ’سائين‘، ڪو ’مرشد‘ پنھنجن خليفن يا مريدن سان رمزن جا راز کولي حياتي ۽ ان جا ڪارونھوار سمجهائي رهيو آهي.

  • 4.5/5.0
  • 122
  • 30
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • محمود مغل
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book Saien, Muhabbat ain Ha’ya’ti: Ramzoo’n [Khwaa’b Nagar]

جَي ياد اچئي منھنجي..! (محبت)

جي ياد اچئي منھنجي
پلڪن جي هندوري تان ڪو عڪس جهٽي وٺجان
ڪنھن سار جي سُڏڪي جو آواز ٻڌي وٺجان
جي رنگ ڏٺا هئاسين ۽ خواب لڌا هئاسين
تنھن خواب جي آڳُر کي رنگن سان ڀري ڇڏجان
هي ڄاڻ تہ مان ناهيان ۽ درد بہ اوکو آ
ڪنھن ساٿ جي لمحي جو سو گهاءُ بہ چوکو آ
تنھن سارَ جي لمحي جي تون سار لھي ڇڏجان
ڪونڊين ۾ رکيل جذبا، جي ٻور ڇڏائيندا
۽ چنڊ جي چانڊوڪيءَ جا گهاءَ پَسائيندا
تن ٻور ڀريل گهائن کي لوڪ نہ لهسائي
۽ درد جي ڳڙکيءَ جو منظر نہ نظر لائي
مان، چنڊ، گلن، رنگن، ڪونڊين ۾ نظر ايندس
مان جيڪو تہ خوشبو آن، تو ۾ ئي گهليل هوندس
تون ڌار ڪرڻ چاهين تہ بہ ٿي نہ اهو سگهندو
تون گل مان خوشبو آن ڪيئن ڌار رهي سگهبو
جي ياد اچئي منھنجي
تون گل ئي گل بڻجان
خوشبوءَ کي ڏئي تحفو
ڪو عڪس جهٽي وٺجان

هن جي هٿن تي ميندي لڳل هئي ۽ ڪلھن تي ڪنڌ ۽ ڪلھي جي وچ ۾ فون جو رسيور هو.
مان اتي نہ هئم.... مان تہ ڪٿي بہ نہ هئم. بس هو تہ اهو احساس تہ اکين مان نگاھہ نڪري وئي آهي ۽ هن کي گهيري ۾ وٺي چڪي آهي، هوءَ جيڪا سکين جي هجوم ۾ تنھا هئي، منھنجي وجود جي هجوم ۾ گم هئي، مان اڻ ڏٺل هئس، هن وٽ هئس، پنھنجو پاڻ وڃائي چڪو هوس، الاءِ ڪيترا حصا ٿي چڪا هئا منھنجا، جنھن مان هڪ حصو شايد فون تي هن جو آواز ٻُڌي رهيو هو.
”مان ڪنھن ٻئي جي ٿيان پئي.... ان جي، جنھن سان بہ مون کي پيار ئي آهي....“ هن جو لھجو الاءِ ڇا هو، ڪو سڏڪو هو يا ٽھڪ... منھنجي سمجهہ کان ٻاهر هو. ڪڏهن ڪڏهن اوهان کي ڪجهہ بہ سمجهہ ۾ نہ ايندو آهي، يا وري ائين بہ هوندو آهي تہ اوهان سمجهڻ ئي نہ گهرندا آهيو، جيڪو ڪجهہ بہ هو... بس هو ۽ مان ان مان گذري رهيو هئس. الاءِ ڪيترا ذائقا اهڙا هوندا آهن، جن جي خبر نہ پوندي آهي، هونئن بہ مٺاڻ جَي وڌي وڃي تہ ڪوڙاڻ بڻجي ويندو آهي ۽ لوڻ کاري ٿيڻ ۾ گهڻي دير ٿو لائي.
منھنجي هٿ هن جي وارن ۾ سرگوشيون ڪرڻ شروع ڪيون، لڳو تيل جي مالش ڪيل انھن وارن ۾ منھنجي آڱرين کي سڻڀ جو ڀاڪر جڪڙي رهيو آهي. هن کي شايد احساس نہ پئي ٿيو، منھنجو تہ سڄو هٿ پگهرجي ويو هو.
”اڃا ٻہ ڏينھن پاڻ ڳالھائينداسين.... پوءِ بس....“
هن هلڪو ٽھڪ ڏنو آواز ۾ هڪڙي ٽٻڪي جيان ڪو ڳوڙهو بہ ڪريو هو...
”پوءِ بس ٿي ويندي؟“ ڪنھن کوھہ مان ڳالھايم.... جدائي اوهان کي الاءِ ڪيترو هيٺ کڻي ويندي آهي.
”ها.... نہ تہ بہ.... بس تہ ڪرڻي ئي پوندي...“
دل چيو پڇانس.... ’اها ’بس‘ ڪرڻ لاءِ هي سڀ ٿيو هو ڇا؟ ٻيو نمبر ڇا ٻي نمبر تي ئي رهڻ لاءِ مليو هو؟ اسين ڪجهہ عرصي لاءِ مليا ئي ڇو هئاسين؟‘
هن سان ملاقات عجيب ٿي هئي، پنھنجي هڪ ساهيڙيءَ جي معرفت هوءَ مون وٽ آئي هئي، ۽ پوءِ ڄڻ مون وٽان ڪڏهن وئي ئي ڪونہ.... سالن جا فاصلا لمحن ۾ طئہ ٿي ويا هئا ۽ ڪنھن ٻئي سان محبت ڪندڙ ۽ ان سان محبت جي شادي ڪندڙ، مون سان بہ محبت جي اقرار ۾ ڪا دير ئي ڪانہ لڳائي هئي.
اها بازي عجيب هئي، نہ ان ۾ کٽڻ جي ڪا خوشي هئي ۽ نہ ئي هارائڻ جو ڪو خوف. هوءَ ڪنھن ٻئي جي هئي، اهو سچ هو ۽ هن کي هن عاشقِ ناشاد دل مراد سان چاھہ ٿي ويو هو، ان ۾ بہ ڪو ڪوڙ نہ هو، هن، هُن کي بہ ڇڏڻ نہ پئي چاهيو ۽ مون کي قبولڻ بہ هن جي وس کان ٻاهر هو. سڀ ڪجهہ چريائي پئي لڳو، پر ڪڏهن ڪڏهن اسين ڄاڻي واڻي چريا ٿي ويندا آهيون، اسين لمحن جا ڪڻا ڪشڪول ۾ ميڙڻ چاهيندا آهيون، لفظن جو موھہ جڪڙيندو آهي تہ جند ڇڏائڻ نہ گهرندا آهيون، اسان کي ڦاسڻ ۾ مزو ايندو آهي. اهو ڄاڻندي بہ تہ اڳيان کڏ آهي آهي اسان کي ڪرڻ ۾ ئي لطف ايندو آهي.
منھنجي نڙي ڀرجندي وئي، پاڻ سنڀاليندي چيم ”توکان بس ٿي ويندي؟“
”ها“ هن وڏو ساھہ کنيو ”چيم نہ... ٿي نہ ويندي تہ ڪرڻي پوندي....“
وقت ڊوڙي رهيو هو، حياتيءَ جي ميراٿن ۾ هو هميشہ کٽڻ گهرندو آهي، هن واري بہ مات منھنجي ئي نصيب ۾ هئي، جنھن جو اندازو مون کي هو، سڄي عمر ڪرڪيٽ کيڏي اٿم، راندين کي هٿان سلپ ٿيندي ڏٺو اٿم، هاڻي بہ محسوس ٿيم پئي تہ وڇوڙي جا اسٽروڪس زوردار هئا ۽ منھنجي محبت جا فيلڊر ڪمزور، غم جو ڪوبہ بال بائونڊري ڪراس ڪرڻ کان نہ پئي مڙيو، ان صورتحال ۾ کٽڻ جو آسرو ڪھڙو ڪري سگهجي ٿو.
هن حياتيءَ ۾ ائين ئي ٿيو هو، جنھن کان بہ محبت گهري هوندي، ان موٽ ۾ رڳو مرڪ ئي آڇي هوندي، هن وجود جي ننڍڙي اسٽيشن تي شايد محبت جي ميل ٽرين کي بيھڻ ئي نہ پئي آيو، جنھن جو هٿ زندگيءَ ۾ پھريون ڀيرو جهليو هئم، ان اهو چئي ڇڏيو هو تہ ”تون چِپڪو آهين ڳالھہ ڳالھہ ۾ چنبڙين ٿو.... ايڏو خيال ٿو رکين جو ساھہ منجهي ٿو.“ هن پنھنجي ساھہ جي مونجهہ ڇڏائڻ لاءِ منھنجي ببل گم جھڙي وجود کي ٿڪي اڇلايو هو ۽ مون شايد خيال رکڻ جي هنر کي وسارڻ جو قسم کاڌو هو. خيال تہ هن جو بہ نٿي رکيم. پر هن پاڻ ڄڻ اهو در کڙڪايو هو.
”مان توهان کي ويلنٽائن جو ڪو تحفو بہ نہ ڏئي سگهيس... ”هن جي آواز ۾ نمي هئي، محبت بہ عجيب شيءِ هوندي آهي، توهان جي نڙيءَ کي نرم ڪري ٿي. اوهان جي اک آلوده رهي ٿي، اوهان جو جسم ڏڪي ٿو، اوهان، اوهان رهو ئي ڪٿي ٿا.
”ٽن مھينن جي ساٿ ۾... آڪٽوبر، نومبر، ڊسمبر ۾ ويلنٽائن نہ ايندو آهي چري...“
”ڄاڻان ٿي، اهو فيبروريءَ ۾ ايندو آهي، چوڏهين تاريخ....“ هن سڏڪو ڏنو جنھن ڏينھن دنيا گلاب ورهائيندي آهي ان ڏينھن جو ذڪر هن سڏڪي جي ڪنڊي سان ٿي ڪيو. ”۽ فيبروري اچڻ کان اڳ پاڻ وڇڙون پيا.“
”تو فيبروريءَ ۾ وڇڙڻ پئي گهريو ڇا مَن....؟“ مون نڙي سنڀالي، هن جي نالي جو پھريون اکر ميم سان شروع ٿيو پئي ۽ مان اهوئي ندورو، نون سان شروع ٿيندڙ وجود..... اها ٻي ڳالھہ هئي جو اهي ٻئي حرف گڏجي هڪ خوبصورت لفظ مڪمل ڪري رهيا هئا ۽ ان جي کيس بہ ڄاڻ هئي.
”مون کي من نہ سڏيندا ڪيو.... مان مھتاب ئي ٺيڪ آهيان، منھنجي نصيب جي ناز ۾ اهوئي لفظ آيو آهي....“
”نون کي جڪڙڻ ٿي گهرين ڇا.... تون مھتاب هجين يا نازيه، مان منظور هجان محمود هجان يا نويد.... انھيءَ سان ڪھڙو فرق پوي ٿو. فرق پوي ٿو تہ ان سان تہ جيڪو ڏار پئي پيو ٿو، اهو وجود جو وڻ وڍي ويندو. مان بي ثمر ٿي ڇڻين ويندس.... ۽ ان جھڙو ڪو ٻيو عذاب تون ٻڌائي سگهين ٿي؟“
”ملڻ مھل مون اهو ٻڌايو هئم تہ مان ڪنھن سان پيار ڪيان ٿي....“
”اها تنھنجي وڏائي آهي.“ اندر ۾ هاڻي باھہ ڀڙڪو ڏئي رهي هئي.... جدائيءَ جا اڱر تپي ڳاڙهيٽڙا ٿي ويا هئا.“ نہ تہ ڇوڪريون گهڻو ڪري اهو سڀ لڪائينديون آهن، هو آني بھاني جند ڇڏائينديون آهن، اهو ٻڌائڻ کين معيوب لڳندو آهي تہ اهي هڪ ئي وقت ٻن سان محبت ڪن ٿيون.“
”ڇوڪرا ٻڌائيندا آهن ڇا....؟“
”اهي نہ ٻڌائن تہ بہ ظاهر ٿي ويندا آهن.... ڇوڪري کي محبت ملي تہ ڦاٽي مرندو آهي ۽ ڇوڪري ملڻ تي جذب ڪري وٺندي آهي.“
”۽ جي نہ ملي تہ....؟“ هن جو لھجو لڏيو، سمجهيم شايد پاسو ورايو ٿئين،
”جي نہ ملي تہ... کوھہ ۾ ڪرڻ کان پوءِ ڇا ٿي سگهي ٿو..!“
منھنجي لھجي ۾ ڪٽار هئي، لڳم کيس ٻيرا ٻيرا ڪري ڇڏيندو، ڳالھہ بدلائڻ لاءِ چيم، ”اڄ صبح جو مون کي لڳو هو ڄڻ تون مون کي ڪو خط لکڻ ٿي گهرين.... طويل.... بيحد ڊگهو جنھن ۾ جذبن جي اُپٽار هجي، ڪجهہ احساس ڪجهہ اڌما... رائٽ اَپس.“
”توهان ڪيئن محسوس ڪيو؟“
”لڳم.... ڄڻ تو لکي ڪٽي ڇڏيو هجي....“
”توهان کي مليو...؟“
”مائينڊ نہ ڪرين تہ منھنجي روح کي مليو.“
”هُم“
”تڏهن تہ اداس ٿي ويو هئس.“
”ڪيترو پڙهي سگهيا؟“
”تون اندازو لڳاءِ، ڪيترو پڙهڻ جي اهليت رکان ٿو.“
”توهان تہ اهي لفظ بہ پڙهي سگهو ٿا، جيڪي مون ڪجهہ سوچي رهائي ڇڏيا هجن... اهي ڪجهہ خالي ورق اوهان پاڻ ڀري سگهو ٿا.“
هن جو لھجو نہ هو الاءِ ڇا هو، مون سان ڪنھن بہ شايد حياتيءَ ۾ ائين نہ ڳالھايو هجي ۽ اصل ۾ هن جو ڳالھائڻ ئي تہ جادو هو، ماڻھو تہ پاڻ ئي جادو هوندو آهي پاڻ ئي سحر، پاڻ ئي مسحور ٿيندو آهي پاڻ ئي ساحر، هن ڀيري مان مسحور ٿي چڪو هئس، اها ٻي ڳالھہ هئي تہ ساحر وجود بہ ڪجهہ گهائل هو، لڳم هاڻي جدائيءَ جو دروازو سامھون اچي بيٺو آهي ۽ مان داخل ٿيڻ وارو ئي آهيان.
”مون کي توسان ملندي، هڪ ڳالھہ جو احساس هو من....“ پاڻ کي پاڻ ئي مضبوط ڪيم، ”تہ پاڻ دير سان مليا هئاسين، پر ڪڏهن ڪڏهن الاهي دير ٿي ويندي آهي، گلزار جي سِٽَ ٿئي.
جسم ڪي بات نھين ٿِي اُن ڪي دل تَڪ جانا ٿا
لمبي دوري طئہ ڪرني مين وقت تو لگتا هَي
”بشير بدر پڙهندا آهيو؟“ هن اونھون ساھہ کنيو... پريان ڳيچن جا آواز بلند ٿيڻ لڳا. لڳم، ڄڻ ڪير مينديءَ جو خنجر تيار ڪري رهيو هجي.
”ها...“
”ان جون ڪجهہ سٽون ٻڌائيندم.... پر پھرين هڪ ڳالھہ....“
”هونھن....“
”محبت جي ڏهاڙي تي مون کي نہ وسارجو....“
”محبت هڪ ڏهاڙي جي محتاج آهي ڇا؟ محبت کي هڪ ڏينھن خراج پيش ڪرڻ بيوقوفي آهي... جانِ عزيز.... محبت تہ سڄي زندگيءَ جو خراج گهرندي آهي.“
”وري بہ.... ويلنٽائن ڊي تي هڪ ڪلي، منھنجي نالي ضرور ڪجو.“
”اها ڪلي، پھرين نمبر کان وٺجانءِ گل..... ٻيو نمبر تہ ڪنڊا ئي نصيب ۾ سھندو آهي...“
”وري اها ڳالھہ....“ هن سڏڪو ڏنو، سھرن جي لئه ۾ اهو سڏڪو شرنائين جو ڪو آلاپ لڳو.
”چڱو....“ مون مرڪڻ جي ڪوشش ڪئي، ”گلاب رت ۾، ڳاڙهاڻ ۾ پنھنجي هار جو رت تلاش ڪندس ۽ جڏهن تون ياد ايندينءَ تہ اکين جي سرخيءَ کان اها شھادت ڏياريندس.“
”اوهان جليل صاحب جا پوئلڳ آهيو نہ....“
”نہ... مان پنھنجو پوئلڳ آهيان. جليل صاحب تہ مون کي تمام مٿانھون لڳندو آهي،“
هڪ لمحو خاموشي رهي، پوءِ هن جو آواز بلند ٿيو.
”ڪڀي يون ڀي آ ميري آنک مين،
ڪه ميري نظر ڪو خبر نہ هو
مجهي ايڪ رات نواز دَي،
ڦر اس ڪي بعد سحر نہ هو
وه بڙا رحيم و ڪريم هي،
مجهي يه صفت ڀي عطا ڪري
تجهي ڀُولنَي ڪي ڪرون دعا،
تو دعا مين ميري اثر نہ هو
ڪڀي دن ڪي ڌُوپ مين جهوم ڪَي،
ڪڀي شب کي ڦُول ڪو چُوم ڪَي
يُونھين ساٿ ساٿ چلين صدا،
ڪڀي ختم اپنا سفر نہ هو
ميري پاس ميري حبيب آ،
ذرا دل ڪي اور قريب آ
تجهي ڌڙڪنون مين بسالون مين...“

شعر مڪمل نہ ڪري سگهي، فون ڄڻ لڏڻ لڳو.
منھنجي وجود ۾ پاڻي ڀرجي آيو، وهڪري ۾ وهندي چيم ”مان فون بند ٿو ڪيان... هاڻي هي آواز تون ڪڏهن نہ ٻڌندينءَ مھناز.... هي نڙي ئي گُهٽجي ويندي، پر جنھن ڏينھن تون پنھنجي عادت مطابق ويلنٽائن ملھائيندينءَ ان ڏينھن ان گُهٽيل نڙيءَ جو آواز توکي سدائين پريشان ڪندو، صرف اهوئي تون ٻڌي سگهندينءَ ۽ اهوئي چوندو هيپي ويلنٽائن.... ٻيا دنيا جا سڀ آواز بند ٿي ويندا. اڄ کان پوءِ مان ڪٿي نہ هوندم، پر ان ڏينھن محبتن جي هر گل ۽ ان جي خار ۾ ڪٿي نہ ڪٿي ڪو ندورو ضرور نظر ايندو، اهو نظر ايندو تہ پوءِ ئي من مڪمل ٿيندو.“
مان اڻ ڏٺل هٿ هن جي وارن مان ڪڍي وٺان ٿو، ڏسان ٿو ان هٿ جون آڱريون کاڄي ويون آهن.

(ڇپيل: سومر 14 فيبروري 2005ع)