ڪالم / مضمون

سائين، محبت ۽ حياتي: رمزون (خواب نگر)

هيءُ ڪتاب ’محمود مغل‘ جي ڪاوش اخبار ۾ ڇپيل مشھور ڪالم سلسلي ’خواب نگر‘ جي 38 چونڊ ڪالمن تي مشتمل آهي.’خواب نگر‘ جڏهن ’ڪاوش‘ اخبار ۾ هفتيوار ڇپبو هيو تہ انھن ڏينھن ۾ جيڪا پذيرائي، هن ڪالم کي ملي هئي، شايد ئي ڪنھن ڪالم نگار جي حصي ۾ اهڙي ناماچاري آئي هجي. ان جو سبب خاص ڪري اهو هيو تہ ’خواب نگر‘ ماڻھن سان ’سندن‘ دل جون ڳالھيون ڪندو هو يا ماڻھن سان ’پنھنجي‘ اندر جي لھسُن جون ڳالھيون ڪندو هو. محبتن واري مامَ جي کول ڪندو هو ۽ نفرتن جا نتيجا اظھاريندو هو. ’خواب نگر‘ ماڻھن جي سمجهہ واري گهرج کڻي حاضر ٿيندو هو ۽ ائين لڳندو هو تہ واقعي ڪو ’سائين‘، ڪو ’مرشد‘ پنھنجن خليفن يا مريدن سان رمزن جا راز کولي حياتي ۽ ان جا ڪارونھوار سمجهائي رهيو آهي.

  • 4.5/5.0
  • 122
  • 30
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • محمود مغل
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book Saien, Muhabbat ain Ha’ya’ti: Ramzoo’n [Khwaa’b Nagar]

محبت جو ترياق (محبت)

صابري ڀائرن جا آواز ٻُري رهيا هُئا، ڪٿان ڪو جملو ڪنن ۾ اوتجي ويو هو؛
ڪافر هَي جھڙا لاڪَي اکيان، پِڇَي آکَي ساڏِي بَس اَي،
ياري لاوَڻ توڙِ نِڀاوَڻ، ساڪُون يار فريد دا ڏَس اَي.

هوا جو سرڙاٽ، ڪافيءَ جي قواليءَ واري انداز تي، روح تي ڄڻ ضربون هڻي رهيو هو. هن مون ڏانھن نھاريو، مون اجايو مرڪڻ جي ڪوشش ڪئي، پر لڳم، مُنھنجو مُنھن انڪاري هو. ڪلام شروع ٿي ويو هو؛
ڇَيتِي آوِين وَي طبِيبا، نَئِين تَي مَي مَر گَيِان،
تيري عشق نچايا، ڪَر ڪَي ٿَيِان ٿَيِان...

اندر ۾، ڪُجهہ رقص ڪرڻ لڳو هو، ڪُجهہ پير جُهڻ جُهڻ ڪري رهيا هُئا. مَحبت جي لام تي، آلا وصل جا لمحا، هاڻي سُڪي، جُدائيءَ جي هٿن ۾ لھڻ جا منتظر هُئا. هن هٿ ڊگهيريو، هلڪي نموني سان، مُنھنجي هٿ کي ڇھيائين... مون پنھنجو هٿ اڳتي وڌائي ڇڏيو، هن هٿ کي پوئتي ڪري ورتو ”بس، ٺيڪ آهي...“ الاءِ ڇو ائين ٿيندو آهي، الاءِ ڪيترا هٿَ اهڙا هوندا آهن، جن لاءِ اسان جي دل چوندي آهي تہ اسانجن هٿن ۾ هجن. انھن ۾ مُنڊيون اسان جي نالي جون پيل هُجن. پڪڙيل هُجن تہ ڪڏهن ڇڏائڻ جي طاقت نہ رکندا هُجن ۽ جي طاقت هُجينِ تہ خواهش نہ هُجينِ... پر اهو سڀ ضروري ٿورئي آهي تہ ٿئي... دل جي چوڻ سان ڪھڙو فرق پوي ٿو. هن هلڪو کنگهيو، نڙي صاف ڪندي چيائين، ”هاڻي هلڻ گهرجي...“ مون کيس نگاھہ ۾ ڀريو، ڪنھن شاعر جي سٽَ ذهن ۾ آيم ۽ مون چئي ڇڏيو؛
مين ني اُسڪو اتنا ديکا، جتنا ديکا جا سَڪتا ٿا
ليڪن آخر دو آنکون سي ڪتنا ديکا جا سَڪتا ٿا

هوءَ مُرڪي پئي ”هنن لمحن ۾ بہ توکي شاعري ياد آهي.“
”جيڪا شاعريءَ جھڙي آهي، ان لاءِ ياد آهي.“ هڪدم وراڻيم.
اندر ۾ الاءِ ڪيترا آواز ڀريل هُئا. انھن مان هڪڙو اچارجي ويو هو.
”ماڻھو ڇو ملندو آهي سائين؟“ هن هٿ پوئتي ڪري ٻئي هٿ سان ڪرائيءَ ۾ پيل چوڙين کي ڦيرائڻ شروع ڪيو.
”ان ڪري ملندو آهي جو وڇڙي سگهي بيبي... جي ملندو نہ تہ وڇڙندو ڪٿان؟“
”۽ وڇڙندو ڇو آ؟“
”تہ جيئن وري ملي سگهي...“ ڳيت ڏنم، سمجهي ويس تہ هاڻي ڇا چوندي.
”۽ جي وري ملڻ نہ ٿئي تہ...؟“ سندس نيڻ ڪٽورن ۾ سڀ ڪُجهہ هو پر ٻُڏل ٻُڏل هو.. مون کيس غور سان ڏٺو، هن مُرڪ وسيلي پاڻ سنڀالڻ گهريو ”مُنھنجو مطلب آهي، جي ماڻھو وڇڙي ۽ وري نہ ملي سگهي تہ...!“
ماڻھوءَ جي دل ڪڏهن بہ جوان نہ ٿيندي آهي، اهو ٻاروتڻ منجهنس آخري دمَ تائين هوندو آهي جنھن جي ڪري هوءَ لاڳيتا انگل آرا پئي ڪندي آهي ۽ جن انگلن کي دڙيندي، دماغ ٿڪجي پوندو آهي، دماغ کي ٿڪل ڏسي، دل وڌيڪ خوش ٿي ويندي آهي، نوان ٽڪساٽ سوچيندي آهي، دل کي شايد هارائڻ تسليم ڪرڻ ناهي ايندو.
”وري جو لفظ بہ ڏاڍو عجيب ٿئي بِيبي... هر هر ڪتب ايندو آهي، هر هر ورجائبو آهي... وري وري پيو ايندو آهي... محبت جي مامرن ۾ شايد ان کان وڌيڪ ٻيو ڪو بہ لفظ صدا ناهي بلند ڪندو.“ پريان آواز آيا پئي؛
تيرَي عشق نَي ڊيَرا ميرَي دل وِچ ڪِيتَا
ڀَر ڪَي زهر پيالا، مَئن تا آپَي پِيَتا

ڪُجهہ لمحن جي ماٺ ۾ اهو سڀ ڪنائي ورتوسين... وري هڪٻئي ڏي نھاريوسين... خوشبو الاءِ ڪٿان اچڻ لڳي هُئي. ”محبت دل ۾ ديرو ڪري نہ سائين... تہ ان کي زهر جو پيالو ئي سمجهڻ گهرجي“ هن ڳيت ڏني. ”ماڻھو پاڻ ئي اهو پِئَي ٿو... ڪڏهن ڍُڪ ڍُڪ... ڪڏهن هڪ ئي ڳيت ۾، مسئلو رڳو اهو آهي جو اهو اثر ڏاڍو دير سان ٿو ڪري“
مون حيرت سان ڏانھنس نھاريو ”محبت ۽ دير ڪري..! محبت جھڙي تڪڙي ڪا ٻي شئي آهي سانئڻ؟“
”محبت زهر هوندي آهي سائين؟“ مون کي ڳالھہ سمجهہ ۾ نہ آئي
”مطلب!“
”مان پُڇان پئي تہ محبت زهر هوندي آهي سائين“
”تون ٻُڌاءِ“
”محبت زهر ناهي هوندي، وڇوڙو زهر هوندو ٿَوَ... اها ٻي ڳالھہ آهي تہ محبت ساڻ وڇوڙو لازم هوندو آهي... تنھن ڪري اها ائين ٿي ويندي آهي“
”معنيٰ زهريلي هوندي آهي؟“
هن وري مُنھنجو هٿ جهليو، ”جن کي وڇوڙو نصيب ۾ هُجي، تن لاءِ هوندي آهي“
اهو زهر هاڻي اثر ڪري رهيو هو. هنن لمحن ۾ ڄڻ تہ آخري ڀيرو ملي رهيا هُئاسين. هوءَ وڃي رهي هُئي، جُدائيءَ جو گهنڊ هاڻي وڄڻ لڳو هو. ”توسان محبت ڪرڻ مھل ئي مون کي ائين لڳو هو سائين تہ اهو زهر ئي پيان پئي... پر تہ بہ الاءِ ڇو دل قبضي مان نڪري وئي هُئي تہ ڀلي، اندر چيرجي وڃي، ان ڪڙَي قاتل کي ڳهڻو ئي آهي... حق تي دل ٻار هوندي آهي نہ...“
”اسان ٻنھين کي هڪٻئي جي زميندارين جي خبر هُئي. سڀ ڄاتوسين پئي...“
”محبت پاڻ هڪ ذميواري هوندي آهي سائين“ هن ڳالھہ ڪٽي ”عجيب ذميداري آهي، ٻيو سڀ ڪُجهہ وسرائي ڇڏيندي آهي سڀ وسري ويندو آهي. اولاد، مٽَ مائٽَ، ويجها، عزيزَ، اقاربَ.... پر اهو بہ عجيب هوندو آهي تہ اهي سڀ وسري تہ ويندا آهن پر پنھنجيءَ جاءِ تي هوندا تہ آهن نہ... ڪنھن بہ مھل ڏنگڻ لاءِ نانگ جيان ڦڻ ڪڍي بيھندا آهن ۽ ڏنگندا بہ ان محبت کي ئي آهن، جيڪا زهريلي هوندي آهي.“
مون حيرت سان کيس ويٺي ڏٺو، هوءَ بس پنھنجي ڌن ۾ گم هُئي. ”۽ پوءِ انھن رشتن ۽ تعلقن جو زهر، وڌيڪ سگهارو هوندو آهي. محبت لاءِ هڻ کڻ جيئن هوندو آهي... محبت نہ مرندي آهي نہ مري سگهندي آهي. عجيب جاندار هوندو آهي جنھن ۾ جان ناهي هوندي“
مون ڪڏهن هن کي ايڏو ذهين نہ ڄاتو هو، هي اوچتو سڀ ڪُجهہ هن مان الاءِ ڪيئن نروار ٿيو هو. اسين سالن کان، سڀني ذميوارين کي سنڀاليندي، پنھنجن پنھنجن رستن تي هلندي، بہ گڏ هليا هُئاسين. روح جو تعلق، جسم جو محتاج نہ هو... ها پر ڏسڻ جي حسرت تہ سدائين سگهاري رهندي هُئي. هاڻي اهو جھان ختم ٿي رهيو هو. هُوءَ پرڏيھہ وڃي رهي هُئي ۽ ان شام جو ئي سندس فلائيٽ هُئي.
”هزارين ميلن جي فاصلي تان، مان توکي واٽس ائپ تہ ڪري سگهان ٿي، چَئٽ بہ ڪري سگهان ٿي، پر هيئن سامھون، تُنھنجي هڳاءَ کي محسوس نہ ٿي ڪري سگهان...“ هاڻي اکين جو آب هيٺ ڪرڻ لڳو هُئس. هن ٽشو ڪڍيو ۽ ڳوڙها ان ۾ جذب ڪيايئين. پريان جملو گونجيو هو؛ لَي وَي ڇُپ گيا سورج، باهر رھہ گئي لالِي...
هُوءَ اٿي کڙي ٿي. ”سج لھي ويو سائين... ٻاهر هاڻي رڳو جدائيءَ جي ڳاڙهاڻ بچڻ واري ٿئي“
مون کي چڙ اچي وئي ”زندگي ائين ڪا ڪافي آهي ڇا بيبي... ڪُجهہ سٽن تي سڀ ختم!“
”هڪ ڳالھہ چوان سائين...“ هن ڄڻ، مُنھنجي ڪاوڙ کي اتي ئي دَڙڻ گهريو.
”چئو...“
”ڪُجهہ سٽن جي ڳالھہ تہ پري آهي... هڪ سٽ ئي سڀ ختم ٿي ڪري ڇڏيوَ... تيرَي عشق نچايا ڪر ڪَي ٿَيَان ٿَيَان ڇاهي؟ هڪ سٽ ۾ زندگي ٿوَ... ۽ اهڙي هڪ جياپي سان ڀري سِٽَ ٻي بہ هاڻي ئي ڪنائي ٿوَ. ’ڪافر هَي جھڙا لاڪي اکيان، پڇي آکي ساڏي بس اَي‘... مان سامھون نہ هُجان تہ انھن ٻنھين سٽن تي غور ڪجو، اندر ۾ ڪير ٿَيَا ٿَيَا بہ ڪندوَ... ۽ همٿ بہ ڏياريندوَ... اها همٿ، جيڪا زهريلي محبت لاءِ ترياق هوندي آهي.“

(ڇپيل: آچر، 21 آگسٽ، 2016ع)