پنهنجي محروميءَ جو علاج ڪريو، ناڪامي بيماري آهي
اوهان ماڻهن جو مشاهدو نهايت گهرائيءَ سان ڪريو ته اوهان تي اهو انڪشاف ٿيندو ته ناڪام ماڻهو بيحسيءَ جي بيماريءَ ۾ مبتلا هوندا آهن. اسان انهيءَ بيماريءَ کي محروميءَ جو نالو ڏيون ٿا. هر ناڪام ماڻهو ۾ اها بيماري نهايت شدت سان هجي ٿي. گھڻو ڪري متوسط طبقي جا ماڻهو انهيءَ بيماريءَ ۾ ورتل هوندا آهن. محرومي متحرڪ ۽ غير متحرڪ ماڻهن جي درميان فرق کي واضع ڪري ٿي. اوهان ڏسندا ته ڪامياب ماڻهو جدا آهن ۽ ناڪام ماڻهو بهانو ڪندڙ آهن.
اهو شخص، جيڪو زندگيءَ جي باري ۾ ڪا رٿا بندي نه ٿو رکي، اهو گھڻا بهانا ٺاهيندڙ هوندو آهي. معمولي حيثيت جا ماڻهو ته فوراً تشريح ڪرڻ شروع ڪري ڏيندا آهن ته هو ائين ڪري ئي نه ٿو سگھي....... هِي مسئلو هو..... هُو مسئلو هو..... ڇو ته..... وغيره وغيره.
جڏهن اوهان ڪامياب ماڻهن جي زندگيءَ جو مشاهدو ڪندا ته اوهان تي واضح ٿي وڃي ٿو ته مِڙئي بهاني بازيون معمولي حيثيت جا ماڻهو ئي ڪندا آهن. اهي معمولي حيثِيت وارا ماڻهو ڪامياب ترين فرد بڻجي سگھن ٿا، پر اهي ڪاميابي حاصل ڪرڻ ڪو نه ٿا گھرن.
ڪامياب ترين انسانن ۾ بزنس مين، فوجي آفيسر، سليز مين ۽ پيشه ور ماڻهن کانسواءِ اڳواڻ ۽ قائدين به شامل آهن. حالانڪ انهن جي زندگيءَ ۾ هڪ يا ٻه معذوريون ضرور هونديون آهن، پر انهن معذورين جو اظهار اهي ڪڏهن به ناهن ڪندا. روز ويلٽ ڄنگهن کان معذور هو، ٽرومين ڪاليج ۾ ڪا تعليم ڪو نه حاصل ڪئي هئي، ڪينيڊي جڏهن صدر بڻيو ته نهايت گھٽ عمر وارو هو ۽ جانسن ۽ آئيرن هاور کي دل جي تڪليف (عارضو) هئي.
محروميءَ جو جيڪڏهن علاج نه ڪيو وڃي ته اها ٻي ڪنهن به بيماري کان وڌيڪ خطرناڪ ثابت ٿئي ٿي. هن بيماريءَ جي مريض جو ذهن عمل کان گذرندو آهي. هو چوندو مان ايترو مڪمل صحتمند نه آهيان، جيترو مونکي هئڻ گھرجي. پنهنجو پاڻ کي مطمئن ڪرڻ جا بهانا ڳولهيندو..... ڪڏهن چوندو ته ڏسو! منهنجي طبيعت ڪيڏي خراب آهي؟ منهنجي تعليم تمام گھٽ آهي!..... هاءِ! منهنجي پوڙهائپ؟ منهنجي ننڍي عمر؟! منهنجي ته ڪا قسمت ئي ائين آهي!...، هاءِ! منهنجي بدقسمتي!!..... منهنجي زال...؟! بس منهنجي ڪٽنب مون کي انهيءَ ڪم تي لڳائي ڇڏيو! وغيره وغيره.
محروميءَ جي بيماريءَ جو شڪار ماڻهو هڪ خوبصورت عُذر ۽ بهانو ڳولهي وٺندو آهي ۽ پوءِ سڄي ڄمار انهيءَ عُذر سان چنبڙيو رهي ٿو. هو انهيءَ عُذر جي تشريح به ڪري ٿو ۽ پاڻ کي ۽ ٻين ماڻهن کي چوي ٿو ته هو ڇو نه ٿو اڳتي وڌي سگھي. اهڙو بيمار شخص هر ڪنهن هنڌ اهو عُذر بيان ڪندو آهي ۽ آخر ڪار اها ڳالهه هن جي لاشعور ۾ گھر ڪري ويهي رهي ٿي. خيال مثبت هجن يا منفي، جڏهن انهن کي ڀيري ڀيري ورجايو ويندو آهي ته اهي وڌيڪ سگھارا ٿيندا آهن. پهريان پهريان ته محروميءَ جو شڪار شخص پنهنجي انهيءَ عُذر کي پنهنجو ڪوڙ ئي سمجهي ٿو، پر جڏهن هو ان کي هر گھڙي ماڻهن جي آڏو دُهرائي ٿو ته پوءِ هو انهيءَ کي مڪمل ئي سچ سمجهڻ لڳي ٿو. اهو ئي عُذر ان شخص جي ناڪاميءَ جو اصل سبب هجي ٿو.
اوهان طريقي سان پنهنجي ڪم کي جاري ساري رکو. انفرادي طور تي اوهان پنهنجو پاڻ کي ڪاميابيءَ ڏانهن وٺِي هلندا وڃو. پنهنجو پاڻ ۾ محرومي هڪ اهڙِي بيماري آهي، جيڪا ناڪاميءَ جي خلاف قوت مُدافعت پيدا ڪري ٿي، ڇو ته محروميءَ ڏانهن وٺِي وڃي ٿي.
محرومي ڪيترن ئي صورتن ۾ ظاهر ٿئي ٿي. انهيءَ بيماريءَ جي بُڇڙي صورت آهي، صحت کان محرومي، ذهانت کان محرومي، عمر جي محرومي ۽ قسمت کان محرومي.
هاڻي اسان جائزو وٺندا سون ته اسان انهن چئن محرومين کان پنهنجو پاڻ کي ڪيئن بچائي سگھون ٿا؟