جهيڙن جهڳڙن جا ڪهڙا ڪارڻ آهن؟
مثال طور: جان ڪم تان ٿورو ٿڪجي گھر اچي ٿو، گھر ۾ ماني تيار ناهي.... پوءِ هن شڪايتي لهجي ۾ ڳالهائڻ شروع ڪري ڏنو. سندس زال جو به ڏينهن چڱو ڪو نه گذريو هو، ان به پنهنجي دفاع ۾ ڳالهائڻ شروع ڪري ڏنو.... کاڌي تيار ڪرڻ لاءِ ڪهڙا پيسا ڏئي ويو هئين؟ يا ائين چئي ڏنائين ته جهڙو سهڻو سيبتو سامان سان ڀريل رڌڻو ٻين جي گھرن ۾ آهي، اسان جي گهر جو اهڙو رڌڻو آهي ڇا جو ماني تيار ڪريان؟ اهڙين ڳالهين جان کي ڪاوڙ ڏياري ۽ هو تپي باهه ٿي ويو.... تون ته ڪجھ ڪرڻ ئي ڪو نه ڄاڻي..... رڳو آهين اَٽي تي چٽِي!!!..... پوءِ باقاعدي جهيڙو شروع ٿي وڃي ٿو. هڪ ٻئي تي الزامن جو مينهن ٿا وسائين.... پراڻِين ڳالهين کي ورجايو وڃي ٿو، هڪ ٻئي جي مٽن مائٽن کي گھٽ وڌ ڳالهائيو وڃي ٿو، ٻنهي جي ذهنن تي دٻاءُ وڌي وڃي ٿو، معاملو ٺهڻ بدران بگڙجي وڃي ٿو..... جهيڙو وڃي ٿو وڌنڌو.... حالانڪ جهيڙي جو سبب ڪو خاص نه هو.
جهيڙن کان بچاءَ جي هڪ خاص ترڪيب هيءَ آهي ته ڪنهن تي الزام مڙهڻ يا شڪايت ڪرڻ کان اڳ ۾، پنهنجو پاڻ کان پڇو ته ڇا اها تمام اهم ڳالهه آهي جيڪا مان ڪرڻ چاهيان پيو؟ ڪيترن ئي معاملن ۾ ڪا اهم ڳالهه ناهي هوندي. اهڙيءَ طرح اسان جهڳڙن کان بچي سگھون ٿا. ڪو به منفي قدم کڻڻ کان اڳ پنهنجو پاڻ کان سوال ڪريوته ڇا اهو نهايت ضروري آهي؟ اهو سوال هڪ جادوءَ جيان ڪم ڪندو ۽ اوهان حالتن تي قابو ڪري سگھندوء..... اهو سوال اوهان جي گھر، دفتر ۽ ٻين هنڌن تي به ائين ئي ڪم ڪندو جيڪڏهن اوهان روڊ رستي تي هجو ۽ ٻيو ڊرائيور اوهان کان اڳتي نڪرڻ جي ڪوشش ڪري ته اهو سوال ان مهل به اوهان جي ڪم ايندو، اهو سوال اوهان جي زندگيءَ ۾نهايت پورو پُنو ۽ موزون ڪم ڪندو ۽ اوهان کي جهيڙن جهڳڙن کان بچائيندو.
جان ننڍڙي دفتر جي ڪري ناڪام ٿيو.
ڪيترائي سال اڳ جي ڳالهه آهي ته مون ڏٺو ته هڪ ننڍي سوچ جي ڪري هڪ نوجوان منافعي بخش ڪاروبار تان هٿ ڌوئي ويٺو ۽ پنهنجي حياتي خراب ڪري ويٺو.
چئن نوجوانن برابريءَ جي سطح تي ڪاروبار ڪرڻ شروع ڪيو ۽ پنهنجي پنهنجي دفتر ۾ ويهي ڪم ڪرڻ لڳا. ٽن نوجوانن وٽ ته ڪافي وڏا وڏا سامان سان سينگاريل سنواريل دفتر هئا، جڏهن ته چوٿين نوجوان وٽ دفتر به ننڍڙو هو ۽ ان ۾ ڪو گھڻو سامان به نه هيو ۽ نڪي دفتر سينگاريل هو.
چوٿين نوجوان جو نالو جي ايم هو. هن کي پنهنجي دفتر ۾ ويهندي توهين محسوس ٿيندي هئي. هو پنهنجي ٽنهين ساٿين سان ساڙ ۽ حسد محسوس ڪرڻ لڳو ۽ سندس سوچ منفي ٿيڻ لڳي. جي ايم پنهنجو پاڻ کي ڪمتر محسوس ڪرڻ لڳو. هو پنهنجي ساٿين سان سهڪار ڪرڻ بدران انهن سان جهيڙو ڪرڻ لڳو. هاڻي هو بُري طريقي سان وڃي پيو تباهه ٿيندو، ٽن مهينن کان پوءِ جي ايم ڪاروبار ڇڏي هليو ويو.
جي ايم جي ننڍڙيءَ سوچ، ننڍڙي مسئلي کي تمام وڏو بڻائي ڇڏيو جڏهن ته هن جو ڪاروبار نهايت تيزيءَ سان وڌي رهيو هيو. ڪجھ عرصي کان پوءِ هو پنهنجي سٺي دفتر جو انتظام ڪري سگھي پيو، حقيقت ۾ دفتر جي ڪري ڪو شخص ننڍو ناهي ٿيندو. ننڍڙي سوچ حقيقت ۾ غير اهم شين کي غير ضروري اهميت ڏيندي آهي ۽ پنهنجي شخصيت ۽ پنهنجي ذات کي به ننڍو تصور ڪيو ويندو آهي.