• رڻ گجيو راڙو ٿيو !
مان توهان سان مخاطب آهيان، ڇو ته توهان جي سوچ جا انداز نوان نرالا ۽ مختلف هوندا آهن. اسان جي معاشري کي مُدي خارج انڌن ۽ غير سائنسي ۽ غيرمنطقي عقيدن مان توهان ئي ڪڍڻ جي صلاحيت رکو ٿا. توهان ئي زنگيل ذهنن کي اجاري اڇو ڪري سگهو ٿا. “ آدم جي مٽي ٻيهر ڳوهڻ ڏوهه آهي” اچو ته اهو ڏوهه وري ڪريون ۽ جيڪڏهن “ سر جي گدلي سينور تي ڪو نيل ڪنول” ڏوهي آهي ته پوءِ اچو ته اهڙا سهڻا ڏوهه ڪريون ۽ هن معاشري جي سينوريل سر تي نيل ڪنول پوکيون. منهنجي ديش جا دانشورو ۽ جڳ جهان جا دانشورو ! آمريڪي ۽ برطانوي سامراج جي هيءَ اگهاڙي اڳرائي ۽ تيل حاصل ڪرڻ لاءِ معصوم عراقين جو خون وهائڻ واري جنگ دراصل عراق خلاف جنگ ناهي، اها جنگ سجاڳ ضميرن ۽ انسانيت جي اعليٰ قدرن خلاف جنگ آهي. اِها اسان ۽ توهان جي خلاف جنگ آهي !
عراق جا معصوم ٻار،
جوان ، ٻڍا، نينگريون ۽ نياڻيون،
بي وس ۽ بي ڏوهه ،
ڀل ڪلسٽر بمن ، بارود ،
گولين ۽ گرينڊن سان ،
مَرندا رهن ، ڪُسندا رهن ،
ڦٿڪندا رهن ،
اڃ ۽ بک ۾ تڙپي تڙپي ،
ساهه ڏين ،
آمريڪي ۽ برطانوي جهاز ڀل ،
قطر ، دوها ،ترڪي ،بحرين ۽ سعودي عرب جهڙن ،
“ مسلم امه “ جي عظيم تر سلطنتن مان ،
فضائن ۾ بلند ٿي ،
عراقي معصوم جانين ۽ جوانين کي ،
موت جي منهن ۾ ڌڪن ،
پر مومنو، مسلمانو ،
في الحال اها ڳالهه وساري ڇڏيو ، جو
نماز جو وقت ٿي ويو آهي ،
اچو ته نماز نيتيون ،
انهن پيش امامن پويان،
جن جي سر زمين تان ،
بُش ۽ بليئرن ،
موت جي پليئرن ،
آمريڪي ۽ برطانوي درندن جا جهاز ،
فضا ۾ بلند ٿين ٿا ،
اچو ته نماز پڙهون ،
انهن پيش امامن پٺيان ،
جن جي سرزمين تان ،
بنڪر بسٽر بم ،
ٽام ڪروز ميزائيل ،
اپاجي، بي ففٽي ٽو بمبار اڏامن ٿا ،
آمريڪي، برطانوي، ميرين ڪمانڊو ،
انهن مقدس سرزمينن تان ،
عراقي بي گناهه معصوم عوام تي ،
شهواني هم جنس پرست بدمست گورا ،
۽ بد ڪرادر ڪرائي جا فوجي ،
ڪمزور عراقين کي ڦٽن ٿا ،
مارين ٿا ، زخمي ڪن ٿا ،
شايد عراقي نياڻين جون عصمتون،
به سلامت نه رهن ،
پر اهي ڳالهيون پنهنجي جاءِ تي ،
اچو ته قرباني ڪريون ،
پاڻ کي عيد الاضحيٰ تي قربانيون به ته ڪرڻيون آهن .
هي جي فلسطين جي مقدس سر زمين ۽ انسانيت جي اوائلي اهڃاڻن، اوسر ۽ ارتقا واري دجلا ۽ فرات ندين واري ميسوپوٽوميا واري سرزمين – امام حسين، ڪربلا ۽ مقدس مقامات واري سرزمين ، جتي اڳي چنگيز خان ۽ سندس پٽ هلاڪو ڪوس ڪيا، هاڃا ڪيا ۽ هينئر چنگيز خان ۽ هلاڪو جا پڙپوٽا بش ۽ بليئر معصوم انسانيت جو ڪوس ڪري رهيا آهن ۽ هينئر تازو اسان جي اکين آڏو هزارين معصوم عراقي مرندي، ڪسندي، ڦٿڪندي ڏسون پيا. پر اها قرباني ته قبول ناهي، ڇو ته انساني خون جي قرباني قبول نه ٿيندي آهي. ٻڪرن، دنبن، ڳئن، مينهن ۽ اٺن جي قرباني قبول ٿيندي آهي. تنهنڪري اچو ته بي عيب ڍور ڪُهون ۽ قرباني ڪريون. بي ڏوهه ۽ بي عيب انساني رت جا ريلا ڀل وهڪرا ٺاهي پيا وهن. اسان کي جانور ضرور قربان ڪرڻا آهن. ڇو ته انساني قرباني قبول نه ٿيندي آهي.
پر منهنجا شاعرو ، ليکڪو، دانشورو، تاريخدانو، اڪابرو !
اڃان ته پاڻ کي زڪوات ڏيڻي آهي وچ اوڀر جي امارتن جي انهن سلطانن ۽ شهنشاهن کي، زڪوات ڏيڻي آهي جن وٽ سون ۽ تيل جو پيسو ته جام آهي، پر انهن وٽ عزت نفس، انا ۽ خودداري جي ڏاڍي اڻاٺ آهي. اهي انهيءَ ميدان ۾ ڏاڍا مفلس آهن. انهن وٽ ضمير يا ته مورئون ڪونهي يا انهن جا ضمير انهن جي ضابطي ۾ ناهن. ته اچو ته انهن مفلس ۽ ڪنگال شهنشاهن ۽ سلطانن جي جهولي ۾ ضمير جي ڪا ذري زڪات طور تي وجهون يا انهن جي ڪنن ۾ ڀٽائيءَ جي بيتن جي آذان ڏيون :
جي لوڻُ لِڱين لائينِ چيري چيري چمُ ،
ته ڪُر اڳي نه ڪيو مون اهڙو ڪوجهو ڪم،
جان جان دعوا دم، تان تان پرت پنهنوار سين .
ياد رهي ته تواريخ جا ورق اٿلن پيا. تاس جي بادشاهه ۽ تاس جي راڻي کان سواءِ نه ڪو شهنشاهه رهندو، نه ڪو بادشاهه رهندو ۽ نه وري ڪو راڻو نه راڻي. پوءِ جڏهن اهي عوامي جذبن ۽ احساسن جا ڌڪاريل شهنشاهه پنهنجن سونن تختن، پنهنجي ٿُڪاڻن، تاجن سميت هيٺ اچي ڌڙام ڪندا ته ڳجهون به انهن جون ٻوٽيون نه کائينديون. بقول ڀٽائي :
ڳجھڙين ڳارو، راتو ڏينهان رڻ ۾،
پيون پُڇن پاڻ ۾ ، ڪنهن منهن ڪيڏارو،
کائن کڳمارو، ڪانئر پيو ڪنو ٿئي!
۽ منهنجا دانشورو شاعرو، اديبو، تاريخدانو، اڪابرو !
اڃان ته پاڻ کي عمرو به ادا ڪرڻو آهي ،
۽ حج جو مقدس فرض به پورو ڪرڻو آهي ،
ان سر زمين تي ،
ان مقدس، پاڪ ۽ پوتر سرزمين تي ،
جتان جو آب زم زم پي ،
اسان اندر جون ناپاڪيون ۽ غلاظتون ،
ڌوئي دور ڪندا آهيون،
جنهن مقدس ۽ پاڪ سرزمين جا هوائي اڏا ،
آمريڪي ۽ برطانوي درندن ،
۽ بش ۽ بليئر جي بگهڙن جي حوالي ٿيل آهن ،
جن جا هٿ معصوم انسانن جي رت سان رنڱيل آهن،
۽ جتان آمريڪي ۽ برطانوي بمبار جهاز اڏامون ڪري،
عراق جي معصوم ۽ بي گناهه انسانن جو قتل ڪن ٿا !
ته اچو منهنجا دانشور دوستؤ ! خادمين، حرمين، شريفين جي ان مقدس سرزمين تي پنهنجو ڪنڌ جهڪايون. عمرو ۽ حج ادا ڪريون ۽ پنهجا گناهه ڌوئون !
پر الائي ڇو ڀٽائيءَ چيو آهي :
گنگا لهن نه گِيم، مڪي ٿين نه معاف،
سينو جنين صاف، تن کان پاپ پري ٿئا !
۽ آخر ۾ اچو ته اٿي بيهي داد ڏيون عراق جي عوام کي . اچو ته انهن کي ڀٽائيءَ جي لفظن ۾ داد ڏيون. عراقي مٿير مردن جو ناريون پنهنجن مڙسن کي جنگ ۾ وڙهڻ ۽ مرڻ لاءِ چون ٿيون :
مر مرين، آئون رئان ! موٽي آءُ مَ ڪانڌ َ،
ڪَچن وڏا پلاند، جيئڻ ٿورا ڏينهڙا!
ڀڳو آءُ نه چوان، ماريو ته وسُهان
ڪانڌ منهن ۾ ڌڪڙا، سيڪيندي سهان،
ته پڻ لڄ مران جي هوَنس پٺ ۾!
۽ عراقي ويڙهاڪن ۽ جنگجو جوانن لاءِ ڀٽائيءَ جي بيتن مان خراج تحسين :
ڪاري ڪڪر هيٺ، مون جهيڙيندي ڇڏيا،
ڪارا ڪُند هٿن ۾ اڙل وڇيرا هيٺ،
ٿي تنين سين ڏيٺ، موٽڻ جنين ميهڻو!
گهوڙن ۽ گهوٽن جيئڻ ٿورا ڏينهڙا،
ڪڏهن منجهه ڪوٽن ، ڪڏهن راهي رڻ جا !
۽ سڀ کان آخر ۾ اٿي بيهي سلام ٿو ڪريان آمريڪا، برطانيا، روس ، جرمني، فرانس، چين، آسٽريليا، يونان ۽ ٻين ملڪن جي عوام کي جنهن آمريڪي ۽ برطانوي اگهاڙي اڳرائي ۽ جنگي جنون جي کليل انداز ۾ مخالفت ڪئي آهي. انهن آمريڪي سفارتڪارن کي سلام ڪجي ٿو جن پنهنجن ضميرن جا آواز ٻڌي پنهنجن عهدن تان استعفائون ڏنيون آهن. برطانوي پارليامينٽ جي انهن عهديدارن کي سلام آهي جن به پنهنجن عهدن تان استعفائون ڏنيون آهن .
عوامي آواز ڪراچي-اڱارو 1 اپريل 2003ع