ڪالم / مضمون

يادگيرين جا البم

هي ڪتاب “يادگيرين جا البم” نامياري شاعر ۽ ليکڪ محترم هدايت بلوچ جي تاريخي، تنقيدي، ادبي ۽ سياسي ڪالمن جو مجموعو آهي. ڪتاب ۾ ڪل 100 ڪالم شامل آهي.
  • 4.5/5.0
  • 5851
  • 731
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • هدايت بلوچ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book يادگيرين جا البم

• سڀ تيل جو چڪر آ پيارا. . . .!

آمريڪا جي هڪ شهري جوزف ڪلفورڊ (Joseph Clifford) جيمس ٽائون روڊ آئرلينڊ کان ميڊيا مانيٽرس نيٽورڪ (mmn) کي هڪ ليک موڪليو آهي، جيڪو اتي شايع ٿي چڪو آهي. اهو ليک اي ميل فارورڊ ذريعي مون تائين پهتو آهي. هي ليک نه منهنجو لکيل آهي ۽ نه ئي ان تي ڪو رايو ڏيئي رهيو آهيان. هي ليک مان جيئن جو تيئن ڏئي رهيو آهيان. جنهن تي هر شعور رکندڙ انسان پنهنجي سوچ سمجهه مطابق پنهنجا رايا قائم ڪري.ليک جو لچڪدار عنوان آهي: “سڀ تيل جو چڪر آ پيارا.”
 جيئن ئي اسان پنهنجي ويٽنام مان نڪتاسين ته روسي پنهنجي ويٽنام ۾ ڦاسي پيا. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي؟
 اسان بن لادن ۽ طالبان کي ڪيترن ئي سالن تائين امداد ڏيندا رهيا آهيون ۽ روسين خلاف سندن ويڙهه ۾ اسان کين مجاهد ۽ آزاديءَ جا متوالا ڪوٺيندا رهيا آهيون. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 1998 تائين آمريڪا، افغانستان ۾ هر هڪ طالبان عهديدار کي پگهار ڏيندو رهيو آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 سعودي عرب کان وڌيڪ گئس ۽ تيل ڪئيسپين سمنڊ (آذربائيجان- قراقزستان- ازبيڪستان) ۾ آهي. پر ان تيل کي ٻاهر ڪڍڻ لاءِ اسان کي افغانستان رستي هڪ پائيپ لائين لڳائڻي پوندي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 يونو ڪال (Unocal) جيڪا تمام وڏي آمريڪي ڪمپني آهي. تنهن ڪئيسپين سمنڊ کان افغان رستي عربي سمنڊ تائين هڪ هزار ميل ڊگهي پائيپ لائين وڇائڻ چاهي ٿي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 يونو ڪال (Unocal) انهيءَ پائيپ لائن وڇائڻ جي سلسلي ۾ ڏهه بلين آمريڪي ڊالر، زميني سروي (Geological Surveys) تي خرچ ڪيا ۽ طالبان جون خوشامنديون ڪيون، جن اهڙي سروي ڪرڻ جي اجازت ڏني. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 1998ع ۾ سمورا اهم طالبان اڳواڻ ٽيڪساس ۾ يونوڪال سان ڳالهين ٻولين ۽ معاهدن طئه ڪرڻ ۾ مصروف هئا. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 1999-1998ع ۾ طالبان پنهنجو ارادو بدلايو. انهن يونوڪال کي ملڪ نيڪالي ڏيئي، ارجينٽينا جي هڪ ڪمپني کي پائيپ لائين وڇائڻ جو پراجيڪٽ ڏنو. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 يونوڪال جي وائيس پريزيڊنٽ جان ميرسڪا (John Maersca) ڪانگريس کي ٻڌايو ته طالبان جي هٽڻ تائين پائيپ لائين پروجيڪٽ پوري ٿيڻ جو ڪو امڪان ڪونهي. ان ڪم لاءِ تيستائين انتظار ڪرڻو پوندو، جيستائين طالبان جي جڳهه تي ڪا دوستاڻي حڪومت افغانستان ۾ نه ٿي اچي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ان کان پوءِ اوچتو 2000-1999ع ۾ طالبان راتو رات دنيا ۾ سڀ کان خراب ماڻهو ٿي پيا. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 پاڪستان جي اڳوڻي پرڏيهي سيڪريٽري نيازنائڪ کي سينيئر آمريڪي عهديدارن جولاءِ جي وچ ڌاري ٻڌايو هو ته افغانستان خلاف فوجي ايڪشن آڪٽوبر جي وچ ڌاري کنيو ويندو. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 11 سيپٽمبر 2001ع تي ورلڊ ٽريڊ سينٽر وارا واقعا ٿين ٿا. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 بش افغانستان خلاف جنگ ٿو جوٽي، توڻي جو هڪ به هائيجيڪر جو تعلق افغانستان سان نه هو. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 بش سمورو الزام بن لادن تي مڙهيو، پر ڪڏهن به ثبوت پيش نه ڪيو ويو. جنهن جو سبب اهو ڄاڻايو ويو ته اهو هڪ “راز” آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 طالبان ڳالهين جي آڇ ڪئي. ۽ اهو پڻ چيو ته اسان بن لادن آمريڪا جي حوالي ڪرڻ لاءِ تيار آهيون، جيڪڏهن آمريڪا وٽ بن لادن خلاف ڪي ثبوت موجودآهن. اسان ڳالهين کان انڪار ڪندا رهياسون ۽ افغانستان تي بم وسائيندا رهياسون. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 هاڻي افغانستان ۾ نئين حڪومت قائم ٿي چڪي آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 افغانستان جو موجوده سربراهه، يونوڪال ۾ ڪم ڪري چڪو آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 بش هڪ خاص صلاحڪار مقرر ڪري ٿو. جيڪو آمريڪا جي عيوضي طور افغانستان ۾ نئين حڪومت سان رابطي ۾ رهندو. اهو عيوضي يونوڪال جو خاص صلاحڪار رهي چڪو آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 بش خاندان جي سموري دولت تيل جي ڪمائيءَ مان حاصل ٿيل آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 بش جو وزير داخلا واشنگٽن پهچڻ کان اڳ هڪ آئل ڪمپنيءَ جو پريزيڊنت هو. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 جارج بش سينيئر هن وقت ڪارلائسل گروپ (Carlysle Group) لاءِ ڪم ڪري رهيو آهي. جنهن جو ڪم آهي دنيا ۾ تيل جي ڪمپنين لاءِ وڏيون سيڙپون ڪرڻ. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ڪنڊوليزا رائيس (Condoleeza Rice) واشنگٽن پهچڻ کان اڳ شيوران (Shevron)۾ ڪم ڪندي هئي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 شيوران پنهنجي هڪ نئين ڪمپني “سپر ٽينڪرز” جو نالو ڪنڊوليزا رائيس جي پٺيان رکيو آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ڊڪ چيني (Dick Cheney) آمريڪا جي وائيس پريزيڊنٽ ٿيڻ کان اڳ هڪ وڏي آمريڪي تيل ڪمپني هاليبرٽن (Holiburton) لاءِ ڪم ڪندو هو. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ڊڪ چيني جڏهن ڪمپني ڇڏي تڏهن هاليبرٽن کيس الوداعي تحفي طور چوٽيهه ملين ڊالر ڏنا هئا. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 هاليبرٽن پائيپ لائين وڇائڻ واري ڪمپني آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ڪئسيپين سمنڊ ۾ ڇهه ٽرلين ڊالرن جي ماليت جو تيل موجود آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 ٽوني بليئر، برٽش پيٽروليم جو اڳوڻو عهديدار آهي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 آمريڪي حڪومت 21 جنوري 2002ع تي خاموشيءَ سان اعلان ڪيو ته اسان افغانستان منجهان پائيپ لائين وڇائڻ واري ڪم ۾ مدد ڏينداسيون. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟
 پاڪستان جي صدر مشرف ۽ افغانستان جي اڳواڻ ڪارزائي يونوڪال لاءِ هڪ عهدنامون ڪيو آهي. جنهن مطابق سينٽرل ايشيا کان افغانستان رستي پاڪستان تائين پائيپ لائين وڇائي ويندي. ڇا اهو عجيب اتفاق ناهي ؟

عوامي آواز ڪراچي-17 جولاءِ 2002ع