تاج محل جا بدلجندڙ رنگ
. تاريخ ۾ آهي ته نورجهان کانپوءِ جيڪڏهن ڪنهن ملڪه پردي جي پويان مغل سلطنت تي حڪومت ڪئي ته اها ممتاز محل هئي. شهنشاهه شاهجهان جنهن کي مغل سلطنت جو پنجون طاقتور حڪمران مڃيو وڃي ٿو، تنهن پنهنجي محبوب ترين زال ممتاز جي وفات کان پوءِ هڪ عاليشان مقبرو جوڙائڻ جو سوچيو، جنهن لاءِ هن جو شرط اهو هو ته اهڙو مقبرو اڏيو وڃي، جيڪو ان کان اڳ دنيا ۾ ڪڏهن به ڪٿي به تعمير نه ٿيو هجي. ائين سالن جا سال ڏينهن رات جي محنت سان هزارين مزدورن تاج محل تيار ڪري ورتو.
تاج محل جي تعمير ۾ شاهجهان جهڙوڪ سمورو خزانو ختم ڪري ڇڏيو، محبت جو اهو يادگار تعمير ڪرڻ لاءِ شاهجهان جي ان شاهي خرچ تي ڪاوڙ ڪندي ساحر لڌيانوي جهڙي شاعر جي هڪ نظم تمام گهڻي شهرت ماڻي، جنهن سبب ساحر پنهنجي محبوب سان مخاطب ٿيندي تاج محل تي تنقيدي ڪندي لکيو ته:
اک شہنشاہ نے دولت کا سہارا لے کر،
ہم غریبوں کی محبت کا اڑایا ہے مذاق،
میری محبوب کہیں اور ملا کر مجھ سے۔
هن مقبري جي انفراديت ۽ عجب ۾ وجهندڙ ڳالهه اها آهي ته تاج محل ڏينهن رات ۾ مختلف رنگ مٽائيندو آهي، پرهه ڦٽيءَ وقت هن جو رنگ گلابي ۽ شام جي وقت کير جهڙو اڇو ٿي ويندو آهي. تاج محل جي انهن تبديل ٿيندڙ رنگن کي عورت جي مزاج سان تشبيهه ڏني وڃي ٿي.