ڪالم / مضمون

تاريخ جي تھہ خاني مان

سڪندر عباسيءَ جو ھي ڪتاب سپنن جي تلاش ۾ نڪتل ننڊ جو سفر آھي. سڪندر عباسي ان ڪھاڻيءَ جو تخليقڪار آھي جيڪا تاريخ جي ھر دور ۾ جنم وٺي ٿي، اھا ڪھاڻي عشق لا حاصل ناھي، اھا ڪھاڻي ناممڪن جي جستجو آھي. سڪندر عباسي نثر ۾ نظم سرجيندو آھي، ھن جا لفظ ڪاغذ جي ڪونئري بدن تي روح سان رقص ڪندا آھن.
Title Cover of book تاريخ جي تھہ خاني مان

مدر ٽريسا: جنهن پنهنجو پرين پرچائي ورتو

بقا کان خالي هن دنيا ۾ ڪيترائي انسان ايندا ويندا رهن ٿا، پر اڄ تائين زماني جي وهنوار تي ڪوبه فرق ڪونه پيو آهي. زندگيءَ جو ڦيٿو ڦرندو رهي ٿو ۽ انسان ”جيڪو حڪم ڌڻيءَ جو“ وارو روايتي جملو چئي هٿ مُنهن تي ڦيري اڳتي وڌندو رهي ٿو ۽ ائين هو اڄ ايڪويهين صديءَ جي چائنٺ تي اچي بيٺو آهي.
پر ڪڏهن تاريخ جي ڪنهن دور ۾ اهڙيون شخصيتون به جنم وٺي وينديون آهن جن تي قوم، ملڪ ۽ دنيا فخر ڪرڻ کان سواءِ رهي ڪانه سگهندا آهن. اهي شخصيتون منهنجي هڪ گمنام شاعر دوست جي ان شعر ۾ سمائجي وينديون آهن ته:
”الا ائين ۾ هوءَ جو مري وڃان مري،
هجان جيئن وري جيئرو هن جهان ۾.“

جيڪي ماڻهو مري به ناهن مرندا، جن جو ڪردار سندن ساهه جي سلسلي پڄاڻان به جيئرو رهجي ويندو آهي. اهڙن خوشنصيبن منجهان سڄي دنيا جي يتيمن ۽ لاچارن جي ماءُ ”مدر ٽريسا“ به آهي.
اڄ مدر ٽريسا کي دنيا کي الوداع چئي ڪيئي سال گذري چڪا آھن مگر اڄ به سندس يادن جا ياقوت ماڻهن جي دلين جي دڙن جي کوٽائي مان گهڻي تعداد ۾ ملي ويندا آهن. هوءَ ماڻهن کان وسري ڪانه سگهي آ، سندس وڇايل پيار جو ڪوهيڙو اڄ به انسان جي دلين کي راحت بخشي رهيو آهي. مدر ٽريسا کان پوءِ معلوم ٿيوآهي ته موت جو مفهوم فقط اهو ناهي جيڪو عام طور تي ورتو ويندو آهي، موت رڳو جسم جي بي ساهي ٿي وڃڻ کي ناهي چئبو. هن جي شخصيت به اهڙي موت کان بالاتر هئي. هوءَ ته انهن منجهان هئي جيڪي ڪالهه جي دلين ۾ به زنده هئا. اڄ جي دلين ۾ به جيئرا آهن ۽ سڀاڻي جي دلين ۾ به ساهه کڻندا رهندا. اهڙين هستين جي جياپي کي ڪابه خزان ختم ڪري ناهي سگهندي، ڪوبه موت کين ماري ناهي سگهندو. عيسائي مذهب جي پيروڪار طور ڄاتي ويندڙ مدر ٽريسا جو عملي، دلي ۽ حقيقي مذهب انسانيت هو، بدل بنايو آهي، وٽس هر شيءِ جي متبادل موجود آهي، مگر هو هڪ ماءُ جهڙي محبت ۽ سچائي ڪنهن ٻئي ۾ منتقل ڪري ڪونه سگهيو آهي، مگر مدر ٽريسا قدرت جو اهو انمول تحفول هئي جنهن ۾ فطرت هڪ ماءُ جي محبت اوتي ڇڏي هئي. هوءَ هر ڪنهن جي ماءُ هئي، محبت جي ورڇ هن جو شيوو هو. هن کي احساس هو ته ماڻهن کي رڳو بک ڪونه ٿي ماري، ماڻهو رڳو اجهي لاءِ آتا ڪونهن بلڪه محبت جو ڏڪر به ماڻهن کي موت ڏانهن وٺي وڃي ٿو. پيار جي ڇانوَ جي اڻهوند به ماڻهوءَ کي اڪيلو ڪري ڇڏي ٿي. ان ئي خيال تحت هوءَ مرڪون ونڊيندي رهي، بنا ڪنهن فرق جي.
شاهه سائينءَ فرمايو آهي ته:
”روزا ۽ نمازون ايءُ پڻ چڱو ڪم،
پر اهو ڪي ٻيو فهم جنهن سان پسجي پرينءَ کي.“

مدر ٽريسا به پرينءَ کي پسڻ لاءِ شاهه سائين جي ان خيال جي آڱر ورتي ۽ پرينءَ کي پسي ورتو.
ڪير ٿو چوي ته هوءَ مري وئي آهي، جيڪڏهن پرينءَ کي پسڻ واري رستي ۾ موت اچي وڃي ته اهو موت ناهي هوندو، اها محبت جي معراج هوندي آهي.
عابده پروين ڳايو آهي ته:
”ڪيئن ريجهايان توکي ڪيئن پرچايان ڏس ڪوڏان“

پر مدر ٽريسا کي پرين پرچائڻ وارو ڏانءُ ايندو هو، هوءَ سموري حياتي جنهن گس تي هلندي رهي اهو رستو پرينءَ جي پرچاءَ ڏانهن ويندڙ هو.
دراصل دنيا جي اڻاون ڪمن منجهان هڪ اڻائو ڪم پرين پرچائڻ به آهي، پرينءَ جي رسڻ ۽ پرچڻ جا معيار ئي اوکا ۽ نرالا هوندا آهن. ۽ انهن معيارن تي پورو لهڻ لاءِ عشق به نرالو ڪرڻو پوندو آهي، پرينءَ کي پرچائڻ لاءِ سندس وجود اندر گهڙي وڃڻو پوندو آهي. سندس رضا ماڻڻ لاءِ وڏا وڏا جتن ڪرڻا پوندا آهن، ڇو ته ان مرحلي تي ڪابه خبر ڪونه هوندي آهي ته بي پرواهه پرينءَ کي ڪهڙي ادا موهي وجهي ۽ هو پرچي پوي، ان لحاظ کان مدر ٽريسا پرين پرچائڻ لاءِ جنهن ادا جو سهارو ورتو ان ادا جو نالو آهي. ”انسان سان محبت“.
پيار جي پاڻيءَ لاءِ سڪندڙ هن ڌرتيءَ کي جنهن تي صدين کان محبت جو مينهن وسيو ئي ناهي اڃا مدر ٽريسا جي وڌيڪ ضرورت هئي، جيئن اڃا هوءَ قرب جا ڪڪر وسائي سگهي.