ڪاميابي جو فلسفو
انسان فطرتي ڪامياب ٿيڻ چاھيندو آھي ان ڪاميابي کي حاصل ڪرڻ لاءِ خواب ڏسندو آھي پوءِ ان خوابن کي حقيقت ۾ تبديل ڪرڻ لاءِ ڏينهن رات محنت ڪندو آھي. ڪامياب ٿيڻ جو جنون ھن کي جيئن جو مقصد عطا ڪندي آھي.
آئون ۽ اوھان آس پاس ۾ ڪيترائي معصوم ڏسون ۽ سڃاڻو ٿا جن جي لاءِ ڪاميابي صرف پنهنجو پسنديده رانديڪو حاصل ڪرڻ جو نالو آھي. توهان ڪڏهن ڪنهن ٻار کي اھو چوندي نه ٻڌندو ته ان جي زندگي ۾ ڪو مقصد, ڪو خواب ناهي. ڪڏهن انھن کان پڇيو وڃي ته اھي زندگي ۾ ڇا ٿا بڻجڻ چاھيو ته %99 سيڪڙو ٻار ڪامياب انسان بڻجي جي ڳالهه ڪندي،خواھش ظاھر، ڪندي نظر ايندا. ڪنهن جو مقصد ڊاڪٽر ٿيڻ ته ڪنهن انجنيئرنگ جو خواب سجائي رکيو ھوندو ڪنهن کي ھوائن ۾ اڏڻ پائلٽ بڻجڻ سان چاھ آھي ته ڪو بزنس مين ٿيڻ چاھي ٿو.
ٿورو غور ڪيو! آخر اھڙو ڇا آھي ۽ ڇو آھي جو ننڍپڻ ۾ ته هر ٻار خواب ڏسندو آھي . اميرن جو چشم و چراغ ھجي يا جھوپڙين ۾ رھندڙ ھڪ عام ٻار ھجي پر عملي زندگي ۾ شايد ڪو 10 سيڪڙو ماڻھو پنهنجا خواب ۽ مقصد زندگي ۾ حاصل ڪرڻ ۾ ڪامياب ويندا آھن. آخر ناڪامي اسان جو مقدر ڇو بڻجي وئي آھي؟
منهنجي ويجھو ناڪامي جو پڙاڏو انسان جي پنهنجي مقصد حيات جي لاءِ غيرسنجيده سوچ, عدم،اعتمادي غير زميوار رويو ۽ حالات کي راضي ڪرڻ ڪيو ويندو ويندو آھي . رڪاوٽون ھر ڪامياب انسان ۽ ناڪام انسان ۾ ھڪ جيتريون ھونديون آھن. جيڪو ان رڪاوٽن جي سامھون پھاڙ بڻجي مقابلو ڪندو آھي ته ان لاءِ ان ئي رڪاوٽن مان رستو دريافت ٿي ويندو آھي .
۽ جيڪي انھن روڪاوٽن سان ٺاء ڪن ٿا ان سان زندگي جو مقصد وڃائي ويھن ٿا ويتر خواب ڏسڻ کان به لاچار بڻجي ٿا وڃن اڪثر ماڻھو پنهنجي حالاتن سامھون مقابلو ناھن ڪري سگھندا پوءِ رڪاوٽون انھن کان ڪامياب زندگي گذارڻ جو جوش جذبو جنون واپس وٺي ڇڏيندي آھي.
ناڪامي جو فلسفو سوچ تي تمام بري طرح سان اثرانداز ٿيندو آھي. ناڪامي اھا ناهي ته اوھان زندگي جي ڪنهن حصي ۾ ناڪام ٿي چڪا آھيو پر حقيقت ۾ ناڪامي اھا آھي ته توھان ان ناڪامي تي راضي ٿي چڪا آھيو ۽ ان کي تقدير جو لکيو سمجھي پاڻ کي مطئمن ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رھيا آھيو پنهنجي خوابن کي دفن ڪري پنهنجو پاڻ سان ان جو ذڪر ڪرڻ ڇڏي ٿا ڏيو اھا آھي اصل ناڪامي جنهن ھر ٻيو شخص اڄ شڪار آھي.
حالات ۽ رڪاوٽن سامھون پھاڙ بڻجي بيھڻ وارن کي انھن جو حوصلو پنهنجي مقصد کي حاصل ڪرڻ جو ازم ۽ ثابت قدمي سان ڪندڙ محنت محنت جھڪڻ ۽ رڪجڻ ناھي ڏيندي ڏکئي وقت ۾ خوابن کي پورو ڪرڻ انھن جي ساڀيان ڪرڻ ئي اڳيان وڌڻ جي ھمت ڏيندي آھي حوصلا ۽ ھمت وڏي ڪرڻ سان رڪاوٽون پاڻ ئي گھٽجندي پنهنجي موت مري وينديون آھن. الله تعالي قرآن مجيد ۾ فرمايو آھي ته
”يقينن اسان انسان کي بھترين صورت ۾ پيدا ڪيو آھي“ (سورت التين آيت 04)
اھو خالق ڪائنات جيڪو پنهنجي عظيم ڪتاب قران مجيد ۾ انسان جو بھترين ھجڻ جي دعوىٰ ڪري رھيو آھي اسان انسان ان دعوىٰ کان انڪار ڪري سگهون ٿا؟ جڏھن خالق ڪائنات انسان پيدا ئي بھترين ڪيو آھي ۽ سڀني مخلوقات ۾ اوچائي عطا ڪئي آھي ته اھو ڪيئن ممڪن آھي ته ھو آدم آڏو ايندڙ رڪاوٽن مان رستو نه ڪڍي؟ ان کي مايوس ڇڏي ؟ اسان انسان پنهنجي سڀ سستين جو زميوار مقدر تي ڀاڙيندي ھڪ لمحي لاءِ به اھو نٿا سوچيون ته انھن سڀني ناڪامين جا زميوار اسان خد پاڻ آھيون پوءِ سڄي زندگي ان ناڪامين تي روئندي گذاريندا آھيون.
انسان کي الله تعالي سوچ ڏني عقل ۽ شعور ڏنو ۽ ان لاءِ زمين تي پنهنجي نعمتن کي ڪشادو ڪيو ۽ پوءِ ٻڌايو ته ان لاءِ دنيا ۽ آخرت ۾ ھر شي آھي جنهن لاءِ ھو ڪوشش ڪندو. اسان چوندا آھيون ته ڦلاڻو ڪامياب زندگي گذاري رھيو آھي اھا ان کي ايئن ناھي ملي ان سخت محنت ۽ جدوجھد کان پوءِ پنهنجي خوابن جي ساڀيان ڪئي ھوندي آھي. ڪامياب ماڻھو پنهنجي اندر ڪامياب ٿيڻ واري جذبي کي ڪڏهن مرڻ ناھي ڏيندو حالات سان ٺاء ناھي ڪندو پاڻ کي تقدير جو لکيو ڄاڻائي مطئمن ناھن ڪندو ان زندگي مسلسل محنت جو سبب ھوندي آھي.
خواب ڏسڻ ۽ ڪامياب ٿيڻ لاءِ ضروري ناھي ته اوھان جا حالات بھتر ھجن يا اوھان وٽ تمام گھڻا پيسا ھجن يا اوھان تمام گھڻا ذھين ھجو پر ڪامياب ٿيڻ لاءِ ضروري آھي ته توھان حقيقتي معنائن ۾ ڪامياب ٿيڻ چاھيو ٿا توھان وٽ کان ڪامياب کان سواء ٻيو ڪوبه رستو مقرر نه ھجي توھان ان تي گھٽ به سوچي نه سگھو جيسيتائين اسان وٽ آپشن (Option) موجود آھن ته اسان وسيلا بھانا ڪندا رھون ٿا . جيڪڏھن اوھان جي زندگي ۾ ڪامياب بڻجڻ ۽ ٿيڻ کان سواء ڪو به آپشن (option) نه ھجي ته پوءِ ڏسو اوھان کي ڏکئي ۾ ڏکئي مشڪل حالت به روڪي نٿي سگھي.
مان پنهنجي زندگي ۾ گذريل ڏھن سالن ۾ سکيو آھي ته چاھي توھان ڪير به ھجو توھان کي زندگي ۾ ڪڏهن به پنهنجي مرضي جا حالات ۽ ماحول ملي نٿو سگھي اوھان کي ھر حال ۾ محنت ڪرڻي پوي ٿي پاڻ کي ٿڪائڻو پوي ٿو ھر مشڪل ۾ مضبوط ٿيڻو پوي ٿو اگر توھان رڪجي ويو جھڪي ويو يا پاڻ کي حالات جي حوالي ڪيو ته ياد رکو ! توھان ڪڏهن به اڳيان نٿا وڃي سگھو.
توھان پوري دنيا مان ڪاميابي جا قصا Success Satires کڻي اچي ڏس ڪنهن کي ڪامياب ٿيڻ لاءِ پسنديده حالات نه مليو نه وري ڪنهن کي ڪاميابي بستري تي سجائي پيش ڪئي وئي پر سڀني کي حالات سان مقابلو ڪرڻو پيو پوءِ اھڙن ماڻھن کي انھن جي محبت ۽ ثابت قدميء دنيا ۾ مثالي بڻائي ڇڏيو.
توھان ڪنهن ٻئين ٽئين کان پڇڻ بدران پاڻ کان سوال ڪيو ته ڇا تون مشڪلاتن جي سامھون ايئن ھٿ ھٿ تي رکي خوش آھين؟ توکي خواب جي ساڀيان ماڻڻ کي ڪنهن روڪيو آھي؟ آخر ناڪامي سان ٺاء ڇو ڪيو وڃي؟ يقينن اوھان خود ۾ خوابن کي ماڻڻ جي تڙپ ۾ جڳائڻ ۾ ڪامياب ويو ته توھان کي پنهنجو مقصد ماڻڻ کان ڪير به نٿو روڪي سگھي ڪاميابي اوھان کان ڪجهه قدم اڳيان اوھان جي محنت ،عظمت، محبت ۽ تڙپ آزمائڻ لاءِ بيٺي آھي .پنهنجي مقصد ڏانهن ثابت قدمي ڪاميابي اوھان جي سر جو تاج بڻائي ڇڏي ٿي.
مان زندگي کان تمام اھم ڪم سکيو آھي ته انسان جڏهن ڪوبه فيصلو ڪري پنهنجو سمورو ڌيان ۽ توانائي ڪنهن شي کي حاصل ڪرڻ لاءِ وقف ڪندو آھي ته ان جي ڪاميابي يقيني ھوندي آھي. اڪثر ماڻھو ڪامياب ته ٿيڻ چاھيندا آھن پڪو ارادو به ڪندا آھن پر پنهنجي طاقت ۽ توجهه جنهن کي حاصل ڪرڻ چاھيندا آھن ان ۾ وقف ناھن ڪندا منھنجي نظر ۾ ان سڀ کان وڏو سبب انھن پاڻ تي خود اعتمادي نه ھجڻ آھي ناڪامي جو خوف ان کي اڳيان وڌڻ ناھي ڏيندو ننڍڙي رڪاوٽ ان جي سوچ ۽ توجهه جي آکيري کي ڪيرائي وجھي ٿي ۽ ناڪامي ان جو مقدر بڻجي وڃي ٿو.
ڪاميابي ڇا آھي؟
ھر انسان ھن لفظ "ڪاميابي" کي پنهنجي نقطئه نظر سان ڏسندو آھي ڪنهن لاءِ ڪاميابي جو مطلب خوشحال زندگي گذارڻ آھي ته ڪنھن جي لاءِ پنهنجي خاندان لاءِ تمام آسائشن جو انتظام ڪرڻ آھن ڪجهه ماڻھن جي نظر ۾ ڪاميابي شھرت ماڻڻ جو نالو آھي ڪجهه ماڻھن لاءِ پنهنجي ڪاروبار وڏو ٿيڻ وڌڻ ويجھڻ ڪاميابي آھي اسان مان اڪثر ماڻھن جي لاءِ آزادي جو ٻيو نالو ڪاميابي آھي پريشان زندگي کان آزادي خوف کان آزادي ۽ ناڪامين کان آزادي.
منهنجي نظر ۾ ڪاميابي اھا خاطري ۽ خوشي جا اوھان زندگي جو مقصد حاصل ڪرڻ وقت محسوس ڪيو مان سمجھان ٿو پنهنجي زندگي ۾ مطئمن ٿيڻ ئي اصل آزادي آهي.