جذباتي ۽ حساس ماڻهو
جذبات کی رو میں بہہ گیا ھون
کہنا جو نہ تھا وہ کہہ گیا ہون
"جذبات ۾ ويھڻ " يا "جذبات جي سامهون ويھڻ" اھڙا ئي ڪجهه جملا اوھان ٻڌا ھوندا اسان وٽ ھڪ رويو اختيار ڪيو ويندو آھي ته ماڻهو پنهنجي معاملن ۾ حد کان وڌيڪ جذباتي ۽ حساس ھوندا آھن. مان سمجھان ٿو ته ماڻھن جي ناڪامي جو ھڪ وڏو سبب اھو رويو آھي اسان جي معاشري ۾ اڪثر ڏٺو ويو آھي ته جڏهن ڪو به انسان ڪامياب زندگي جو فيصلو ڪري پنهنجي خوابن کي حاصل ڪرڻ نڪرندو آھي ته رستي جي ڏکيائين کان اڻ ڄاڻ سولو ۽ شارٽ رستو اختيار ڪري ڪامياب ٿيڻ جي ڪوشش ڪندو آھي اھڙي صورتحال ۾ جڏهن وري مسئلا ۽ ڏکيائيون سامھون اينديون آھن ته انھن مسئلن کي لغام ڏيڻ بجاءِ ھمت ھاري ويھندا آھن. ۽ ناڪامي سدائين لاءِ پنهنجي ڳلي جو ھار بڻائي ڇڏيندا آھن. اھي جذباتي ۽ حساس ماڻھو سڄي عمر ماڻھن اھو ھڪ داستان ٻڌائيندي پنهنجي ناڪامي کي جسٽيفاء ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آھن.
ھر اھو انسان جيڪو زندگي جي دوڙ ۾ ڪامياب ٿيڻ چاھيندو آھي ان کي پنهنجي غلطين ۽ احساسن کي مٿي سان ٻڌي ڪري انھن جو داستان ٻڌائڻ بدران انھن پٿرن وانگر پيرن ھيٺان گڏ ڪري محل ٺاھڻ سکڻو پوندو. ماڻھو اڄ بزنس جي شروعات ڪندا آھن ۽ چاھيندا آھن ته بنا ڪنهن رڪاوٽ ۽ پريشاني جي ھڪ مھيني اندر پنھنجي بزنس ۾ ڪامياب ٿي وڃن. اھڙو ناممڪن آھي. جيسيتائين رڪاوٽون ۽ مسئلا نه ھوندا تيسيتائين اوھان ڪامياب بزنس مين نٿا بڻجي سگھو. ڏکيائيون اينديون ناڪامين کي منهن ڏيڻو پوندو تڏھن ئي اوھان ڪاميابي جي قابل بڻجندو.
فرض ڪيو ته اوھان چلھي ۾ باھ ٻاريو ۽ اڻڄاڻائي ۾ چلھو ڀڙڪو کائي ۽ اوھان باھ ۾ ھٿ ساڙي ويھو . ته ڇا ٻيھر توهان باھ ٻارڻ ڇڏي ڏيندو؟ نه ڪڏهن به نه ! پر اوھان ٻيھر باھ ٻارڻ وقت خيال ڪندو.جڏهن ھٿ سڙڻ تي اوھان باھ ٻارڻ نه ڇڏي ته ڪاميابي جي رستي ۾ مصيبتن کان پريشان ٿي ڪري ڪاميابي جو رستو ڇو ڇڏي ڏيندا آھيو؟ انسان جي لاءِ ھي زندگي آزمائشن جو گھر آھي ھتي اوھان کي ھر موڙ ھر جڳهه ۽ ھر مقام تي ڏکيائن سان منهن ڏيڻو پوندو. پر ان سفر ۾ ڪامياب اھو آھي جيڪل انھن تڪليفن ۽ ڏکيائن کان ڊڄندو ناھي پر جوش جذبي سان اڳيان وڌندو آھي.
مان ڏسندو آھيان ته ھر جذباتي انسان وٽ ٻڌائڻ لاءِ ھڪ رام ڪٿا موجود ھوندي آھي. ۽ اھا ئي رام ڪٿا سندس ناڪامي جو سبب بڻجندي آھي ياد ڪيو درد مسئلا تڪليف اڪيلائي ۽ رڪاوٽن کان وڏو دنيا ۾ ڪو به استاد ناھي جيڪو ڪجهه انسان ڏکن ۽ تڪليفن مان سکندو آھي ايترو شايد ئي کيس ڪا ٻي شي سيکاري سگھي رڪاوٽن باوجود ھمت ٻڌڻ ۽ اڳيان وڌڻ ڏکيو ضرور آھي پر ناممڪن ناھي . ڪاميابي چاھيندي آھي ته پنهنجا درد پنهنجن تڪليفن ۽ اڪيلائين کي پنهنجو استاد بڻايو جذباتي ۾ ويھي ڪري ناڪامي کي راضي رھڻ ڪامياب ماڻھن جي روش ناهي ڪامياب ماڻھون پنهنجن جذباتن کي ھڪ حد تائين اھميت ڏيندا آھن پر انھن کي پاڻ تي گھيرو ڪرڻ ناهن ڏيندا.
مان اڪثر ماڻھن وٽان ٻڌندو آھيان ته ناڪام نه ٿيڻ اصل ۾ ڪاميابي آھي منهنجي خيال ۾ اھا سراسر غلط فھمي آھي ڪاميابي ۽ ناڪامي ھڪ سڪي ڄا ٻه پاسا آھن ماڻھو مونکي ڪامياب سمجھندا آھن پنهنجو آئيڊيل ۽ رول ماڊل مڃندا آھن اھي سمجھندا آھن ته مونکي ڪڏهن زندگي ۾ ناڪامي منهن ناھي ڏيڻو پوندو پر حقيقت اھا آھي ته مان اڄ به ھر ايندڙ ڏينهن ناڪامين کي منهن ڏيندو آھيان پنهنجي ناڪامين مان سکندو آھيان ۽ اڳيان وڌندو آھيان ھا پر منهنجي ڪاميابي اھا ضرور آھي ته مان ڪڏهن ناڪامي کي مٿي سان ٻڌو ناهي.
ھڪ سال اڳ ھڪ صاحب مونسان ملڻ آيو ۽ چوڻ لڳو شيرازي صاحب مان به ڪامياب ٿيڻ چاھيان ٿو. مان ان کان سوال ڪيو ته محترم اوھان ڪيترن ڏکيائن ۽ مسئلن کي منهن ڏئي سگھو ٿا؟ ڪيتريون ڏکيائيون ۽ تڪليفون برداشت ڪري سگھو ٿا؟ اھو حيراني سان مونکي ڏسڻ لڳو . مان ان کي ٻڌايو ته : جناب ڪاميابي اصل ۾ ناڪامين سان مقابلو ڪري اڳيان وڌڻ جو نالو آھي. جيڪڏهن توھان مونکان ڪاميابي جو تعارف پڇندو ته مان اھان کي گھر گاڏي ۽ دولت نه ٻڌائيندس پر ڪاميابي زندگي جي لاءِ وڃڻ واري ھر قدم تي ڏکيائي ۽ناڪامي باوجود جيڪڏهن اوھان جي دل مطئمن ۽ خوشحال آھي ته منهنجي خيال ۾ اھائي ڪاميابي آھي منهنجي خيال ۾ ڪاميابي جو مثال جبل تي چڙھڻ جھڙو آھي جتي بلندي طرف اٿندڙ ھر قدم اوھان کان اوھان جي محنت ۽ ھمت جو سوال ڪندو آھي توھان کي زور لڳائڻو پوندو آھي ان زور لڳائڻ ۾ جيڪڏهن اوھان خوشي محسوس ڪيو ٿا ته اوھان ڪامياب آھيو جيڪڏهن ھر قدم اوھان کي ٿڪائي رھيو آھي ته اھا ڪاميابي ناھي پر ناڪامين جو بار کڻي اڳيان وڌي رھيا آھيو. ڪاميابي جي لاءِ ناڪامي مان سکي ڪري ان جو بار پاڻ تان لاھي اڳيان وڌڻ سکو تڏهن ئي دل مطئمن ۽ پرسڪون ٿيندي سفر سولو ۽ پرسڪون ٿيندو.
ڪاميابين کي منهنجي مصروفيت بڻائڻ وارا ڪڏهن ناڪامين کان ناھن گھٻرائيندا ياد ڪيو ڪاميابي ڪڏهن آخري ناھي ھوندي ڪنهن ڪاميابي جو سفر ڪڏهن آخري ناھي ھوندو ھر ڪاميابي پويان نئين ڪاميابي نئون سفر اوھان جو منتظر ھوندو آھي پر پاسو نه ڪيو ناڪامين مان سکڻو آھي ۽ اڳيان وڌڻو آھي.