ناڪامي ؟ ڪاميابي جو ڏاڪو!
اسان جو عظيم ترين افتخار نه ڪرڻ ۾ نه پر ڪري پوڻ کانپوءِ اٿڻ ۾ آهي.(کنفيوشس)
ڪامياب ماڻهون زندگي ۾ هڪ عام انسان وانگر ئي مشڪلاتن سان منهن ڏيندي اڳتي وڌندا آهن.انهن جي خاصيت اها هوندي آهي ته هو مشڪلات کان ڊڄي رکبا ناهن.ناڪامين کي منهن هر انسان کي مڙس ٿي ڏيڻو پوندو آهي ۽ اگر اهو چيو وڃي ته ڪامياب انسان زندگي ۾ وڌيڪ ناڪامين کي منهن ڏيندو آهي ته بلڪل غلط نه ٿيندو.ڪامياب فرد ان حقيقت کي سمجهندا آهن ته انهن جي رستي ۾ ايندڙ هر رڪاوٽ هر ناڪامي انهن لاءِ سبق آهي.جنهن کي پڙهي سکي هو ڪامياب ٿي ويندا.هر انسان جيڪو زندا آهي جيئي ٿو ان کي زندگي ۾ جا بجا مشڪلاتن کي منهن ڏيڻو پوندو آهي.ڪنهن وقت هو ڪامياب هوندو آهي ۽ اڪثر وقت هو سکندو آهي.هي سکڻ جو عمل انسان جو موت سان گڏ ئي ختم ٿيندو آهي.اگر توهان ناڪامي کي منهن ڏيڻ نٿا چاهيو.يا ان جي خوف کان ڪوبه قدم کڻڻ کان لنوايو ٿا ته حقيقت ۾ اوهان اڃان تائين زندگي جيئڻ شروع ئي ناهي ڪئي.
(جي ڪي رولنگ ) جيڪا مشهور ناول هيري پرٽر جي ليکڪا آهي. ان جو چوڻ آهي!!
اگر اوهان هر هر ناڪام ٿيڻ جو حوصلو نٿا رکو ته پوه اوهان کي ڪامياب ٿيڻ جا خواب ڏسڻ ڇڏي ڏيڻ گهرجن.
ناڪامي ڇا آهي ؟
مان سمجهان ٿو ته وقتي طور تي ناڪام ٿي وڃڻ ڪافي ناهي بلڪه ناڪامي جا پاڻ کي دليل پيش ڪري راضي ڪرڻ جي ڪوشش ئي حقيقي ناڪامي آهي.
اسان وٽ هر ٻيون شخص ڪامياب زندگي جو خواهشمد هوندو آهي.پر عملي طور تي ڪاميابي حاصل ڪرڻ وارن جي تعداد تمام گهٽ آهي.ان جي هڪ وڏي وجھ ماڻهن جي وقتي ناڪامي کي دل سان لڳائي محنت ترڪ ڪري ڇڏڻ آهي.جيڪڏهن اوهان ڪامياب زندگي گزارڻ چاهيو ٿا ته اوهان کي ناڪامين کي سيني لڳائي وڌيڪ محنت ۽ ارادا ڪري مسڪرائڻو پوندو.ڪاميابي جو اهم ترين اصول آهي ته :
جيڪڏهن اوهان ۾ ناڪام ٿيڻ جو حوصلو ناهي ته اوهان ``ڪڏهن به ڪامياب نٿا ٿي سگهو. ``
اوهان غور ڪيو ته ننڍڙا ٻار سڀ ڪجهه جلدي سکي وٺن ٿا؟ اهي ڇو ناڪامي کان خوف زده ناهن هوندا.اوهان کي علم هوندو ته اڳتي وڌڻ جي لڇ انهن کي ناڪامين جي خوف کان آزاد ڪري هر روز ڪجهه نئون سکڻ ۽ڪجهه بهتر سکڻ ڪرڻ جو عزم ۽ حوصلو ڏيندي آهي.هو پنهنجي غلطين کي تسليم ڪندا آهن. پاڻ تي محنت ڪندي مستقل مزاجي کان اڳتي وڌندا رهندا آهن.ٻارن جي اها عادت انهن جي هر ناڪامي کي ڪاميابي ۾ بدلائي ڇڏيندي آهي.اهو ئي حال سڀني انسانن جو به آهي.ناڪامين کي قبول ڪندي خوفزده ٿي ڪري ويهي رهڻ انساني فطرت ۾ شامل ناهي ان لاءِ ناڪام انسان سڄي زندگي پاڻ کي دليل ڏيندي بيچيني جي زندگي گزاريندي نظر ايندا آهن جڏهن تي ناڪامين کي قبول ڪري.پنهنجي صلاحيتن تي محنت ڪندي اڳتي وڌي وڃڻ واريون ڪاميابيون حاصل ڪري وٺندا آهن.
ناڪامين جي زڪر ڪيو وڃي ته دنيا جي امير ترين شخص بل گيٽس کان ڪير واقف ناهي ؟ڪمپيوٽر جي دنيا ۾ سڀ کان وڏو نالو بل گيٽس هارورڊ يونيورسٽي مان ڪڍيو ويو هو.بل گيٽس پنهنجي پهرين ڪاروبار جي شروعات پال ايلن سان ڪئي جنهن ۾ هي کي ناڪامي کي منهن ڏيڻو پيو پر ان جي مستقل مزاجي ان کي مائڪروسوفت جي زريعي بهترين ڪاميابي سان نوازيو.
اسان سڀ چڱي طرح واقف آهيون ته ٿامس ايڊيسن اهو ٻار هيو.جنهن کي تعليم اعتبار سان نالائق تصور ڪيو ويندو هيو ايڊيسن جڏهن بلب ٺاهڻ شروع ڪيو ته ان کي 999 ناڪامي کي منهن ڏيڻو پيو.بلب ٺاهڻ جي ان ڪوشش 1000 ڀيري ۾ ان کي ڪاميابي سان نوازيو.ايڊيسن کان جڏهن پڇيو ويو ته سائين توهان 999دفعا ناڪام ٿيڪري 1000 دفعي ۾ بلب ايجاد ڪيو هيو ان تي ٿامس ايڊيسن تمام خوبصورت جواب ڏنو:
مون ناڪامي نه پر 999 اهڙا طريقا ايجاد ڪيا جن سان بلب نٿو ٺاهي سگهجي ۽ 1000 ڀيري ۾ مون اهو طريقو ايجاد ڪيو جنهن سان بلب ٺاهي سگهجي ٿو ۽ هي طريقو تڏهن ئي مليو جڏهن ۾ 999 اهي طريقا ڳولهي لڌا جن سان بلب نٿو ٺاهي سگهجي.آئنسٽائن فزڪس جي دنيا جو بي تاج بادشاھ جنهن چئن سالن تائين هڪ لفظ به نه ڳالهايو.ان ڪارڻ جي ڪري هن کي اسڪول مان ڪڍيو ويو ۽ ڪيترين ڪوششن باوجود ڪنهن اسڪول ۾ داخلا نه ملي سگهيس.هي ئي اهو شخص آهي جنهن بي شمار مشڪلاتون ڏٺيون ناڪاميون برداشت ڪيو ۽ هڪ ڏينهن فزڪس جي دنيا جو منهن موڙي ڇڏيائين.ان جي ڪاميابي کي ايترو ساراهيو ويو جو نوبل پرائز هن جو مقدر بڻجي ويو.
موجوده دور ۾ ٽويوٽا ۽ هونڊا کان ڪير بي خبر هوندو.ڇا توهان ڄاڻو ٿا.
سوئچر هنڊا هڪ نوجوان هيو جيڪو ٽويوٽا ڪمپني ۾ نوڪري ڪرڻ چاهيندو هيو. سوئچر ان ڪارڻ جي ڪري نوڪري جي درخواست لکي جنهن کي ڪمپني رد ڪري ڇڏيو.سوئچر ان ناڪامي تي دل ننڍو ڪرڻ بجاءِ ان کي قبول ڪري پاڻ تي محنت شروع ڪئي ۽ گهر ويٺي اسڪوٽر ٺاهڻ شروع ڪيا.اها هونڊا ڪمپني جي شروعات هئي جنهن کي اڄ پوري دنيا ساراهي ٿي.
جيڪڏهن اوهان بيهو نه ته اها ڳالهه ڪا اهميت نٿي رکي ته اوهان ڪيترا آهستي هلو ٿا .
اسان جڏهن ناڪامي کي سوچيندا آهيون ته تقريبن ناڪامي جا غلط اثر سوچيندا آهيون ان لاءِ دل سڪسته ٿي احساس ڪمتري جا شڪار ٿي ويندا آهيون.ناڪامي وقتي طور تي وڏو تڪليف وارو عمل هوندو آهي هتي منهنجي مراد آ ننڍيون ننڍيون ناڪاميون نه پر اهي ناڪاميون آهن جيڪي اوهان کي ڀڃي ڇڏين ٿيون.توهان ذھني طور تي تڪليف جو شڪار بڻجي وڃو ايتري قدر جو اوهان جي عزيز ۽ اقارب به اوهان کان منهن موڙي ڇڏين.اهڙي وقت ۾ ناڪامي کي قبول ڪرڻ قبول ڪري سيني لڳائڻ ان مان سکي اڳتي وڌڻ همت ۽ حوصلي کي مضبوط ڪرڻ جو عمل ئي اوهان جي ڪاميابي جي شاهدي آهي.
ناڪامين جي سٺي لمحن تي غور ڪيو ته اوهان کي اندازو ٿي ويندو هو ته اوهان ڪيرائن ته اٿيون پر بدلي۾ هو اوهان کي تجربو علم لچڪ ۽ منزل جي اهميت کان آگاھ ڪن ٿيون.ناڪامي جو خوف انسان جي زندگي ۾ مختلف قسمن جي نقصانن جو ڪارڻ بڻبو آهي.جن مان سڀ کان افضل خود اعتمادي ۾ ڪمي اچڻ آهي.ناڪامي کي مسلسل سوچيندي رهڻ سان هي انسان کي غلط خيالن جو شڪار بڻائي تمام سٺي صلاحيتن کي ڪمزور بڻائي ڇڏي ٿي.مايوسي۽ پڇتائڻ جا مليل جليل اثر انسان کي گهڻو ڪجهه سکڻ کان محروم ڪري ان کي سستي جو شڪار بڻائي ڇڏيندا آهن.مايوسي ۽ ان تي سستي تمام گهڻين جسماني بيمارين جو ڪارڻ بڻجي انسان کي زندگي ۾ اڳتي وڌڻ کان روڪي ڇڏين ٿيون.
منهنجو مڃڻ آهي ته جيڪڏهن انسان ناڪامين اڳيان ثابت بيهي رهي ۽ هر ناڪامي کي پنهنجي لاءِ سبق جي طور قبول ڪندي پنهنجي سوچ کي سٺو ڪري ڇڏي ته وڏي ۾ وڏي ناڪامي به ان جو ڪجهه بگاڙي نٿي سگهي.زندگي ۾ پنهنجي منزل پنهنجي مقصدن تي پڄڻ لاءِ لائحه عمل طئه ڪرڻ ڏاڍو اهم آهي.جيڪڏهن انسان پنهنجي وڏي مقصدن کي ننڍن ننڍن حصن ۾ ورهائي ان تي عمل شروع ڪري ڇڏي ته نه صرف هو نقصان کان محفوظ رهي سگهندو پر ان حوصلو مضبوط ۽ پاڻ تي يقين پخته هوندو.
ناڪامي وڏي ٿي سگهي ٿي. ڏاڍي بري به ٿي سگهي ٿي ۽ تڪيلف واري به ٿي سگهي ٿي پر ياد رکو هي جهڙي به هجي سبق هميشه بهترين ڏيندي آهي جيڪڏهن اوهان اهو سبق سکي وٺو ته ڪاميابي اوهان جا پير چمڻ تي مجبور ٿي پوندي آهي.
اوهان به اڄ ئي ڪاميابي جي طرف سفر جي شروعات ڪيو.آهستي هلو پر هلندا رهو بيهو نه مستقل مجازي سان گڏ محنت ۽ عزم سان گڏ وڌندا وڃو ناڪامين کي قبول ڪريو ۽ سکي ڪري اڳتي وڌي وڃو پوءِ ڏسو ڪيئن ڪاميابي توهان جي سر جو تاج بڻجي وڃي ٿي.
نہ راستہ تهمے گا، نہ میں رکوں گا
منزل کی جانب يونہی چلتا رہوں گا
مان توهان کي هڪ ڪهاڻي ٻڌايان ٿو هي ڪهاڻي هڪ اهڙِ عورت جي آهي جيڪا هاڻي ڪنهن تعارف جي محتاج ناهي رهي. پوري دنيا ۾ ان جي ڪتابن جي ڌوم آهي ماڻهو اڄ ان کي پرهڻ ۽ ٻڌڻ چاهن ٿا پر ان جي شهرت کان پهريان ان جي زندگي ڪافي مصيبتن جو شڪار هئي . ان جي زندگي هڪ وقت اهڙو به آيو جڏهن ان کي ڪينيڪل ڊپريشن کي منهن ڏيڻُو پيو۽ نوبت ان جاءِ تائين اچي پهتي جو ان خودڪشي ڪرڻ جو ارادو ڪيو
هيءَ عورت اها آهي جنهن جي شادي به ناڪامي جو شڪار ٿي وئي جنهن کان پوءِ ان کي بيروزگاري کي به منهن ڏيڻو پيو. اڪيلي هئي، هڪ ٻار جي زميواري مٿي تي هيس. ان اهو وقت به ڏٺو جو حالتن جي هٿان مجبور ٿي ڪري ان کي پنهنجي ۽ پنهنجي ٻار جي پرورش جي لاءِ حڪومت کان مالي مدد گھرڻي پئي ان پنهن معاشي حالتن جو ذڪرهنن لفظن ۾ ڪيو ته :
”هڪ اهڙي ماڊرن برطانوي عورت جيڪا بي گهر ناهي، پر غريب آهي.“
1990ع جي ڳالهه آهي جڏهن اها ريل ذريعي مانسچٽر کان لنڊن وڃي رهي هئي ته ان جي ذهن ۾ هڪ اهڙو ننڍي ٻار جي ڪهاڻي جو خيال آيو جيڪو وزرڊي اسڪول ۾ پڙهندو آهي 1995ع ۾ ان پراڻي پائٽ رائٽر جي مدد سان پنهنجي پهرئين ڪتاب جو مواد هٿ ڪيو. ۽ مواد ويجهي هڪ ٻن پبلڪيشنن کي موڪلي ڇڏيو. پبلشر ان کي شايع ڪرن کان انڪار ڪري ڇڏيو هڪ ايڊِرٽڙ ان کي ملازمت جي صلاح ڏني جنهن ۾ ان وٽ ٻاراڻي ادب جو ڪهاڻيون لکي ڪجهه پئسا ڪمائڻ جو موقعو هو. ان عورت هڪ دفعو ٻيهر همت ۽ حوصلي سان ڪم شروع ڪيو ۽ محنت عزم سان اڳيان وڌڻ لڳي ايتري ۾ هن جو شمار برطانيه ۾ سبڀ کان وڌيڪ وڪرو ٿيندڙ مصنفن ۾ ٿئي ٿو.هن وقت هن جا مالي اثاثا 560 ملين يورو آهن.۽ اڄ برظانيا جي 12 امير ترين عورت آهي.هن باهمت عورت جو نالو ”جي ڪي رولنگ“ آهي مشهورو سيريز ”هيراڦيري“ جي ليکڪ آهي.