تاريخ، فلسفو ۽ سياست

تون جڳ جاڳائيندين

علي شيرازي جو اردو ۾ ڇپجندڙ ھي ڪتاب پاڪستان ۽ ھندستان ۾ وڏي ڌام ڌوم سان شايع ٿيڻ لڳو. ٿوري ئي وقت (ڏيڍ سال) اندر ھن ڪتاب جا 40 ڇاپا اچي ويا ۽ ھي ڪتاب جلد ئي ٻين ٻولين ۾ ترجمو ٿيڻ لڳو. مير سردار چنڙ سنڌي شعبي جو نهايت، باصلاحيت ۽ ذهين شاگرد آهي. ننڍي عمر ۾ ھن علمي، ادبي ڪم تي ھو جس لھڻي ٿو. مير سردار جي هي ڪاوش سماج جي بھتر تعمير، ترقي ۽ واڌاري لاءِ هڪ اهم قدم آهي. هي ڪتاب  نوجوانن کي ضرور پڙهڻ گهرجي. هن ۾ زندگيءَ لاءِ رهنما اصول موجود آهن. جن جي هنن حالتن ۾ سخت ضرورت آهي.

Title Cover of book تون جڳ جاڳائيندين

مسئلا به نعمتون آھن

مسئلا به نعمتون آھن

اقبال چوي ٿو ته
خدا تجہے کسی طوفان سے آشنا کر دے
کہ تیرے بحر میں موجون میں اضطراب نہیں

زندگي جا پويان گذريل 10 سال منهنجي لاءِ تمام اھم ثابت ٿيا آھن. مان ان دوران ڪيترائي وڏس فيصلا ڪيا انھن فيصلن تي ڄمي ڪري انھن لاءِ محنت ڪئي. ۽ پوءِ پنھنجي لاءِ ڪاميابي جو رستو قائم ڪندي مان اڄ به اڳيان وڌندو پيو وڃان. انھن ڪجهه سالن ۾ مان غريب مان نڪري پنهنجي مدد پاڻ گھر گاڏي ڪاروبار جھڙين ضرورتن سميت کوڙ سارين آسائشن کي به زندگي ۾ حاصل ڪيون ته ماڻھن مونکي ڪامياب انسان مڃڻ شروع ڪري ڇڏيو منهنجي ڪاميابي جو راز ڄاڻڻ ۽ مون جھڙي خواھش لاءِ ڪيترن ئي ماڻهن مونکان ڪيريئر سيشز Career seasons وٺڻ شروع ڪيا. ماڻھو اينداھئا سوال ڪندا ھئا. مسئلا ٻڌائيندا ھئا ۽ مان انھن کي جواب ڏيندو ھئس ڪامياب زندگي لاءِ محنت ۽ عزم کان اڳيان وڌڻ ۾ انھن جي حوصلا افزائي بزنس ۽ ڊجيٽل مارڪيٽنگ سان ان بابت انھن جي رھنمائي ڪندو ھئس ۽ ايئن سڀ سيشنز ٿي ختم ويندا ھئا.
ماڻهو ايندا ھئا ۽ سيشنز ھلندا رھندا ھئا پر مونکي آھستي آھستي ماڻھن جو گڏيل مسئلو سمجھ ۾ اچڻ لڳو ته ملاقات جي نيت سان ايندڙ سڀ ماڻھو پنهنجا مسئلا ٻڌائيندا ھئا ۽ مان کي پنهنجي ناڪامي جو سبب ٻڌائيندو ھئس . ماڻھو چوندا ھئا ته علي ڀاء ! اسان جڏهن به ڪجهه ڪرڻ ٿا چاھيون ته اسان جو ڦلاڻو، ڦلاڻو مسئلو اسان کي اڳيان وڌڻ کان روڪي ٿو پر توھان اسان کي ڪو اھڙو طريقو ٻڌايو جنھن سان اسان جا مسئلا ختم ٿي وڃن. اڄ اڪثر ماڻھو اھو ڄاڻڻ چاھن ٿا ته اھي اھڙو ڇا ڪن جنھن سان ھو نه ٿڪجن. ڪامياب ٿين ۽ گھڻا پيسا ڪمائن.
اسان وٽ ماڻھن جو مڃڻ آھي ته مسئلن جو ختم ٿيڻ اصل ۾ ڪاميابي آھي. مونکي ان رويي تي ھڪ نفسياتي ماھر جي اھا ڳالهه ياد اچي ٿي ته جڏهن ان وٽ ھڪ شخص پنهنجي مسئلن جو حل وٺڻ آيو ۽ چوڻ لڳو ته ھن زندگي ۾ ھر پاسي مسئلا ئي مسئلا آھن ڪو به ڪم ڍنگ سان نٿو ٿئي ته اھو ان کي ڪلينڪ ويجھو ھڪ قبرستان وٺي ويو ۽ چوڻ لڳو ته ڏس ميان! ھي اھا جاء آھي جتي ڪنهن کي ڪو به مسئلو ناهي. جيسيتائين ھي ساھ آھي تيسيتائين ھر مسئلي کي منهن ڏيڻو پوندو پر مسئلا ختم ڪرڻ سان نه پر انھن کي قابو ڪرڻ سان اڳيان وڌڻ گھرجي.
مسئلا اسان کي وڏو انسان بڻائڻ لاءِ پيدا ٿيندا آھن اھي اسان جي ھمت ۽ حوصلي کي وڌائيندي اسان کي ان لائق بڻائيندا آھن ته سٺي بري وقت کان نڪري ڪاميابي جي قابل ٿي سگھون. مسئلا آھن ته اوھان زنده آھن ايئن نه ٿئي جو اوھان ۽ لاش ۾ ڪو فرق نه ھجي؟ پنهنجي مسئلن تي شڪريو ادا ڪيو.
منهنجو مڃڻ آھي ھر انسان جي زندگي ۾ مسئلا به ان جي حيثيت مطابق ايندا آھن ھڪ ڏھاڙي واري مزدور جي زندگي ۾ مسئلا به ان جي ھڪ ڏھاڙي تي مشتمل ھوندا آھن. جڏهن ته ملڪ جي اميرن تي ھر لمحي وڏا وڏا مسئلا ايندا آھن حضرت محمد مصطفي' صلي الله عليه واله وسلم ،اصحاب سڳورن، دنيا تي حڪومت وارن عظيم سپھ سالار، ۽ حڪمران قائد اعظم محمد علي جناح، علامه اقبال ۽ اھڙا ٻيا کوڙ نالا جن کي اڄ ماڻھو سنھري لفظن ۾ ياد ڪندا آھن اھي سڀ به مسئلن مان جان ڇڏائي نه پر انھن کي ڪنٽرول ڪري ڪامياب ٿيا. ڇا حضرت محمد صلي الله عليه واله وسلم جي زندگي ۾ مسئلا نه ھئا؟ بلڪل ھئا ! پاڻ صلي الله عليه واله وسلم جي زندگي کوڙ سارن مسئلن جو تعداد ۽ مسئلا به اھڙا جو ھڪ عام انسان ٻڌي پڙپڻ لڳي پر حضور اڪرم جن ڪڏهن به انھن مسئلن کي پنهنجي ڪاميابي جي رستي ۾ رڪاوٽ بڻجڻ نه ڏنو . پاڻ ڪريم جن فرمائيندا ھئا ته " منهنجي ھڪ ھٿ ۾ چنڊ ۽ ٻئي ھٿ ۾ سج رکيو وڃي مان تڏهن به توحيد جو پھلو نه ڇڏيندس, تڏهن به نه رڪجندس سندن ان ئي بيمثال حوصلي ۽ عزم جي بدولت اڄ 1400 سال گذرڻ کان پوءِ به غيرمسلم انگريزن پنهنجي يونيورسٽي ۽ بھترين ليڊرن جي ڪتابن ۾ پاڻ ڪريم صلي الله عليه واله وسلم جن کي سرفھرت رکيو آھيـ انھن جو چوڻ آھي ته پاڻ اھڙي بيمثال شخصيت جا مالڪ ھئا 1400گذرڻ کان پوءِ اڄ به ماڻهن جي دلين تي اثرانداز آھن ۽ ماڻھو پاڻ ڪريم جن کي پنهنجو ھيرو (آئيڊيل) سمجھي ڪري پنهنجي سڀ ان تان قربان ڪرڻ لاءِ تيار آھن.
الله تعالى جي ذات عدل ۽ انصاف جي صورت آھي الله تعالىٰ سڀني ماڻھن جي زندگي ۾ مسئلا پيدا ڪندو آھي. پوءِ جيڪو به انھن مسئلن ۾ ثابت قدمي سان منزل طرف وڌندو رھندو ڪري نه ٿڪجي نه ان کي ڪاميابي جي پيچ لڳايو ويندو آھي ان جي برخلاف اھي ماڻھو وچ رستي ۾ ويھي ڪري مسئلن تي روئندا آھن ناڪامي ھميشه لاءِ ان جو مقدر بڻجي ويندي آھي.
انسان جي زندگي مان جيڪڏهن مسئلن کي ختم ڪيو وڃي ته سکڻ سمجھڻ ۽ اڳيان وڌڻ کان لاچار ٿي ويندو مسئلن سان ئي اسان جي شخصيت جي تعمير ٿيندي آھي مسئلا ئي اسان کي ڪاميابي جي لاءِ تيار ڪندا آھن سون ٺھندو آھي ته ڪندن ٺھندو آھي انسان کي به عظمت ملڻ کان پھريان مصيبتن ۾ ڇڏيو ويندو آھي جيئن خبر پوي سڪو اصل آھي يا نقل! انھن ڏکيائين سان مقابلو ڪندو ته ڪاميابي جي قابل بڻجي سگھندو مان چوندو آھيان ته جيڪڏهن ڪاميابي چاھيو ٿا ته مسئلن کي ختم ڪري نه پر انھن کي قابو ڪري اڳيان وڌڻ جي ڪوشش ۾ لڳي وڃو اڄ جيڪڏهن ننڍن ننڍن مسئلن تي ثابر قدم رھندو ته وڏا ٿي وڏن مسئلن سان وڙھي سگھندو ڪامياب انسان مشڪلات ۽ رسڪ کڻڻ کان ناهي ڪيٻائيندو پر بھتر مستقبل لاءِ اڄ کان محنت ڪيو.
ڪجهه ڏينهن پھريان فيسبڪ تي ھڪ پوسٽ پڙھڻ لاءِ ملي ليکڪ لکي پيو ته ھڪ واحد پکي جيڪو باز جي رستي ۾ رڪاوٽ بڻجڻ جي ڪوشش ڪندو آھي اھو ڪانء آھي ڪانء ان جي پيٽ تي ويھي ان کي ڳلي ۾ ٺونگا ھڻندو آھي پر باز جواب ناھي ڏيندو ۽ نه ئي ڪانء سان وڙھندو آھي باز ڪڏهن ڪانء تي پنهنجو وقت ۽ سگھ ناھي وڃائيندو پر سولائي سان پنهنجا پر کولي آسمان ۾ مٿي اڏندو آھي مٿي اڏڻ سان ڪانء جو ساھ منجھڻ لڳندو آھي ۽ آڪسيجن جي گھٽتائي سبب ڪانء ڪري پوندو آھي.
زندگي ۾ ڪانء جھڙن ماڻهن سان پنهنجو وقت وڃائڻ بدران باز بڻجڻ جي ڪوشش ڪيو پاڻ کي بلند ڪندو ته پاڻ ئي بدلجي ويندو.