غير معمولي / غير روايتي شخص ۽ شاعر
عام معمول وارو روايتي ماڻھو ته عام جام آھي، پرڪو ڪو ماڻھو، موتيءَ داڻو، تڏھن ٿئي ٿو، جڏھن اھو عام ۽ روايتي نه، غير معمولي ۽ غير روايتي ٿي پوندو آھي. امداد سھتو، ڪنھن ھڪ حوالي سان نه، انيڪ شاھدين سان، غير معمولي ۽ غير روايتي شخص ۽ شاعر آھي. عام ۽ روايتي ان ڪري نه آھي، ته امداد عام ۽ روايتي اٿ ويھه، ڪم ڪار، ھل ھلان، آرام ۽ وندر ڪندڙ نه آھي. ڇا به آھي، رشتا ناتا نڀائڻ جي ڀرپور ڪوشش ڪندڙ، ڇنڻ مُور نه سکيل، سدائين ڳنڍڻ جي ڪوشش ڪندڙ، سھڻي سڀاءُ وارو، ملنسار، سھپ ۽ صبر وارو، ٻئي جي ڪم اچڻ جي ڪوشش ڪندڙ شخص آھي. ان سان گڏوگڏ مطالعو به ڪري ٿو، ڪچھريون به ڪري ٿو، جيئن ڏسي ٿو، ٻُڌي ٿو، پڙھي ٿو، ته محسوس به ڪندو آھي ۽ پوءِ لکيل پڙھيل ۽ ٻڌ سڌ رکڻ جي ناتي، پنھنجي جذبن ۽احساسن نيتن ۽ ارادن کي لفظن جي زبان به ڏئي ٿو.
امداد جڏھن به لکي ٿو، اتفاق سان، ڪڏھن ڪڏھن، نثر به لکي وٺندو آھي، پر اڪثر لفظن کي اھڙي طرح چونڊي ۽ ترتيب ڏئي ٿو، جنھن کي شاعري چيو ويندو آھي. امداد توڙي جو شاعريءَ جي مختلف صنفن ۾ طبع آزمائي پئي ڪئي آھي، پراڻين توڙي نين متعارف ٿيل صنفن ۾ پئي لکيو آھي، پر شاعري جي مختلف صنفن ۾ نوان تجربا ڪرڻ سان گڏوگڏ شاعريءَ جون نيون صنفون متعارف ڪرائڻ جي ڪوشش ڪندڙن ۾ به شامل رھيو آھي. ان ھوندي به، سندس شاعريءَ جو ھيءُ مجموعو، جيڪو سندس پھريون مجموعو آھي، ان ۾ نموني طور سڀني صنفن جا چونڊ اسم آڻي، ھڪ ڀرپور، جامع مجموعو آڻڻ بدران، صرف غزل ترتيب ڏئي، پڙھندڙن تائين پھچائڻ جي موثر ڪوشش ڪئي آھي.
امداد سھتي جي غزل ۾، اھو سڀڪجهه آھي، جيڪو غزل ۾ ھجڻ گهرجي. ان حد تائين به، ته جيئن ٻين عام غزل گُو شاعرن جي غزل ۾ نه آھي، يا تمام ٿورڙن شاعرن جي شاعري ۾ تمام گهٽ آھي، اھو امداد جي غزل ۾، “فوٽ نوٽ” (تڪڙي حوالي) جي صورت ۾ موجود آھي. جنھن سان پڙھندڙ کي خيال جي گھرائيءَ تائين لھڻ ۾ سولائي ٿئي ٿي. امداد سھتي ھڪ صفحي جيتري راءِ لکڻ لاءِ چئي، مون کي اختصار لکي، پڙھندڙ کي الجهائڻ جي ذميواري سونپي آھي! ڇا نه لکي، نه لکان؟ نه ٿو لکان!
مٺل جسڪاڻي
لياقت ٽائون، ٽنڊوڄام
خميس 06 آڪٽوبر 2021ع