انتساب: لالا عبدالقادر قريشي جي نالي
ساڻس منهجي ڄاڻ سڃاڻ ڪئڊٽ ڪاليج پيٽارو کان ٿي. مون کي ياد نه ٿو اچي ته عبدالقادر جو ڪڏهن ڪنهن سان جھيڙو ٿيو هجي. اسان ڪاليج جي ڏينهن ۾ انتظار ئي ڪندا رهياسين ته من عبدالقادر جو ڪنهن سان زباني جھڳڙو ٿئي. رانديون ۽ پي ٽي پريڊ ته ضرور ڪندو هو پر باڪسنگ جهڙي مارڌاڙ ۾ حصو هرگز نه ورتائين. هاڻ ملي ته ان بابت پڇندوسانس. پر جي باڪسنگ ڪئي هوندائين ته پڪ هڪ طرفي مارَ کاڌي هوندائين جو اسڪولي ڏينهن ۾ عبدالقادر جسماني طرح ڏاڍو ڪمزور هو. هونءَ ته هر مائٽ اهو ئي سوچيندو آهي ته پيٽارو جي پي ٽي پريڊ لاءِ سندس پٽ نازڪ آهي پر حقيقت ۾ ڪمزور ۽ نازڪ فقط عبدالقادر هو. ڪاليج جي انگريز پرنسپال هڪ دفعي اسان کي حيدرآباد جي ملٽري اسپتال ۾ ڏندن جي ڊاڪٽر ڏي موڪليو، جتي کيرو ڪرڻ بنا، ڏندن جي فلنگ ڪئي وئي. عبدالقادر جي حالت تي رحم کائي ڊاڪٽر چيو ته فقط هن ڇوڪري کي سئي هڻي پوءِ ڏندن جي مرمت ڪندس. بعد ۾ هڪ ٻئي ڪلاس ميٽ غلام محمد سومري، سکر جي ڪمشنر خالد محمود جي ڀاءُ، ٻڌايو ته؛ سئي هڻڻ لاءِ به عبدالقادر کي ڊاڪٽر پهرين رومال سونگھائي بيهوش ڪيو هو. بهرحال اهو ته چرچو ئي هوندو. عبدالقادر سٺو مريض هيو يا نه پر سٺو ڊاڪٽر يا سرجن ضرور ثابت ٿئي ها جو سندس دل ۾ هر وقت ٻين جي دک درد جو اونو رهي ٿو. تن ڏينهن ۾ ڪئڊٽ ڪاليج ۾ بائلاجيءَ جو سبجيڪٽ نه هجڻ ڪري هن مئٿس ۾ انٽر ڪري، مرچنٽ نيوي ۽ مهراڻ انجنيئرنگ يونيورسٽي ڄامشورو لاءِ Apply ڪيو. ٻنهي لاءِ چونڊجي ويو. اسان چٽگانگ ۾ ٽي مهينا کن انتظار ڪندا رهياسين ته اجهو ٿو عبدالقادر اچي مئرين اڪيڊمي Join ڪري. خاص ڪري اسان جي ايڊيوڪيشن آفيسر ڪمانڊر اسرارالله کي، جنهن اسان کي پيٽارو ۾ به پاڙهيو هو، ڏاڍو شوق ۽ خواهش هئي ته عبدالقادر قريشيءَ جهڙو سٺو شاگرد مرچنٽ نيويءَ ۾ اچي جهاز جو هڪ بهترين ڪئپٽن يا مئرين انجنيئر ٿئي. چاهيندي به عبدالقادر چٽگانگ نه اچي سگھيو جو ان دوران هو ڄامشوري ۾ هڪ سيميسٽر پورو ڪري چڪو هو. بهرحال سندس نصيب ۾ اليڪٽريڪل انجنيئرنگ ۾ B.E ڪرڻي هئي، نه ته اڄ نوابشاهه کان حيدرآباد يا دادو ايندي ويندي رستي تي اليڪٽرڪ جي تارن (Wires) کي گھوري ڏسڻ بدران سمنڊ تي طوفاني راتين ۾ تارن (Stars) کي ڏسي دنيا جي مختلف بندرگاهن جو رستو ڳولي ها. پاڻ ڪجھه عرصو روس ۾ رهي پنهنجي سبجيڪٽ ۾ اعلى تعليم پڻ ورتائين. اڄڪلهه، آڪٽوبر ۱۹۹۷ع، نوابشاهه ۾ واپڊا ۾ سپرنٽينڊنٽ انجنيئر آهي.
عبدالقادر قريشي ان فئمليءَ سان تعلق رکي ٿو جنهن پهرين ترجيح هميشہ تعليم کي ڏني. هونءَ به پاٽ، بوبڪ، بختيارپور، راڌڻ پاسي جي قاضين، قريشين، جوڻيجن ۽ انصارين جو تعليمي ميدان ۾ سيڪڙو سنڌ جي ٻين شهرن کان گھڻو آهي. عبدالقادر قريشي جو والد صاحب اميد علي قريشي ۱۹۰۰ع ۾ ڄائو. پاڻ ڪجھه عرصو ٽريزري آفيسر رهڻ بعد ڊپٽي ڪليڪٽر ٿيو. ان بعد سنڌ فوڊ گرين نئشنلائزيشن بورڊ جو M.D ٿيو، جيڪا پوسٽ ڊپٽي ڪمشنر جي عھدي جي برابر هئي. پاڻ نوڪريءَ دوران، يعني اوڻونجاهه ورهين جي ڄمار ۾، دل جي دوري پوڻ ڪري گذاري ويو. خيرپور جو خانصاحب گل حسن عباسي صاحب (ڊاڪٽر تنوير عباسي مرحوم، سابق سيڪريٽري اي.اين. جي عباسي، اعجاز نبي عباسي، مرحوم الطاف عباسيءَ وارن جو والد)، قاضي سچيڏنو صاحب (مرحوم اشفاق قاضي، ابرار قاضي، ارشاد قاضي، امتياز قاضي سابق ڪمشنر حيدرآباد، وارن جو والد) ۽ عبدالقادر قريشيءَ جو والد صاحب، پنهنجي وقت جا بيحد گھاٽا دوست هئا ۽ سندن اولاد پڻ تعليم ۾ پنهنجو پاڻ ملهايو.
اسان جي عبدالقادر قريشيءَ کي ٻه وڏا ڀائر آهن. احمد علي قريشي (ڄم جو سال 1926ع) جيڪو هاءِ ڪورٽ جو جج آهي ۽ عبداللطيف قريشي (ڄم جو سال 1938ع) جيڪو وڪالت ڪري ٿو۽ ڪجھه عرصو هاءِ ڪورٽ جو جج به ٿي رهيو، کيس اولاد نه ٿيو. باقي سندن وڏي ڀاءُ احمد عليءَ کي ماشاءَ الله ڇهه پُٽ ۽ هڪ ڌيءُ آهي. سندس وڏو پُٽ منصور اسسٽنٽ ڪمشنر آهي، ٻيو نمبر ڏاڏي جي نالي وارو اميد علي ايگزيڪيوٽِو انجنيئر آهي. ٽيون نمبر مقصود ڪراچي ويسٽ (هاربر) جو SDM آهي. ان بعد چوٿون مسعود آمريڪا ۾ آهي. پنجون محمود پڻ آمريڪا مان انجنيئرنگ ۾ ايم. ايس ڪئي آهي ۽ ننڍو مسرور بئنڪ آف آمريڪا ۾ اسسٽنٽ وائيس پريزيڊنٽ آهي.
عبدالقادر جو وڏو پٽ ابراهيم ڊاڪٽري پڙهي رهيو آهي. سندس ڌيءَ ساران جي ويجھڙائيءَ ۾ شادي پنهنجي سؤٽ مسرور سان ٿي آهي ۽ باقي ٽي ننڍيون ڌيئون اسڪول ۾ آهن. مسرور جي وڏي ڀاءُ مقصود جي شادي سندس ڏاڏي اميد علي قريشي صاحب جي گھاٽي يار خانصاحب گل حسن عباسي جي پوٽيءَ (اعجاز عباسيءَ جي ڌيءُ) سائرا سان ٿيل آهي.
عبدالقادر قريشي جي ڄم جي تاريخ يارهين مئي 1947ع آهي. پنهنجي زندگي جي اڌ سنچري مڪمل ڪرڻ تي اسان جهڙن دوستن طرفان کيس دلي مبارڪباد پڻ هجي.
الطاف شيخ
آڪٽوبرــــ ۱۹۹۷ع
ڪراچي