الطاف شيخ ڪارنر

بندر بازاريون

الطاف شيخ جو هي سفرنامو ”بندر بازاريون“ سندس شروعاتي سفرنامن مان آهي۔ هن ڪتاب ۾ 1974 کان اڳ جي ٿائيلينڊ، سنگاپور ۽ ملائيشيا جي سفرن جو ذڪر آهي۔ ڪتاب جو پهريون ايڊيشن 1975 ۾ ڇپيو ۽ پوء هن جا ٽي ڇاپا ڇپجي چڪا آهن۔ هن ڪتاب جو مهاڳ محترم امر جليل لکيو آهي جيڪو الطاف شيخ صاحب جي ويجهن دوستن مان آهي۔ ڪتاب جو ٽائيٽل لطيف سا۔ين جي رسالي جي هيٺين بيت مان کنيل آهي:
ننگر ۽ ناڙيون پڳھه کڻي پنڌ پئا،​
بندر بازاريون سڃا سامونڊين ريءَ۔​
  • 4.5/5.0
  • 2824
  • 1263
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book بندر  بازاريون

هن اليڪٽرانڪ ايڊيشن لاءِ ڪُجھه لفظ

هن سفرنامي ‘بندر بازاريون’ جا ٽي چار ڇاپا ‘نيو فيلڊس پبليڪيشن’ وارا ڇپائي چُڪا آهن. هي پهريون دفعو آهي جو هي ڪتاب سکر جو نوجوان ليڪچرار ۽ سنڌي ادبي سنگت جو ڪارڪن ۽ ويب ڊزائيننگ ايڪسپرٽ عبداللطيف انصاري صاحب اليڪٽرانڪ ميڊيا تي آڻي رهيو آهي. پروف چيڪ ڪندي گذريل زماني جا ڏينهن ۽ ڳالهيون مون کي عجيب لڳيون. پڙهندڙن کي اهو ڌيان ۾ رکڻ کپي ته هن سفرنامي (بندر بازاريون) ۾ منهنجي انھن سفرن جو احوال آهي جيڪي مون ستر جي شروع وارن سالن ۾ ڪيا ـــ يعني ۱۹۷۱ع کان ۱۹۷۳ع تائين ۽ ڪُجهه مهينا ۱۹۷۴ع جا پڻ.
بهرحال اڄ کان ۴۰ سال اڳ کن جو زمانو اهو هو جڏهن اسان جو ملڪ، سنگاپور ۽ سريلنڪا، ملائيشيا ۽ ٿائلنڊ جهڙن ملڪن کان هر فيلڊ ۾ سڌريل ۽ تعليم يافته هو. هنن ملڪن جا نوجوان اسان جي ملڪ ۾ تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ ايندا هُئا. مٿين ملڪن ۾ اڃا ايئر لائين شروع نه ٿي هُئي ۽ اسان جي PIA کي هلندي ڏهه سال ٿي ويا هئا. سنگاپور، سريلنڪا ۽ ملائيشيا جهڙن ملڪن جي هوائي ڪمپني توڙي جهازران ڪمپنيون اسان جي پاڪستانين وڃي شُروع ڪيون.
دنيا جي مقابلي ۾ اسان وٽ مهانگائي به نه هُئي. ۱۹۶۸ع ۽ ۱۹۶۹ع ۾ آمريڪي ڊالر جي قيمت چار روپيا هئي ۽ ۱۹۷۳ع ڌاري ڏهه روپيا وڃي ٿي. آمريڪا ۾ حجام هيئر ڪٽ جا ۴ ڊالر يعني ۴۰ روپيا وٺندو هو ته اسان کان رڙ نڪري ويندي هُئي جو اسان وٽ صدر جي ايئرڪنڊيشن دڪان “ماڊرن هيئر ڊريسر” وٽ به، ڪٽائي ٻه روپيا هُئي. جپان ۾ هڪ ڊالر يعني ڏهن روپين ۾ ۴۰۰ يين ملندا هُئا. اسان جيتوڻيڪ جونيئر انجنيئر هئاسين، پگھار فقط ۴۰۰ روپيا هُئا. جنهن جو فقط اڌُ ٻاهر ملندو هو ته به ٽئڪسين ۾ چڙهندا هئاسين. اڄ اسان جي ملڪ جي سڪي جو قدر ڪِرڻ ڪري جهاز جو هڪ چيف انجنيئر به جپان جهڙي ملڪ اندر بس ۾ چڙهندي ٻه دفعا سوچي ٿو. آمريڪا ۾ سستي ۾ سستو حجام به ۱۲ ڊالر وٺي ٿو يعني هڪ هزار روپيا. سنگاپور جو ڊالر جيڪو اڍائي روپيا هو ۽ پوءِ ۱۹۷۳ع ۾چار روپيا ٿيو اهو اڄ پنجاهه تي وڃي پهتو آهي. جپان جو سڪو YEN ايڏو مٿاهون ٿي ويو آهي جو اڄ ڏهين روپئي ۾ ۴۰۰ بدران فقط ۴ يين ملن ٿا! سو ڪيتريون ڳالهيون اڄ جي پڙهندڙن کي هڪ خواب محسوس ٿيندو.

الطاف شيخ
ڪراچي، ۱۴ مارچ ۲۰۰۹