هتي جون رنگين مڇيون ۽ پکي دنيا ۾ مشهور آهن
ملايا ۾ بارش ۽ گرميءَ ڪري گھاٽا ٻيلا آهن. جن ۾ جھنگلي جانور ۽ پکي جام ٿين. هونءَ به سنگاپور، انڊونيشيا ۽ هتي جا پکي ۽ رنگبرنگي مڇيون مشهور آهن. ڪراچيءَ جي ماهي خاني ۾ اڌ کان وڌيڪ مڇيون مٿين ملڪن جون آهن. ٻيلن جي هئڻ ڪري ڪاٺ سستو آهي. ان ڪري ڪيترا ئي گھر ڪاٺ جا ٺهيل نظر اچن ٿا. ان کان علاوه فرنيچر پڻ سستو ملي ٿو. ملايا جي خاص پوک رٻڙُ آهي. جتي ڪٿي، چؤڌاري رٻڙ جا ڊگھا ڊگھا وڻ ۽ انهن مان هتي جون عورتون رٻڙُ ڪڍندي نظر اچن ٿيون. معدنيات ۾ شيهو جام ٿئي ٿو ۽ سڄي دنيا مان هتان درآمد ٿئي ٿو. ان کان سواءِ هنن ملڪن جهڙوڪ: ملايا، انڊونيشيا، سينگاپور، سلون ۾ گرم مصالحو، ڪارا مرچ، لونگ، ڦوٽا، ادرڪ ۽ کاڄا تمام گھڻا سستا آهن. ملايا ۾ ته پهچڻ سان پان کائيندڙن لاءِ عيش ٿي ويو. هتي جا پان شايد ڊاڪا جي پانن کان به سٺا آهن جو جنهن ٿي کاڌو تنهن تعريف ٿي ڪئي؛ ڇا ته لاجواب پان آهي، بلڪل نرم ۽ ملائم.
هتي ملايا ۾ ڪجھه ته تمام وڏيون هوٽلون آهن؛ جيئن پينانگ ۾ هوٽل ائمبيسيڊر، هوٽل ڪانٽينينٽل، هوٽل ملائيشيا، هوٽل مئنڊارن، هوٽل مرلين، هوٽل پام بيچ وغيره جيڪي ڪراچيءَ جي ڪانٽينينٽل، ميٽروپول ۽ جبيس جهڙيون آهن. انهن هوٽلن بابت وڌيڪ اجايو لکي پڙهندڙن کي بور نه ڪندس. وسعت سارو رهائش لاءِ ڪنهن هوٽل کي ڳولڻ اڄڪلهه جي ٽريول ايجنسين آسان ڪري ڇڏيو آهي. هنن وٽ ۽ هر ملڪ جي هوائي اڏي يا بندرگاهه تي توهان کي ان ملڪ جي هوٽلن بابت معلومات ملي سگھي ٿي. اسان ته رهون جهاز تي، پر ڪڏهن ڪڏهن سرڪاري طرح هوٽل ۾ رهڻو پوندو آهي، جڏهن هڪ جهاز تان ٻئي جهاز تي بدلي لاءِ هوائي جهاز رستي ٻئي ملڪ ۾ موڪليندا آهن. يا نئون جهاز خريد ڪرڻ لاءِ، جهاز جي تياريءَ کان اڳ هوٽل ۾ رهڻو پوندو آهي. يا ڪڏهن ڪڏهن جهاز تي جيتن جڙن کي مارڻ (Fumigation) لاءِ زهريلي دوا ڇٽڪاري ويندي آهي ته ان صورت ۾ جهاز جو سڄو عملو هوٽل ۾ وڃي رهندو آهي. ڪڏهن ڪڏهن جهاز تي ڳري مرمت پئي هلندي آهي (جنهن ۾ آواز ۽ گوڙ شور ٿئي) تڏهن به هوٽل ۾ رهندا آهيون. يا پئسا وٺي پنهنجي مرضيءَ مطابق ڪنهن پيئنگ گيسٽ هائوس ۾ وڃي رهندا آهيون جو وڏين هوٽلن کان اهڙا گھر سستا پون ٿا. اهڙي نموني سان چڱن ملڪن جي هوٽلن ۾ رهڻ ٿيو آهي پر جتي به رهيو آهيان، اهو اندازو لڳايو اٿم ته ان قسم جون وڏيون ۽ پُرتڪلف هوٽلون، پئسي ڪمائڻ جا اڏا آهن ۽ انهن جو خرچ، هڪ عام سياح، خاص ڪري ايشيا جي اسان جهڙن غريب ملڪن جو رهاڪو، برداشت نه ٿو ڪري سگھي. امير ملڪن جا باشندا ۽ واپاري يا آفيسر ته برداشت ڪري سگھن ٿا. باقي ٻين عام سياحن ۽ شاگردن لاءِ جيڪي پئسي کي به خيال ۾ رکن ٿا، انهن لاءِ پيئنگ گيسٽ هائوس، مختلف هاسٽلون ۽ ائسوسيئيشن جون جڳهيون بهتر ۽ سستيون آهن.
ملايا ۾ کاڌي پيتي جون ننڍڙيون هوٽلون، ايراني نموني جون يا بولٽن مارڪيٽ ۾ هڪ هندوءَ جي تاج هوٽل جهڙيون هوٽلون، چينين يا مدراسين جون جام ملنديون. چيني هوٽلون فقط پاڪستان ۾ ئي خوبصورت، صفائي واريون ۽ لذيذ کاڌو پيش ڪندڙ ٿين، جو هو اسان جي طرز جو، اسان جي سواد مطابق مرچ مصالحو وجھي کاڌو رڌين ٿا. باقي هتي جي چيني هوٽلن ۾ گندگي ۽ بدبوءِ تمام گھڻي آهي. اڃا مدراسين جون هوٽلون مڙيئي بهتر آهن ۽ کاڌو به سوادي اٿن. ايتري قدر جو ڪيترا چيني ۽ ملئي ماڻهو به انهن هوٽلن ۾ پاڪستاني ۽ هندستاني کاڌا کائيندي نظر ايندا. هتي کوپري جو تيل ۽ آسٽريليا کان ايندڙ گيهه جو استعمال عام ٿئي ٿو. کاڌو ڪافي سستو آهي. اُڦراٽا ۽ مانيون ميدي جون به ٺاهين ته اٽي جون به. ان کان علاوه چانور ۽ نوڊلس Noodles (سئيون) گھڻيون کاڌيون وڃن ٿيون.