سفرناما

ملائيشيا جون محبتون

ھي سفرنامو اهڙي تہ دلچسپ ۽ بھترين انداز ۾ ضابطہ تحرير ۾ آندو ويو آهي جو پڙهندڙ کي ملائيشيا جي تاريخ، جاگرافي، ڪلچر، ٻولين، تھذيب، تمندن، سياست ۽ سماج متعلق بي بھا معلومات ۽ ڄاڻ مھيا ڪري ٿو. هن ڪتاب ۾ هر مضمون پڙهڻ کان پوءِ نئين ڄاڻ ملي ٿي. ھي سفرنامو ھڪ خوبصورت وڻندڙ ۽ معلومات جي خزاني سان سينگاريل حسين سفرنامو آهي. جنھن ۾ بلوچ صحبت پنھنجين حسين يادگيرين ۽ احساسن جي خوشبو سان گڏ ملائيشيا جا سڀئي حسين منظر اهڙي تہ بي مثال انداز ۾ ڪٺي ڪيا آهن، جيڪو اوهان کي پنھنجي جادو ۾ ائين جڪڙي ڇڏين ٿا جو اوهان ان کي هڪ ئي ساعت ۾ مڪمل ڪرڻ چاهيندو. ڪتاب جو اھم ترين موضوع اتان جا تاريخي ماڳ مڪان، موسم، گارڊن، رهڻي ڪھڻي، شھرن جو نظام، اتان جا مندر، مسجدون، سياستدان ۽ اتان جي ترقي آھي.

Title Cover of book Malaysia Joon Muhbatoon

وَڍِيَلَ ٿي وايُون ڪَري، ڪُٺَلِ ڪُوڪاري

وَڍِيَلَ ٿي وايُون ڪَري، ڪُٺَلِ ڪُوڪاري؛
ھُنَ پَنَ پنھنجا سارِيا، ھِيَ ھنجُون ھَڏَنِ لءِ ھاري.

لفظن جي معنيٰ :

وڍيل = اصل هنڌ کان جدا ڪيل
ڪٺل = وڇوڙي جي ماريل (سسئي)
ھڏن = پيارن، عزيزن، هوتن

تشريح : ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ

وڻ مان وڍيل ٽاري (نڙ يا بانسري) لاتيون پيئي ڪري ۽ ھيءَ (سسئي قرب ۽ فراق ۾) ڪٺل دانھن مٿان دانھون پيئي ڪري. ھن نڙ/بانسري واري ٽاريءَ پنھنجا (اصلي) پن ياد ڪيا آھن ۽ ھيءَ (سسئي) وري ھوتن (محبوبن) کي ياد ڪري ڳوڙها پيئي ڳاڙي.

(ھن بيت جي خاص اھميت اھا آھي جو شاھ جي رسالي جو پھريون مڪمل نسخو جنھن کي ’گنج‘ چيو ويو ۽ جيڪو 1207 ھجريءَ ۾ يعني شاھ لطيف جي وفات کان 45 سال پوءِ لکيو ويو ۽ جيڪو سر سسئيءَ سان شروع ٿئي ٿو، ھيءُ ان جو پھريون بيت آھي، يعني شاھ جي ڪلام جي ابتدا ھن بيت سان ڪئي ويئي آھي)

انگريزي ترجمو : امينہ خميساڻي

The flute cut from trees, wails, the wounded one cries,
This one recollects its green shades, that one’s tears for her love rise.
پنجابي ترجمو: ڪرتار سنگهہ عرش

ونجهلی سسی دونویں رل کے رون دین دُہائی
اک رکھوں وڈھی تے دوجی بیٹھی ہوت گوائی

سرائيڪي ترجمہ : استاد لغاري

وَڍِيَلَ پَئِيۡ وايانۡ ڪَرٖي، ڪُٺَلۡ ڪُوۡڪارٖي،
اُونۡ پَنَ آپَڻٖي سارِئٖي، اٖي ھَنۡجُهونۡ هوۡتٖينۡ ڪاڻَ هارٖي.