سفرناما

ملائيشيا جون محبتون

ھي سفرنامو اهڙي تہ دلچسپ ۽ بھترين انداز ۾ ضابطہ تحرير ۾ آندو ويو آهي جو پڙهندڙ کي ملائيشيا جي تاريخ، جاگرافي، ڪلچر، ٻولين، تھذيب، تمندن، سياست ۽ سماج متعلق بي بھا معلومات ۽ ڄاڻ مھيا ڪري ٿو. هن ڪتاب ۾ هر مضمون پڙهڻ کان پوءِ نئين ڄاڻ ملي ٿي. ھي سفرنامو ھڪ خوبصورت وڻندڙ ۽ معلومات جي خزاني سان سينگاريل حسين سفرنامو آهي. جنھن ۾ بلوچ صحبت پنھنجين حسين يادگيرين ۽ احساسن جي خوشبو سان گڏ ملائيشيا جا سڀئي حسين منظر اهڙي تہ بي مثال انداز ۾ ڪٺي ڪيا آهن، جيڪو اوهان کي پنھنجي جادو ۾ ائين جڪڙي ڇڏين ٿا جو اوهان ان کي هڪ ئي ساعت ۾ مڪمل ڪرڻ چاهيندو. ڪتاب جو اھم ترين موضوع اتان جا تاريخي ماڳ مڪان، موسم، گارڊن، رهڻي ڪھڻي، شھرن جو نظام، اتان جا مندر، مسجدون، سياستدان ۽ اتان جي ترقي آھي.

Title Cover of book Malaysia Joon Muhbatoon

تاريخي مندر باتو ڪيو جو تعارف

اسان کي هاڻي Batu Cave وڃڻو هو. اسان ”گريب ايپ“ جي ذريعي ئي ٽيڪسي هوٽل تي گهرائي ڇڏي هئي. ملائيشيا ۾ اڪثر ڪري ٻاهرين ملڪن جا سياح هن ايپ کي گهڻو استعمال ڪندا آهن. هان ايپ جي ذريعي ئي توهان کي جلدي ٽيڪسي وغيرہ ملي ويندي ۽ توهان کي گهڻو انتظار بہ نہ ڪرڻو پوندو. سو پاڻ ٽيڪسي ڊرائيور کي باتو ڪيو جي باري ۾ ٻڌائي ويھي رهياسين. هن ڊرائيور جو نالو انوار هيو. انتھائي معزز ۽ شريف ماڻھو پئي لڳو. ٽيڪسي هاڻي ملائيشيا جي روڊن تي ڊڪي رهي هئي. اسان دنيا جي تاريخي ماڳ باتو ڪيو جي درشن ڪرڻ لاءِ آتا هئاسين. ڊرائيور ٽيڪسي کي باتو غار جي مُک دروازي وٽ آڻي بيھاريو. اسان باتو ڪيو جي ٻاهران ٽيڪسي مان لٿا هئاسين. لھڻ مھل ڊرائيور اسان جو ڌيان ڇڪائيندي چيو هو تہ،”جڏهن توهان باتو ڪيو گهمي ڦري هيٺ واپس اچو تہ توهان کي مان گيٽ کان اڳيان بيٺل ملندس.“
اسان مان جاني هن کي اهو بہ ٻڌايو تہ هن باتو ڪيو جي گهمڻ کان پوءِ اسان کي ملاڪا هلڻو آهي.“
جنھن تي ڊرائيور جواب ڏيندي چيو تہ،” توهان ملاڪا اڄ نہ هلو، اتي صبح جي ٽائيم وڃڻ گهرجي ۽ شام تائين واپسي ڪجي تہ بھتر، اڄ توهان کي مان گينتنگ هائلينڊ گهمائڻ وٺي ٿو هلان.“
ملائيشيا ۾ هون تہ گهمڻ جون ڪيتريون ئي مشھور ۽ تاريخي جايون آهن، جيئن ملاڪا، لنڪاوي، باتوڪيو، ٽئن ٽاورس ۽ ڪي ايل ٽاور وغيرہ، پر انھن ۾ باتو ڪيو انتھائي خوبصورت قديمي مندر آهي. ان ڪري هي سياحن جي توجھہ جو مرڪز رهيو آهي. جيئن تہ هن باتو ڪيو ۾ ئي ۾ اندر ٽي اهم ۽ تاريخي مندر آهن، جن ۾ ”ٽيمپل ڪيو (غار)“، ”ڪيو (غار) ولا“ ۽ ”رامائڻا ڪيو(غار).“ ٽيمپل ڪيو کي ڪيٿيڊرل ڪيو (غار) پڻ سڏيو وڃي ٿو، جيڪو لارڊ مروگن Lord Murugan جي نالي ارپيل آهي. جيڪو هندو ميٿالاجي ۾ جنگ جي ديوتا جي طور سڃاتو ويندو آهي. گيٽ جي بلڪل پوئين پاسي کان ئي 42.7 ميِٽر ڊگهو سونھري مجسمو لارڊ موروگن جو آهي، جيڪو دنيا ۾ سڀني کان ڊگهي ۾ ڊگهو مجسمو آهي. هنن کي اهو موروگن مجسمو ٺاهي مڪمل ڪرڻ ۾ ساندھہ ٽي سال لڳي ويا هيا. هن موروگن مجسمي جي مھورتي تقريب جو احتمام جنوري 2006 ع ۾ ٿائيپوزم Thaipusamجي ميلي دوران ڪيو هيو. هن مجسمي ۾ جيڪو مٽريل استعمال ڪيو ويو ان ۾ 350 ٽن اسٽيل جون شيخون، 1550 ڪيوبڪ ميٽرس ڪنڪريٽ، 300 لٽر سون جو رنگ اچي وڃي ٿو.
باتو ڪيو جو سفر 272 رنگين سيمينٽ وارين ڏاڪڻين سان شروع ٿئي ٿو. توهان آهستي آهستي مٿي چڙهندا وڃو، ٿوري دير لاءِ ڏاڪڻن جي وٿي واري ڪنڊ ۾ بيھي ساهي پٽيو. ڇو تہ هڪ ساهي ۾ سڀ ڏاڪا چڙهڻ توهان جي صحت جي حق ۾ نہ آهي. جيئن جيئن توهان هي خوبصورت رنگين ڏاڪا چڙهندا مٿي ويندو، تئين تئين توهان کي ڪولالمپر شھر جا خوبصورت منظر توهان جي اکين جي قريب ايندا ويندا/ڏسڻ لاءِ ملندا. هن شھر جو خوبصورت منظر هتان کان بيھي ڏسڻ جو مزو ئي ٻيو آهي. توهان جي دل باغ و بھار ٿي ويندي. جڏهن توهان مٿي چوٽيءَ تي چڙهي ويندو تہ توهان 100 ميٽرن جي کليل ڇت واري غار جي دروازي اڳيان اچي پھچندو ۽ پوءِ هتان کان وري هڪدفعو ٻيھرسڄي شھر تي نگاھہ وجهي ڏسو تہ توهان کي هتان جي فطري سونھن موهي وجهندي ۽ توهان جي روح کي اهڙو تہ سڪون ايندو جو توهان کان هتان جي ٻي دنيا ئي وسري ويندي.
اهڙو مزو توهان کي ملائيشيا ۾ ڪٿي بہ نہ ايندو. ڇو تہ هي غار مٿان کان کليل هئڻ ڪري توهان کي سج جي روشني اندر داخل ٿيندي نظر ايندي ۽ توهان کي وڏو مزو ڏيندي. ڇو تہ هي روشني غار جي اندران ئي اچي ٿي. 130 سالن جي هي پراڻي غار توهان کي هندو مذهب جي قديمي ديوتائن سان ملائڻ جو ڪردار ادا ڪري ٿي. جيڪڏهن توهان مٿي نہ ٿا چڙهڻ چاهيو تہ هتي ئي هيٺ باتو ڪيو جي دامن ۾ ئي ”ڪيو ويلا“ ۽ ”رامائڻا ڪيو“ آهن، انھن جو درشن ڪري وٺو ۽ ڪيو ويلا توهان کي خوبصورت رنگين بلبن جي روشنائي سان وهنتل نظر ايندو ۽ توهان کي انتھائي موهندڙ منظرن جو ڏيک ڏيندو.
هن جا ڪردار هندو لوڪ ادب تان کنيل آهن. هتي پٿرن جا پنوڙا بہ ٺھيل آهن جيڪي سياحن جي توجھہ جو مرڪز بڻيل آهن. جڏهن تہ رامائڻا ڪيو بہ هتي ئي جبل جي کاٻي پاسي واقعي آهي. هن غار سان اڳتي 15 ميٽر ڊگهي لارڊ هنومان جي مورتي پڻ رکيل آهي. هن غار جي کلڻ ۽ بند ٿيڻ جو وقت صبح جو 7 وڳي کان وٺي رات جو نائين وڳي تائين آهي. هتان جي مُک مندر ۾ داخل ٿيڻ جي ڪا بہ داخلا في نہ آهي. يعني منھنجو مطلب آهي تہ هتي ٽيمپل ڪيو يا ڪيٿيڊرل ڪيو ۾ توهان وڃڻ چاهيو ٿا تہ توهان کان ڪا بہ في نہ وٺندا. پر جيڪڏهن توهان ڪيو ويلا ۾ وڃڻ چاهيو ٿا تہ ان لاءِ توهان کي ان جي مخصوص داخلا في ڀرڻي پوندي. جنھن ۾ ملائيشيا جي ماڻھن کان 7 رينگٽ ۽ ٻاهرين سياحن کي 15 رينگٽ ورتا وڃن ٿا. ٻيو تہ رامائڻا ڪيو جي داخلا في 5 رينگٽ آهي. هنن پنھنجي ملڪ جي ماڻھن لاءِ ڪيڏيون نہ سھولتون پيدا ڪيون آهن.
هتي اچڻ کان اڳ ۾ توهان کي هتان جي چند اصولون جو خيال ڪرڻو پوندو تہ جيئن توهان کي هتي ڪا تڪليف نہ ٿئي. انھن ۾ هڪ تہ توهان کي پنھنجي لباس جو خاص خيال رکڻو آهي. هتي شارٽس، چڍو ۽ ڦاٽل پينٽ (هاٽ پينٽ) جي اجازت بلڪل بہ نہ آهي. ياد رکو تہ توهان کي اهڙو لباس پاتل هجي جنھن ۾ توهان جو سڄو جسم خاص ڪري ٽنگون ڍڪيل هجن. ڇو تہ هي مذهبي عقيدت ۽ احترام واريون جايون آهن. جتي ڇڙواڳي جي بنھہ اجازت نہ هوندي آهي.