ٻہ اکر

آءُ جڏھن سياست جي ميدان عمل ۾ سرگرم ھيس تڏھن سوچيو ھيم تہ فرصت ملي تہ پنھنجون ساروڻيون ضرور لکندس. ليڪن عجب اتفاق ٿيو تہ جڏھن فرصت ملي تہ وقت جي مليل زخمن، بيمارين جي عارضن ۽ جهنجهٽن دوران ياداشت ڪم ڇڏي ويئي. 1997ع ۾ ”ھائيپر ٿائراڊزم “ جو عارضو ٿيو جنھن دماغ جي ڦرھي تي چٽيل سمورا اکر ميساري ڇڏيا. پراڻا خط، پراڻا ڦوٽو، پراڻا نوٽ بڪ۽ ڊائريون ڦلھوريم، ڀائرن، ڀينرن، دوستن، سياسي سنگت سان ماضي ونڊ ڪيم تہ ساروڻيون لکڻ جھڙو ٿيم ۽ پوءِ جيڪو ڪجه ياد اچي سگهيو اھو لکيم جيڪو توھان جي آڏو آھي. لکڻ کان اڳ سوچيو ھيم تہ ٻہ ٽِي سئو صفحن تي مشتمل ساروڻيون لکجي ويون تہ گنج ٿيو ليڪن پوءِ انھي جو ھي ڀاڱو، جيڪو ٻاروتڻ کان گريجوئيشن تائين آھي لکي بس ڪيم سوئي عام رواجي ڪتاب جيترو ٿي ويو آھي.جيڪو منھنجي زندگي جي ٿوري حصي جو احاطو ڪري ٿو انڪري انھي کي ڀاڱو پھريون ڪندي، آئيندہ باقي ٻہ حصہ لکڻ جو فيصلو ڪيو اٿم.ايندڙ ٻيون ڀاڱو،” نوڪري واري عرصي کان ريٽائر ٿيڻ تائين“ ۽ ٽيون حصو،ريٽائر ٿيڻ کانپوءِ جي جيون جو وچور ھوندو.ھن ڪتاب ۾ پنھنجي گهر، ڳوٺ، جوھي، پرائيمري ۽ ھاءِ اسڪول جوھي، گورنمينٽ ڪاليج دادو ۽ چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج ۾ پڙھائي تائين جو ذڪر آھي جنھن ۾ سياست، جيل، ٿاڻن تي ٿيل عقوبتون، پڙھائي، پڙھندڙ کي، گڏ گڏ سفر ڪندي، ساڻي ٿيندي نظر ايندا.1977ع کان 1987ع واري عرصي ۾ مختلف سياسي ڌرين ۽ شخصيتن جو اتار چڙھاءُ ٿيو جيڪو انھي عھد جو خاصو آھي ان جو ذڪر آھي. ساروڻين جي پھرين ڀاڱي ۾ سنڌ جي ٻن وڏين سياسي ڌرين پيپلزپارٽي ۽ جيئي سنڌ جو الڳ موضوع طور ذڪر ناھي جيڪو ايندڙ ڀاڱن ۾ شامل ڪبو.ڪتاب ۾ دادو، لانڍي، سکر جيلن جون يادون آھن جيڪي سڪندر سرواڻ جي ڪتاب ”گهنگهر گهاريم ڏينھڙا “ جي مھاڳ طور لکيون ھيون سي پڻ ساروڻين طور ڪتاب ۾ شامل آھن.ھن ڪتاب ۾ ڄاڻايل عرصي ۾ جيڪي دوست، ساٿي، شاگرد مون سان گڏ رھيا ۽ ھاڻي ھن دنيا ۾ نہ رھيا آھن انھن جا پروفائيل لکيل آھن.ليڪن تمام گهڻا اھڙا سياسي، سماجي، ادبي، صحافتي ڪردار آھن، جيڪڏھن وقت وٿي ڏني تہ انھن جا پروفائيل ايندڙ ٻن ڀاڱن ۾ پڙھڻ لاءِ ملندا، جن جو سٽاءُ اڳ ۾ ئي تيار ڪري ڇڏيو آھي.
ھن ڪتاب کي ”برقي“ نموني آندو ويو آھي جنھن کي پنھنجي دوست عبدالرحمٰن پيرزادي جي تقليد چئي سگهجي ٿو جنھن برقي نموني ڪتاب ڇاپڻ ۾ پنج سالن جي مختصر عرصي ۾ ڊبل سينچري کي ڌڪ ھنيو آھي، جنھن جو منھنجي ھن ڪتاب جي برقي سھيڙ ۾ مک ڪردار آھي.عبدالرحمٰن پيرزادي جو وڙ اھو بہ آھي تہ ھن “جيون جهاڳ اجهاڳ “ ڀاڱو پھريون جو مھاڳ پڻ لکيو آھي. مھرباني، پنھنجي بچپن جي دوست ۽ سياست جي شروعاتي استاد ۽ ھمسفر شريف ٿھيم جي جنھن اڪبر جسڪاڻي سان گڏجي جوھي جي ان وقت جي نوجوان کيپ سميت منھنجي سياسي پرورش ۾ اھم ڪردار ادا ڪيو ۽ ھن ڪتاب تي تبصرو پڻ لکيو. مھرباني پنھنجي صفا بچپن جي دوست اسماعيل کوسي جي، جنھن ھڪ ”مولودي“ کي انقلابي سيساست ڏانھن راغب ڪرڻ ۾ ڪردار اول ادا ڪيو ۽ ھن ڪتاب سميت منھنجي شخصيت تي لکيائين. مھرباني ”سنڌڙيگرافڪس“ جي دوست خالد سومري جي جنھن ھن ڪتاب جي مواد سھيڙڻ ۾ منھنجي مدد ڪئي.

حميد سومرو
حيدرآباد
20 جولائي 2025ع

آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

جيون جهاڳ اجهاڳ (حصو پھريون)