جپاني ٻولي جا ڪجهه اهم لفظ
ٻي ڳالهه ته جيڪو ماڻهو ٻن سالن کان مٿي ڪنهن ملڪ ۾ تعليم، نوڪري يا بزنيس لاءِ وڃي ٿو اهو اتي پهچي يڪدم ان ملڪ جي ٻولي سکي. ائين ڪرڻ سان ڌارئين ملڪ ۾ هن جي زندگي آسان گذري ٿي ۽ جي هو فئمليءَ سان گڏ ٻاهر رهي ٿو ته هن جي زال ۽ ٻارن کي ته اڃان به جلد سکڻ کپي. خاص ڪري زال کي، ٻار ته پاڙي جي ٻارن سان ملي هونئن ئي سکيو وڃن. بهرحال انهن لاءِ توڙي هفتي ٻن لاءِ وڃڻ واري لاءِ ضروري آهي ته ان ملڪ جي ٻوليءَ جا ڪجهه اهم لفظ گهران ئي ياد ڪري نڪري. اها ننڍڙي تڪليف ڌارئين ملڪ ۾ هن لاءِ وڏي ڪار آمد ثابت ٿي سگهي ٿي.
هتي جيئن ته سڀ ڪجهه جپان بابت لکي رهيو آهيان ان ڪري اسان جي ملڪ جي ماڻهن لاءِ جپان ۾ اچڻ کان اڳ جپاني ٻوليءَ جا ڪجهه لفظ ياد ڪرڻ لاءِ هتي لکندس. آئون اهو نٿو چوان ته انهن کان علاوه ٻيا به اهم يا ضروري لفظ نه آهن پر جي ڪو هي لفظ به ياد ڪري ته هن جو ڌارئين ملڪ (جپان) ۾ رهڻ آسان ٿي پوندو ۽ پوءِ هو آهستي آهستي وڌيڪ لفظ به ياد ڪندو وڃي - جيڪڏهن هن کي هفتي ٻن کان وڌيڪ عرصو رهڻو آهي ته ۽ جيڪڏهن هو جپاني الف ب (ڪاٽاڪانا جا حروف) به ياد ڪري ٿو وٺي ته اڃان به هن لاءِ ۽ هن جي فئمليءَ لاءِ جپان ۾ رهڻ سولو ٿي پوندو. جپاني ٻولي 13 ڪروڙ ماڻهو ڳالهائين ٿا جن مان وڏو تعداد جپان ۾ ئي رهي ٿو باقي ڪروڙ اڌ جپاني برازيل ۾ رهن ٿا جن لاءِ آئون هڪ سفرنامي “برونائيءَ کان برازيل” ۾ لکي چڪو آهيان. ٻيا آمريڪا (USA) ۽ ڏکڻ آمريڪا جي ملڪن، هوائي ۽ ڪوريا ۽ چين ۾ رهن ٿا. جپاني لکڻي چيني شڪلين ذريعي لکي وڃي ٿي جيڪا لکڻي ڪانجي سڏجي ٿي. ڪانجي اچارن موجب نٿي لکي وڃي پر هر شيءِ: اسم، ضمير، صفت، فعل وغيره لاءِ هڪ شڪل آهي جيڪا جپاني توڙي چينيءَ ۾ گهڻي ڀاڱي ساڳي آهي. اها شڪل ڏسي چيني يا جپاني سمجهيو وڃي ته اها شڪل گهوڙي، اٺ، گڏهه جي لاءِ آهي يا سج لهڻ لاءِ، رات لاءِ آهي يا رُسي وڃڻ لاءِ آهي. اها ٻي ڳالهه آهي ته اها شڪل سمجهي چيني پنهنجي ٻوليءَ جو لفظ چوي ٿو ته جپاني پنهنجي ٻوليءَ جو! مثال طور هڪ شڪل آهي جيڪا سنڌيءَ ۾ اٺن جي انگ جهڙي آهي يا سمجهو ته ابتي V جهڙي آهي. اها شڪل ماڻهوءَ جي لاءِ استعمال ٿئي ٿي ۽ ان شڪل کي جپاني هِتو پڙهندو ۽ چيني جِن، ٻنهي لفظن جي معنيٰ ساڳي ٿي: هڪ ماڻهو.
چيني ٻوليءَ جي لکڻي فقط شڪلين ۾ آهي پر جپانين اچارن واري الف ب به ايجاد ڪئي آهي هڪ هراگانا ۽ ٻي ڪاٽا ڪانا جن سان لکڻ سان اسان ڌاريان ماڻهو اهي لفظ اُچاري/ پڙهي سگهون ٿا. اهي گهڻو ڪري هرا گانا ۾ لکيا وڃن ٿا. پر ڌارين ٻولين (انگريزي، فرينچ وغيره) جا لفظ جيڪي جپانيءَ ۾ عام ٿي ويا آهن اهي اڪثر ڪاٽا ڪانا ۾ لکيا وڃن ٿا. جيئن مثال طور ڪا عمارت هوٽل آهي ته ان جي ٻاهران اسان ڌارين جي سهولت لاءِ ”ڪاٽا ڪانا“ ۾ “هوتيرو” لکيو وڃي ٿو جيڪا اسين آسانيءَ سان پڙهي سگهون ٿا. ان ڪري اسان جي ماڻهن کي کپي ته هو گهران ئي گهٽ ۾ گهٽ جپاني الفابيٽ ڪاٽا ڪانا ياد ڪري نڪري. اها ڳالهه مون جپان ۾ پهريون دفعو پهچڻ تي ئي محسوس ڪئي ۽ ٻئي دفعي جڏهن جهاز ڪراچيءَ کان ٽوڪيو ڏي اچي رهيو هو ته رستي جا ڏهه ئي ڏينهن آئون ڪاٽا ڪانا (الف بي) ياد ڪندو رهيس. پوءِ جپان جا شهر گهمڻ دوران هر ڪو مون کان پڇندو رهيو ٿي ته “مني چئنجر” جو دڪان ڪٿي لکيل آهي؟ ٽئڪسي اسٽئنڊ يا ڊراءِ ڪلين شاپ ڪٿي آهي؟..... ڇو جو ان قسم جون شيون اسان ڌارين لاءِ ڪاٽا ڪانا ۾ لکيل آهن. جپاني الف ب ياد ڪرڻ واري کي اها صلاح ڏيندس ته هو هڪ هڪ اکر کي لکڻ جي به پرئڪٽس ڪري ۽ انهن اکرن ذريعي پنهجا ۽ ٻين جا نالا پڻ لکڻ جي پرئڪٽس ڪري. ائين ڪرڻ سان هو ڪاٽا ڪانا ۾ لکيل هر شيءِ پري کان پڙهي ويندو.
باقي جپاني ماڻهن لاءِ شڪلين واري ڪانجي سکڻ وڏو مشڪل ڪم ٿئي ٿو. اٺين نائين ڪلاس تائين هڪ جپاني ٻار کي گهٽ ۾ گهٽ پنج ڇهه هزار شڪليون (Characters) ياد ڪرڻيون پون ٿيون. توهان چوندائو ته ڪانجيءَ مان ڇا فائدو؟ ڪاٽا ڪانا سان به ته ڪم هلي سگهي ٿو جيئن انگريزيءَ جي 26 اکرن مان يا سنڌيءَ جي 52 اکرن مان. اها ڳالهه صحيح آهي پر ڪجهه ڪانجيءَ جا به فائدا آهن. مثال طور اسان وٽ هڪ لفظ “وٽ” ڏسي خبر ئي نٿي پوي ته اهو ڪهڙو لفظ آهي؟ وَٽِ (ڏيئي جي وٽ)، وَٽُ (پيٽ ۾ وٽ پوڻ) وٽ (هن وٽ)، وٽ (وٽڻ- وٽ کي وٽ ڏئي وٽ) وغيره. پر ڪانجي ۾ هر ساڳي اچار جو مطلب موجب ڪئريڪٽر (شڪل) آهي.
بهرحال پاڻ هتي ڪجهه ضروري جپاني لفظن جو ذڪر ڪريون جيڪي جيڪڏهن توهان جپان وڃي رهيا آهيو ته ضرور ياد ڪريو.
سڀ کان پهرين ايمرجنسي ۾ ڪم اچڻ وارا لفظ! اسان جي ناناڻي آڪهه جي هڪ ڇوڪري ٽن سالن جي هئي ته هن جي پيءُ هن کي ڪوهه مري پاسي هڪ ڪانوينٽ اسڪول ۾ داخل ڪيو جنهن کي بورڊنگ هاسٽل به هئي. اها هينئر جي ڳالهه ناهي پر پاڪستان ٿيڻ کان به ٻه سال اڳ جي آهي. هوءَ مون کان ٻه سال وڏي آهي. سندس مڙس مشهور سرجن ۽ ميڊيڪل ڪاليج جو پروفيسر ٿيو ۽ اڄ سندس پٽ ان ڪاليج (يونيورسٽي) ۾ پڙهائي ٿو. هڪ ڏينهن مون کيس چيو ته ان دور ۾ جتي اسان جا سنڌي مرد به حيدرآباد کان ڪراچي يا سکر تائين ويندي آر محسوس ڪندا هئا اتي توکي شاباس هجي جو پڙهڻ لاءِ ايڏو پري هلي وئينءَ ۽ ان عمر ۾ توکي ته سنڌي اردو به پوري نٿي آئي، اتي انگريزن جي اسڪول ۾ هر ڳالهه کي منهن ڏيڻ واقعي وڏي ڳالهه چئبي. مون هن کان اهو پڇيو ته اهو ڪهڙو انگريزيءَ جو پهريون لفظ هو جيڪو توکي اتي سيکاريو ويو؟ هن ٻڌايو ته “هاسٽل جي وارڊن جنهن منهنجي سنڀال ٿي ڪئي تنهن منهنجي پهچڻ تي مونکي يڪدم ’ٽئاليٽ‘ لفظ ياد ڪرايو”.
بلڪل صحيح آهي. اڄ به ڪنهن جو ڌارئين ملڪ ۾ وڃڻ ٿئي ۽ هو اتي جي ٻوليءَ کان اڻ واقف آهي ته هن کي يڪدم ٽوائليٽ جي معنيٰ معلوم ڪرڻ کپي. پر جي ڪڏهن توهان ٻار نه پر وڏا آهيو ته توهان کي کپي ته جتي به وڃو ته معلوم ڪريو ته اهو ڪٿي آهي. جپان ۾ ٽوائليٽ جي سهولت نه فقط هر اسڪول، ڪاليج، هاسٽل ۾ آهي پر ريلوي اسٽيشن ۽ بس ۾ به آهي. هڪ شهر کان ٻئي شهر تائين ريل گاڏين ۽ بسن ۾ به آهي. ٽوائليٽ (Toilet) لاءِ جپاني لفظ ان سان ملندڙ “توئاري” (Toire) آهي. بس سمجهو ته انگريزي لفظ ٽوائليٽ جو آخري اکر T نه اچاريندائو ته جپاني سمجهي ويندا ۽ توهان جي رهنمائي ڪندا. ڏينهن ٻن ۾ اهو لفظ چڱيءَ طرح سمجهي ۽ سکي ڇڏجي اهو پڻ ته هتي جي درن جا ڪنڍا ڪڙا ڪيئن ٿا ٿين. خاص ڪري ريل گاڏين جي ٽوائليٽن جا ۽ ڪموڊ جا ڪهڙا بٽڻ ڪهڙي ڪم لاءِ آهن. ٿي سگهي ٿو توهان کي ڪنهن جپاني فئمليءَ سان گڏ گهر ۾ رهڻو پوي جتي اڄ ڪلهه Toto ڪمپنيءَ جا هاءِ فاءِ ڪموڊ استعمال ٿين ٿا ۽ ڪيترين آفيسن ۾ پڻ ان قسم جا ڪموڊ آهن جن جي پاسي کان لڳل رموٽ جي بٽڻ کي دٻائڻ سان پاڻيءَ جي ڌار جسم کي صاف ڪري ٿي، ٻئي بٽڻ سان شئنڪ هلي ٿو ۽ ڪموڊ صاف ٿيو وڃي. اهڙي طرح هڪ ٻئي بٽڻ کي دٻائڻ سان جسم کي خشڪ ڪرڻ لاءِ هوا نڪري ٿي.... ويندي هڪ بٽڻ کي دٻائڻ سان ميوزڪ به هلي ٿي جيڪا دراصل توهان جي ٻڌڻ لاءِ نه پر ٻاهر ويٺلن لاءِ ٿئي ٿي. ڇو جو جپان جي گهرن ۽ آفيسن جون ڀتيون تمام سنهيون، خاص ڪري دفتريءَ جون ٿين ٿيون ۽ اها ميوزڪ ان ڪري آهي ته جيئن توهان جو آواز ٻاهرن تائين نه پهچي. اهڙن ٽوائليٽن ۽ ڪموڊن بابت تفصيلي احوال جپان جي گذريل سفرنامي “ڳوٺ جروار کان جپان” ۾ ڏئي چڪو آهيان.
اهڙي طرح باٿ روم لاءِ جپاني لفظ آهي “تيرائي” ۽ ڪنهن کي مدد لاءِ سڏڻو پوي ته رڙ ڪجي Tasukete (تاس ڪيتي) جيئن پاڻ چئون ٿا “بچايو بچايو” يا انگريزيءَ ۾ Help Help..... ٿي سگهي ٿو ڪو توهان جي مدد لاءِ پهچي وڃي.
ايگو (Eigo) لفظ ياد ڪرڻ به ضروري آهي جنهن جي معنيٰ آهي انگريزي (انگلش). توهان لاءِ ڪيترا دفعا اهو پڇڻ ضروري ٿيو پوي ته ڪنهن کي انگريزي ايندي هجي ته توهان جي مدد ڪري. جيتوڻيڪ سڀ جپاني اسڪول ۾ انگريزي به سکن ٿا پر ورلي ڪو ڳالهائي سگهي ٿو ۽ جيڪي ڳالهائي سگهن ٿا انهن ۾ ڪيترا انگريزي ڳالهائڻ ۾ شرم محسوس ڪن ٿا. پر ٿي سگهي ٿو ڪو نه ڪو اهڙو نڪري پوي جو توهان جي مدد ڪري. هونئن ته ايترو چوڻ (Eigo) ڪافي آهي. اڳلو سمجهي ويندو ته هي ڌاريون ماڻهو انگريزيءَ ۾ ڪجهه پڇڻ يا ٻڌڻ چاهي ٿو. پر توهان چاهيو ته ان سان گڏ فعل “وڪاري ماس” به هڻي سگهو ٿا. يعني توهان اڳلي کان اهو پڇي سگهو ٿا ته هن کي انگريزي اچي ٿي؟ وڪاريماس Wakarimasu معنيٰ سمجهه ۾ اچي ٿي ۽ ان جي آخر ۾ “ڪا” هڻڻ سان جملو سوالي ٿئي ٿو، جيئن ته: ايگوگا وڪاريماسڪا معنيٰ “ڇا انگريزي اچي ٿي؟” ۽ فعل سان ماسين هڻڻ سان انڪار ۾ مطلب ٿئي ٿو. “وڪاري ماسين” معنيٰ سمجهه ۾ نٿي اچي. بهرحال توهان فقط بنيادي لفظ Wakaru وڪارو چوندائو تڏهن به اڳلو سمجهي ويندو. پر ساڳي وقت وڪاريماسين (Wakarimasen) لفظ ياد رکڻ ضروري آهي جو جپان اهڙو ملڪ آهي جتي سندن توڙي ڌاريان رهندڙ هڪ ٻئي سان جپاني ڳالهائين ٿا. سو اهڙي ماحول ۾ ڪو جپاني توهان سان ڦڙڦڙ جپانيءَ ۾ ڪا ڳالهه ڪري وڃي ته توهان هن کي “وڪاريماسين” چئي سگهو ٿا. ڪو وڏو يا ٻار توهان کي اجايو تنگ پيو ڪري ته توهان هن کي ياميتي (Yamete) چئي سگهو ٿا يعني بس ڪر (Stop it).
ڪپڙن کي جپانيءَ ۾ فُوڪُو (Fuku) سڏين ٿا. توهان لاءِ اهو لفظ به ياد ڪرڻ ضروري آهي. جپاني گهرن ۾ ننڍڙو ٽوائليٽ ته هوندو پر باٿ روم لاءِ اڪثر گهٽيءَ جي عام باٿ روم يا پبلڪ باٿ ۾ وڃڻو پوي ٿو. يا ڪنهن چشمي (Onsen) ۾ وهنجڻ وڃن ٿا. جپان ۾ ڪيترن هنڌن تي گرم پاڻيءَ جا چشما آهن جن ۾ وهنجڻ سان چمڙيءَ جون مختلف بيماريون ڇڏيو وڃن. وهنجڻ دوران توهان جا ڪپڙا، چشمي جو انچارج کڻي ڪنهن سولي هنڌ تي يا لاڪر ۾ رکي ٿو. سو توهان وهنجڻ بعد ٽوال ٻڌي هيڏانهن هوڏانهن ڊوڙڻ بدران “فوڪو” چوڻ تي ميزبان توهان جي مدد ڪري سگهن ٿا.
شِنِيسو (Shinisou) لڳي ٿو مران ٿو.
گهڻي تڪليف ۾ توهان ٻين کي خبردار ڪري سگهو ٿا.
ڪيئيساتسو (Keisatsu) پوليس
جپان ۾ پوليس توهان جي هر قسم جي مدد ۽ رهنمائي ڪري سگهي ٿي.
اَبونائي (Abunai) خطرناڪ، توهان کي ڪيترن ئي هنڌن تي ابونائي لکيل نظر ايندو. اتان لنگهندي توهان کي خبردار رهڻ کپي.
ڪِي ڪين (Kiken) خطرو. ابونائي وانگر هي لفظ به خبردار رهڻ جو آهي. ٿي سگهي ته هنن لفظن جي ڪانجي (شڪل) ياد ڪري ڇڏجي. ٿي سگهي ٿو ڪا لفٽ خراب هجي ان جي ٻاهران ڪانجيءَ ۾ “ابونائي” يا “ڪي ڪين” لکيل هجي.
ڪجهه اهڙا لفظ جيڪي ڪجهه پڇڻ لاءِ ڪم اچن ٿا.....
• دوشتا (Doushita) ڇا ٿيو What Happened
• دوشتي (Doushite) ڇو
• ناني (nani) ڇا
• جِيڪان (jikan) وقت
• داري (Dare) ڪير
• اتسو (Itsu) ڪڏهن
• ڊوڪو (Doku) ڪٿي
”توهان اسٽوڊنٽ جي حيثيت ۾ جپان آيا آهيو يا ڪنهن ڪمپني ۾ ملازم جي حيثيت ۾“ ته توهان لاءِ جپانيءَ جا هي لفظ ياد رکڻ ضروري آهن:
• سين سيئي (Sensei) ٽيچر
• گاڪوسيئي (Gakusei) شاگرد
• ڪائي شيئن (Kaishain) ملازم- ايمپلائي
• هِتو (Hito) ماڻهو Person
• وتاشي (Watashi) آئون
• اناتا (Anata) تون/ توهان
ڪجهه جاين جا نالا جيڪي ياد رکڻ ضروري سمجهان ٿو.
• هوتيرو (Hotel) هوٽل
جپاني لفظ هوتيرو انگريزي لفظ هوٽل مان ٺهيو آهي. جپان ۾ هوٽلون هڪ ڏيڍ صدي اڳ ٺهيون آهن نه ته اسان وانگر جپان ۾ مسافرن جي رهڻ لاءِ مسافر خانا هئا جن جو رواج اڄ به آهي ۽ اهي رِيوڪان سڏجن ٿا. بهرحال توهان کي ڪيترائي لفظ انگريزيءَ جا ملندا جن ۾ ٿوري گهڻي ڦيرڦار ڪري انهن کي جپاني بنايو ويو آهي جيئن اسان وٽ انگريزي لفظ ”اسٽيشن“ سنڌيءَ ۾ ٽيشڻ ٿي ويو آهي. يا ڊم (ڊرم).
اهڙي طرح آمريڪن ”هاٽ ڊاگ“ جپان ۾ هاتو ڊاگو (Hottudoggu) سڏجي ٿو. بيس بال (بيسوبارو)، ٽئڪسي (تاڪوشي)، ريسٽورنٽ (ريسُو توران Resutoran)، سپر مارڪيٽ (سُوپا Suupaa)، آئيسو ڪُو ريمو (Aisu Kurimu) آئيس ڪريم، فائينارو (Fainaru) فائينل، جوسو، (Jusu) جوس، مِيرُوڪو (Miruku) ملڪ، تيريبي: TV وغيره.
• ڪُوڪو او (Kuukou) ايئرپورٽ .... ۽ توهان کي ايئر پورٽ، هوٽل يا ڪنهن ٻي جاءِ جو پڇڻو آهي ته ڪٿي آهي ته ان جي پويان “ڊوڪو” هڻو.
• اِڪي (Eki) اسٽيشن ان جي اڳيان ڪنهن به اسٽيشن جو نالو هڻو، جيئن ته “ٽوڪيو اِڪي” معني ٽوڪيو اسٽيشن.
• نهان/ نپان (Nihon/Nippon) معنيٰ جپان.
• دائي گاڪُو (Daigaku) ڪاليج
• هان يا (Hon, ya) ڪتابن جو دڪان
• منگا ڪِسا (Manga Kissa) منگا ڪيفي
منگا معنيٰ ڪامڪ يا ڪارٽونن جا ڪتاب. ڪيسا (Kissa) لفظ ڪساتين (Kissaten) جو شارٽ فارم آهي جنهن جي معنيٰ ڪيفي يا ڪيفي ٽيريا آهي. منگاڪسا (ڪيفي) ۾ ماڻهو منگا (ڪامڪس) پڙهڻ اچن ٿا. اتي نيٽ (Netto) جي پڻ سهولت ٿئي ٿي. ان کان علاوه وڊيو گيمس، ٽي وي، وينڊنگ مشين جي به سهولت ميسر ٿئي ٿي. هڪ ڪلاڪ وهڻ جي مسواڙ 400 کن يين (يعني 400 روپيا) ٿئي ٿي. ڪن منگا ڪسا (ڪيفين) ۾ رات گذارڻ لاءِ ننڍڙا ڪمرا به ٿين ٿا جنهن جي رات جي مسواڙ 1500 يين ٿين.
• تاڪوشي (Takushi) ٽئڪسي
ڪجهه کائڻ لاءِ يا ڪا کائڻ جي شيءِ خريد ڪرڻ لاءِ توهان ڪنهن جپانيءَ کي اهو چئي سگهو ٿا ته:
• اوناڪا سُوئيتا (Onaka Suita) مون کي بک لڳي آهي.
تابيماس (Tabemasu) کائڻ. ڪو ڪا شيءِ ڏيکاري پڇي ته ان کي تابي ماس چئي سگهجي ٿو. جيئن ته سوشي تابي ماس. آئون سوشي کان ٿو. سوشي معنيٰ ڪچي مڇي.
يا توهان چئي سگهو ٿا: نيڪو تابي ماسين، معنيٰ آئون گوشت نه کائيندو آهيان.
• اهڙي طرح نومي ماس Nomi masu معنيٰ پيئڻ ۽ نومي ماسين (Nomi masen) معنيٰ نه پيئڻ. بيئر نومي ماسين معنيٰ آئون بيئر نٿو پيئان.
• ميزو (Mizu) پاڻي
• نومي مونو (Nomi mono) ڪا به پيئڻ جي شيءِ، ڊرنڪ
• تابي مونو (Tabemono) ڪا به کائڻ جي شيءِ.
سٺي اخلاق ڏيکارڻ لاءِ هميشه “اريگاتو گوزائي ماس” (مهرباني) چئجي.
• سمي ماسين (Sumimasen) ايڪسڪيوز مي.
ڪنهن مشغول گهٽيءَ ۾ ٻين کان اڳ نڪرڻ تي هنن کي سمي ماسين چئجي.
• پر جي ڪنهن کي توهان جو ڪلهو يا ٿڏو لڳي وڃي ته يڪدم گومين ناسائي (Gomennasai) چئجي معنيٰ ساري. معاف ڪجو.
• ڪنهن وٽ ماني کائڻ مهل پهرين اتاداڪي ماس (Itadakimasu) چئي پوءِ کائڻ شروع ڪجي.
• جپان ۾ صبح، منجهند ۽ شام جي سلام لاءِ جپاني لفظ آهن: اوهيو گوذائي ماس، ڪونيچيوا ۽ ڪون بان وا.
• اهڙي طرح موڪلائڻ مهل چئي سگهجي ٿو ديوا ماتا (Dewamata) معنيٰ وري ملنداسين See you later.
• ماتا آشتا (Mata Ashita) سڀان ملنداسين
• سايو نارا (Sayounara) گڊباءِ
• ڪجهه ڪارآمد فعل جيڪي ضرور ياد رکجن: اڪي ماس Ikimasu وڃڻ To Go..... توڪيو اڪي اڪيماس: ٽوڪيو اسٽيشن وڃان ٿو.
• تابي ماس Tabemasu کائڻ
• شيماس Shimasu) ڪرڻ To Do ٽينس شماس معنيٰ ٽينس کيڏان ٿو.
• ميماس (Mimasu) ڏسڻ
• ڪائيماس (Kaimasu) خريد ڪرڻ
• ماچيماس (Machimasu) انتظار ڪرڻ
• ڪاڪِيماس (Kakimasu) لکڻ
ڪنهن کان ائڊريس پڇجي ۽ هن کي ڪاڪِي ماس چوڻ تي هو توهان کي لکي به ڏيندو.
• اوشي ماس (Oshimasu) پاڙهڻ
• ايگو اوشيماس: آئون انگريزي پڙهايان ٿو.
• هَناشي ماس (Hanashimasu): ڳالهائڻ To Speak ڪنهن کي “ايگو هناشي ماس” چوڻ تي هو سمجهي ويندو ته توهان ڪنهن اهڙي ماڻهوءَ جو پڇي رهيا آهيو جيڪو انگريزي ڳالهائي سگهي.
ڪجهه صفتون..
فعلن وانگر صفتون به ڪمائتيون آهن. اهي پڇيل شين جو تفصيل ٻڌائين ٿيون.
• اتاراشي ئي (Atarashi i) نئين New
• اريشي ئي (Ureshi i) خوش
• دائيجوبُو (Daijoubu) ٺيڪ آهيان. هلندي توهان ڪري پئو. ڪو توهان جو حال پڇي ته ڪيئن آهيو ته توهان هن کي ٻڌائي سگهو ٿا ته “دائي جوبو”
• تَڪائي (Takai) مهانگو، ڊگهو پڻ
• اوڪي ئي (Ooki i) وڏو
• چيزائي (Chiisai) ننڍو
• چيڪائي (Chikai) ويجهو
• توئي (Tooi) پري
• وَرو ئي (Warui) خراب
• يوئي (yoi) سٺو.
جپاني الفابيٽ ”ڪاٽاڪانا“
ア a イ i ウ u エ e オ o
カ ka キ ki ク ku ケ ke コ ko
ガ ga ギ gi グ gu ゲ ge ゴ go
サ sa シ shi ス su セ se ソ so
ザ za ジ ji ズ zu ゼ ze ゾ zo
タ ta チ chi ツ tsu テ te ト to
ダ da ヂ ji ヅ zu デ de ド do
ナ na ニ ni ヌ nu ネ ne ノ no
ハ ha ヒ hi フ fu ヘ he ホ ho
バ ba ビ bi ブ bu ベ be ボ bo
パ pa ピ pi プ pu ペ pe ポ po
マ ma ミ mi ム mu メ me モ mo
ヤ ya ユ yu ヨ yo
ラ ra リ ri ル ru レ re ロ ro
ワ wa ヲ wo ン n/m