سفرناما

آمريڪا ۽ ڪيناڊا

محمد جمن ڄامڙي دنيا جي ٻن عظيم شاهوڪار ملڪن آمريڪا ۽ ڪيناڊا جو سفر ڪيو ۽ اتان جي حَسين شھرن ۽ خوبصورت ماڳن ۽ ماڻھن جا نظارا ڪيا آهن، جيڪي هن سفرنامي ۾ نھايت سادگيءَ ۽ سچائيءَ سان لکيا آهن. هن سفر ۾ محمد جمن ڄامڙي سنڌ جي هڏ ڏوکي دوستن سان پڻ ڀرپور ملاقاتون ڪيون ۽ انھن سان سنڌ متعلق حال احوال اوريا ۽ ويچار ونڊيا آهن. جيڪي ڏاڍا لاڀائتا آهن ۽ ڪتاب ۾ شامل آھن. 

Title Cover of book آمريڪا ۽ ڪيناڊا

دلربا دوست ممتازڀٽو جي واشنگٽن ۾ ميزباني

دلربا دوست ممتازڀٽو جي واشنگٽن ۾ ميزباني

23 اپريل 2019ع جو ڏينهن منهنجي زندگيءَ جو وڏي ۾ وڏو ڏينهن هيو. زندگي ۾ هر ڏينهن چوويهن ڪلاڪن جو ٿيندو آهي، پر اڄ جي تاريخ وارو ڏينهن منهنجي لاءِ چوٽيه ڪلاڪن جو هيو. ظهر نماز ۽ عصر نماز جي وچ وارو وقت جيڪو نارمل تقريباً چئن ڪلاڪن جو هوندو آهي، اهو اڄ تقريباً چوڏهن ڪلاڪن جو هيو.
صبح جو چار لڳي پنج منٽن تي فلائيٽ جو ٽائيم هيو، جنهن ڪري گهر کان رات ساڍي ٻارهن بجه روانه ٿياسين. هن کان اڳ مان ٻه دفعا آمريڪا مان ٿي آيو آهيان پر منهنجي محبوبه جو آمريڪا جي لاءِ هي پهريون سفر هيو تنهن ڪري ڏسيل ٽائيم کان ڏه منٽ اڳ تيار ٿي اسلام آباد انٽرنيشنل ايئرپورٽ (Airport International Islamabad) هلڻ لاءِ اچي نمودار ٿي ۽ چوڻ لڳي ته جمن سائين ايئرپورٽ هلڻو آهي توهان اڃان تيار ٿيا ناهيو. پهريون ته مون پنهنجي اکين کي مهٽيو ته واقعي هي جيڪو مان ڏسان پيو واقعي سچ آهي يا ڪوئي خواب، پر جڏهن منهنجي ڪلهي تي هٿ رکي چيائون ته جمن سائين اٿو ته هلون. گهر کان ٻاهر نڪري لفٽ به جلدي ۾ ڪال ڪري مونکي لفٽ ۾ سوار ڪري پارڪنگ ۾ اچي پهتاسين. جتان پوءِ وقت سر اسلام آباد جي هوائي اڏي اچي پهتاسين.
قطار ۾ بيهي بورڊنگ ڪارڊ وغيره جي سڀني مرحلن مان گذري اچي اميگريشن تي پهتاسين. قطار ۾ اسان کان اڳ صرف ٻه ڄڻا هيا. هڪ فيملي اميگريشن ڪائونٽر تي انهيءَ مرحلي مان گذري رهي هئي.
منهنجو اندازو هيو ته وڌ ۾ وڌ پنج ست منٽ اتي وقت درڪار ٿيندو، پر هتي ته سعوديه جي اميگريشن کان به وڌيڪ چست هيا. اسانکي اميگريشن ڪائونٽر تي پهچڻ ۾ تقريباً چاليهارو منٽ لڳي ويا. پويان هڪ ڊگهي قطار بيهجي وئي. جڏهن اسانجو وارو آيو ته تقريباً ٻه منٽ مس لڳا. اميگريشن تي ڪوئي عباسي هيو. مون چيو ته عباسي صاحب اڄ ته تو اسانکي سعوديه جي اميگريشن وارن جي ياد تازي ڪرائي ڇڏي. بهرحال اهو مرحلو پورو ڪري اچي لائونج ۾ داخل ٿياسين. جهاز پنهنجي مقرر وقت کان تقريباً ويهه منٽ دير هليو جنهنجو سبب اميگريشن جي معياري ڪم ڪار فرما هيو.
گهران نڪرڻ کان اڳ نيٽ جي معرفت چيڪ ان ۽ سيٽون الاٽ ڪرائي ڇڏيون هيون. اسان جي خواهش هئي ته اسلام آباد کان ابو ظهبي (Dhabi Abu) لاءِ ونڊو سيٽ وٺون ۽ ابو ظهبي کان واشنگٽن لاءِ وچ واري قطار ۾ وٺون جنهن ۾ ڪامياب ٿي وياسين. جنهن مطلب لاءِ ونڊو سيٽ ورتي اها اسانجي لاءِ ڪم واري ڪانه نڪتي، جو اسان جي هيٺان جهاز جا پکيڙيل وڏا پر هيا، جنهن ڪري جهاز مان يو اي اي (UAE) جو مٿان نظارو ڏسي ڪونه سگهياسين.
صبح جو تقريباً ستين وڳي هوائي جهاز ابوظهبي ايئرپورٽ
(Abu Dahbi International Airport) تي لنگرانداز ٿيو. جهاز مان لهڻ شرط ٽرانسفر مسافر واري نشان جي ڏنل هدايت مطابق هلڻ شروع ڪيوسين. ٿوري پنڌ تي سيڪيورٽي ڪليئرنس خاطر سڀني کي وڏي واڙ ۾ داخل ڪيو، جتان ست اٺ سيڪيورٽي ڪائونٽر ٺهيل هيا، جنهن مان سڀني کي هڪ هڪ ڪري ٻاهر ڪڍندا ويا. سيڪيورٽي مان نڪرڻ خاطر بوٽ، بيلٽ، ڪوٽ، جيڪٽ، واچ، واڍولا ۽ اليڪٽرانڪ جا سڀ ائٽم لاهي سيڪيورٽي مشين مان گذاري پار ٿياسين.
وري ان کان بعد هل هلان نه پنڌ کٽي نه جان ڇٽي، تقريباً ڏيڍ ڪلوميٽر جو گس پورو مس ڪيوسين ته آمريڪا جي لاءِ هڪ دفعو ٻيهر ساڳيو طريقو سيڪيورٽي مان گذري وڃڻ کان بعد بورڊنگ ڪارڊ پاڻ وٽ رکيائون ۽ چيائون ته توهانجو سامان جڏهن هتان گذرندو تنهن وقت اسين توهان کي سڏ ڪنداسين. تقريباً ويهارو منٽ اتي ويهي انتظار ڪيو ته اسان کي سڏ ٿيو ۽ چيائون ته توهان اڳتي وڌو. ڏنل هدايت مطابق اڳتي وڌڻ شروع ڪيوسين، جيڪو تقريباً هڪ ڪلوميٽر جو مفاصلو طئي ڪندي وري هڪ وڏي واڙ ۾ داخل ٿياسين، جتي آمريڪا وڃڻ لاءِ ڪسٽم ۽ بارڊر سيڪيورٽي (Custom and Border Security Agency) وارن هر هڪ جي اميگريشن ڪرڻ خاطر هر ماڻهو کان مختلف سوال جواب ڪيا. جنهن ۾ اهو ڪاٿو لڳائڻ جي ڪوشش پيا ڪن ته آيا هي ماڻهو آمريڪا لاءِ فائديمند ٿيندو يا هاڃيڪار.
بهرحال جڏهن مونکان پڇين ته آمريڪا ڇو ٿو وڃين؟ مون چيو ته ارادو سير سفر ڪرڻ جو آهي، تنهن ڪري آمريڪا ۽ ڪيناڊا گهمڻ جو ارادو آهي. وري پڇڻ لڳا ته ڇا توکي مينهون، ڍڳيون، ٻڪريون وغيره آهن؟ مون چيو آهن. پڇڻ لڳا ته انهن جي سار سنڀال ڪيئن لهندو آهين؟ مون چيو انهيءَ لاءِ ملازم رکيل آهن، جيڪي انهي مال جي سار سنڀال لهندا آهن. ان سان گڏ زمين به آهي. بهرحال مون انهن جي سوال ۾ جواب ڏنو ته تقريباً ٻه يا ٽي مهينا گهمڻ جو پروگرام آهي، انهن مونکي 6 مهينا آمريڪا ۾ رهڻ لاءِ اسٽيمپ هڻي پاسپورٽ واپس ڏنو. انهيءَ سڄي پروسيس ۾ اسانکي تقريباً ٻه اڍائي ڪلاڪ لڳي ويا ۽ اسان 2 ڪلوميٽر، 9 سئو ميٽر پنڌ ڪيو ۽ 44 هزار قدم کنياسين.
تنهن کان بعد اچي لائونج ۾ پهتاسين ته بورڊنگ شروع ٿي چڪي هئي. تنهنڪري اسان کي لائونج ۾ ويهڻ جو موقعو مليو ئي ڪونه .
جهاز ۾ سوار ٿيڻ لاءِ هلندڙ قطار ۾ ڪاهي پياسين، جيڪي سيٽون اسان جي لاءِ مقرر ٿيل هيون، انهن تي وڃي ويٺاسين. سوا يارهن وڳي اعلان ٿيو ته جهاز پرواز لاءِ تيار آهي، سو مهرباني ڪري سيٽ بيلٽ ٻڌو ۽ سوار ٿيڻ واريون ٻه آيتون پڙهي باقي ايئرهوسٽس پنهنجي طرفان ڊمانسٽريشن ڪري پنهنجي جاءِ ورتي ۽ جهاز جي چرپر ٿيڻ شروع ٿي. ڪجهه دير بعد هوا ۾ بلند ٿيندي جهاز جي ڪپتان پهريان عربي ۽ انکان بعد انگريزي ۾ چيو ته اسانکي خوشي ٿي آهي ته توهان اسان کي خدمت جو موقعو ڏنو. اميد ته 14 ڪلاڪ 40 منٽن جو سفر آرامده گذرندو.
تقريباً جهاز جي اڏام کان ٻه ڪلاڪ کان بعد ظهر نماز پڙهي مس ته منجهند جي ماني جون تياريون شروع ٿي ويون. ايئرهوسٽس ٽري هٿ ۾ کڻي ٽي چار ماني جا طعام کڻي مختلف ماڻهن کي چٽ تي سيٽ نمبر وارن ۾ ورهائيندي وئي. جڏهن اسان پڇيو ته هي ڇا جي ڪري ٿا ڪيو؟ چيائون ته هن فلائيٽ ۾ ڪجهه ماڻهو خاص ڪري هندستان جا دوست ويجيٽيرين آهن ۽ اهي مخصوص کاڌو کائيندا آهن، تنهن ڪري اڳ ۾ انهن کي ڏئي پوءِ باقي ٻين کي ڏينداسين.
بهرحال جهاز ۾ ٻه ويلا ماني ۽ هڪ دفعو سنيڪس ڏنائون. جيئن ته ابوظهبي کان جهاز تقريباً منو ڪلاڪ دير هليو هيو، جيڪا دير آخر تائين برقرار رهي.
جهاز واشنگٽن ڊليس انٽرنيشنل ايئرپورٽ تي شام پنج لڳي ايڪويهه منٽن تي رن وي تي اچي پير رکيا. جهاز مان نڪرندي ويهه پنجويهه منٽ لڳا. جهاز کان ٻاهر اچڻ تي سامان لاءِ هيٺ تير جو نشان هيو، اسان به ٻين مسافرن سان گڏ اوڏانهن هلڻ شروع ڪيو. جڏهن هيٺ پهتاسين ته ٻڌايو ويو ته هي ريل گاڏي توهان کي اتي هلي پهچائيندي جتان توهان پنهنجو سامان وصول ڪندا. ريل گاڏي ۾ سوار ٿي چار پنج منٽن جي فاصلي تي حڪم مليو ته لهو ۽ اڳتي وڌي پنهنجو سامان وصول ڪيو.
اسان جيئن سامان وصول ڪرڻ خاطر اوڏانهن وڌياسين ته هڪدم السلام عليڪم ۽ خوش آمديد جو آواز آيو. جيئن نيڻ کڻي اوڏانهن نظر ڊوڙائي ته سڄڻ (ممتاز حسين ڀٽو) سامهون بيٺو هيو. پوءِ ته خوشي جي انتها ڪانه هئي ۽ هڪٻئي سان ٻکين پئجي وياسين.

ll