پاڪستان جي سرزمين تي قدم
الحمدلله مون اڄ آمريڪا ۽ ڪيناڊا جو 45 ڏينهن جو دورو ڪري دوستن ۽ گهڻگهرن جون يادون ساڻ کڻي اچي پنهنجي پياري پاڪستان جي سرزمين تي قدم رکيو. خبر ناهي ته آمريڪا ۽ ڪيناڊا جي سرزمين جون ججهيون رونقون ۽ سهولتون هجڻ جي باوجود دل ۽ دماغ کي جيڪو سرور پنهنجي سرزمين تي قدم رکڻ ۽ صبح سوير جي ٿڌڙي هوا جي جهونڪي سان محسوس ٿيو، انهي کي مان ڪنهن به طرح لفظن ۾ قيد نٿو ڪري سگهان. ٿي سگهي ٿوته ڪو شاعر انهي ڪيفيت کي پنهنجي شعر جي معرفت بيان ڪري سگهي، باقي مون غريب جاهل کي اها وسعت ۽ طاقت ناهي ته مان انهيءَ کي تحرير ڪري سگهان. بهرحال جيڪو مزو ۽ سڪون پنهنجي سرزمين تي آهي، اهو توهان کي ڪٿي به نصيب ڪونه ٿيندو. الله سائين جا لک شڪرانه جو اسان کي پنهنجو آزاد وطن آهي. جيڪي آزادي جي نعمت کان محروم آهن، آزادي جو قدر ته انهن کان ڪير پڇي. گهٽتايون، زيادتيون ۽ ڪوتاهيون ته هر معاشري ۾ آهن، ڪٿي ٿوريون ته ڪٿي ججهيون پر آهن ضرور.
انهيءَ ۾ ڪوئي شڪ ناهي ته ڪيناڊا ۽ آمريڪا اسان کان هر لحاظ ۾ اڳتي آهن، پر سڪون ۽ راحت جيڪا مون کي پنهنجي ملڪ ۾ محسوس ٿي، اها ڪٿي به ڪانه ٿي، باوجود انهيءَ جي ته اسان وٽ تمام گهڻيون خاميون ۽ ڪوتاهيون آهن.
مون کان ڪافي دوستن اي ميل ۽ ميسينجر ذريعي اها پڇڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ته اسان جي لاءِ ٻنهي ملڪن مان ڪهڙو ملڪ وڌيڪ بهتر ٿيندو، جيڪڏهن اسين اوڏانهن وڃڻ چاهيون؟
ٻيو ته ڪهڙي فيلڊ کي اتي وڌيڪ اهميت ڏني وڃي ٿي؟
ٽيون ته انهيءَ لاءِ ڪهڙي طرح اسان وڃي سگهون ٿا؟ سڀ کان پهريان ته مان انهن سڀني دوستن جو ٿورائتو آهيان جو مون ناچيز کي ايتري اهميت ٿا ڏين.
ڀائرو! مان توهان کي بلڪل صاف لفظن ۾ ٻڌايان ته انهن ٻنهي ملڪن جي متعلق منهنجو تجزيو ايئن آهي، جيئن چوندا آهن ته ”آئي ٽانڊو کڻڻ بورچياڻي بڻجي وئي.“ مان سمجهان ٿو ته انهيءَ معاملي تي منهنجا پرين پيارا دوست جيڪي پرديس ۾ سنڌ جي ترقيءَ لاءِ بيقرار هوندا آهن ۽ جيڪي انهن ٻنهي ملڪن ۾ ڪيترن ئي ڏهاڪن کان رهن پيا، اُهي انهي تي وڌيڪ ۽ صحيح روشني ۽ رهنمائي ڪري سگهن ٿا. مان ڪيناڊا جي لاءِ سائين احمر نديم ميمڻ، سائين مشهود قاضي، سائين جميل نظاماڻي، عبدالستار هاليپوٽه، ڊاڪٽر خليل ڌاريجو، خير محمد ڪولاچي ۽ ٻيا شامل آهن. آمريڪا لاءِ سائين علي نواز ميمڻ، سائين علي حسن ڀٽو، سائين احسان الله ميمڻ، سائين امتياز ڪلوڙ، سائين اقبال ترين، ڊاڪٽر مڪيش، سائين عبدالوهاب سرهيو، سائين اعجاز ترڪ ۽ ٻيا شامل آهن.
انهن سڀني دوستن کي گذارش آهي ته انهن مٿي ڄاڻايل ٽن موضوعن تي هتان جي دوستن جي رهنمائي ۽ انهيءَ سڄي پروسيس دوران جيترن به ڏکن ۽ دردن مان گذرڻو پوندو ۽ انهي کي ڪيئن منهن ڏجي ۽ انهيءَ سان لاڳو ٻين معاملن بابت ڄاڻ ڏيندا، ٿي سگهي ٿو ته اسان جا نوجوان انهيءَ مان ڪجهه لاڀ پرائي سگهن ۽ پاڻ پنهنجي ڪٽنب سميت خوشحال زندگي گذارين.
مان صرف ايترو دوستن کي عرض ڪندس ته جيڪو دوست ڪيناڊا، آمريڪا يا ڪنهن ٻئي ملڪ وڃڻ جو ارادو رکي ٿو ته سڀ کان پهريان جنهن به فيلڊ سان لاڳاپيل آهي، انهي ۾ مهارت ۽ ديانتداري سان ڪم ڪرڻ جي عادت پاڻ ۾ وجهي، انهيءَ کان بعد دنيا جي هر ڪُنڊ ۾ توهان جي عزت ٿيندي.
ll