مظلومن جي پٺڀرائي جو ٺاه
عرب جي ڪجهه نيڪ طبيعت ماڻهن کي اڳ ۾ به اهو خيال آيو هو ته ان لاءِ ڪجهه قبيلا گڏجي پاڻ ۾ اهو عهد ڪن ته اهي سڀ گڏجي مظلومن جي مدد ڪندا.هن رٿ جا جيڪي پهريان بنياد رکندڙ هئا انهن جي نالن۾ اتفاق سان فضل جو لفظ هو جنهن جي معنيٰ به مهرباني ئي آهي تنهنڪري انهن جي پاڻ ۾ هن عهد جو نالو فضل وارن جو قول ۽ قرار رکيو ويو ۽ ان کي عربي ۾ ”حلف الفضول“سڏين ٿا.
جڏهن فجار جي لڙائي ٿي ويئي ته پاڻ سڳورن جي چاچي زبير بن عبدالمطلب رٿ ڏني ته ان قول ۽ قرار کي جيڪو اڳ ۾ڪيو ويو هو ۽ جنهن کي ماڻهن وساري ڇڏيو هو ٻيهر زنده ڪيو وڃي ان لاءِ هاشم ،زهره ،هيتمجا ڪٽنب مڪي جي هڪ نيڪ مزاج امير ماڻهو جنهن جو نالو عبدالله بن جدعان هو،ان جي گهر ۾ گڏ ٿيا ۽ سڀني عهد ڪيو ته اسان مان هر شخص مظلوم جي پٺڀرائي ڪندو۽ هاڻي مڪي ۾ ڪوبه ظالم رهي نه سگهندو.انهيءَ ٺاهه ۾ اسان جا رسولﷺجن به شريڪ هئا ۽ پوءِ فرمائيندا هئا ته آئون اڄ به انهيءَ ٺاهه تي عمل ڪرڻ لاءِ تيار آهيان.