( ڦ )
1. ڦاٽڙي نه سبي جا، سا راجا جي نه راڻي. (پھاڪو)
راجا جي راڻي ڪيئن ٿي سگهندي، جا ڦاٽل ڪپڙو نه سبي سگهي!
2. ڦاڙڻ سٿرو، ٽوپو ڏيڻ ڏکيو. (پھاڪو)
3. ڦاڙهو جتي کائي، تاتي اوجهه ڏئي. (پھاڪو)
ڦاڙهو: هرڻ. اوجهه: اُڳاري.
4. ڦاسڻ کان پوءِ، ڦٿڪڻ ڪھڙو؟ (چوڻي)
5. ڦٿل گدرو، پترن نمت. (پھاڪو)
6. ڦٺ بجو ڪج، پر گيهه ذرو ڏج. (ورجيس)
7. ڦٺ تنھنجي جيئڻ کي، جو رکي پرائي آس. (چوڻي)
8. ڦرجي آءُ، ته گڏجي هلون! (گفتار)
9. ڦر کان اڳ، ڄَرَ ڪڍڻ! (ورجيس)
ڦر: ننڍڙو ڄاول جانور. ڄر: اور.
10. ڦرندي گهرندي نامردان دي، مردان دي هڪ. (چوڻي)
11. ڦريا، سي ڦريا. (چوڻي)
12. ڦڙيءَ ڦڙيءَ تلاءُ. (پھاڪو)
13. ڦڦڙ نه گوشت، عامل نه دوست. (چوڻي)
14. ڦڳڻ ڦوسارو؛ راتيان سيارو، ڏيھان اونهارو. (چوڻي)
15. ڦلان ڀري ٽارڙي، ڀوران ڀڳي نه جاءِ. (چوڻي)
16. ڦلو هڪ ڳوٺاڻو هو، مزي جھڙو واڻيو هو. (چوڻي)
17. ڦلوءَ واڻئي رات وهاڻي، ڳالهين ڪندي ڳوٽي کاڻي. (چوڻي)
ڦلو: ماڻھوءَ جو نالو. ڳوٽي: برادري، ساري. ۲. چيو وڃي ٿو ته ڦلوءَ نالي هڪ شخص تمام وندرائيندڙ هوندو هو، جنھن جون ڳالھيون ماڻھن کي ڏاڍيون وڻنديون هيون. ڦلو ڳالھيون ڪڍندو هو ته ماڻھو راتين جون راتيون ويھي سندس ڳالهيون ٻڌندا هئا ۽ کين ٻيا ڪم ڪاريون وسري وينديون هيون.
18. ڦيري ڏس فقير، هٿ پنھنجي هيانءَ تي. (گفتار)
پنھنجي دل تي هٿ رکي ڏس ته برابر خبر پويئي.
***