وبا کان چورايل پَل (موت جي موسم ۾ زندگيءَ جون ڳالهيون)
انور ابڙي جي هن ڪهاڻين جي خوبصورتي اِها آهي جو هي ڪهاڻيون خاص طور تي پورهيت طبقي جي ماڻهو جون ڪهاڻيون آهن. جن ۾ پيار، پنهنجائپ، وفا، ڏک، بک، بيروزگاري، ورتاء، روين سميت انيڪ موضوع شامل آهن. جيئن ته هي ڪهاڻيون عالمي وبا ڪورونا جي پس منظر ۾ لکيل آهن. انهيءَ ڪري هر ڪهاڻي ۾ ڪورونا جو ذڪر آهي يا ائين چئجي ته هر ڪهاڻي جو مرڪزي موضوع ڪورونا آهي. ڪهاڻين جا ڪردار به ڪي افسانوي ڪردار ناهن پر سچا پچا اسان جي چوڌاري رهندڙ ماڻهو آهن. جن ۾ اسان جا پاڙيسري، رازا، رڪشا وارا، استاد، مائٽ، شاگرد، آفيسن ۾ ڪم ڪندڙ ماڻهو، هاري ۽ پورهيت شامل آهن.
هي ڪهاڻيون پڙهندي مون اِهو به محسوس ڪيو ته هر ڪهاڻي ۾ موجود پيغام مثبت آهي. جيئن مثال طور گھڻين ڪهاڻين ۾ هن عالمي وبا کان بچاء جو پيغام ملي ٿو. جنهن ۾ صفائي رکڻ، وٿي رکڻ، هٿ نه ملائڻ، ڀاڪر نه پائڻ، پنهنجو ۽ پنهنجي پيارن، پاڙيوارن ۽ سمورن انسانن جو خيال رکڻو آهي. ٻي مثبت ڳالهه اِها ته هر ڪهاڻي ۾ ڪهاڻيڪار رشتن کي جوڙيندي نظر اچي ٿو. جيڪا تمام وڏي ڳالهه ۽ وقت جي ضرورت آهي. ڪهاڻين ۾ ڀاءَ ڀاءَ جو سهارو ٿيندي نظر اچي پيو، پاڙيسري جو احساس به ملي پيو، ٻارن جي تعليم جو ذڪر به آهي، زال مڙس جو ڏکين حالتن ۾ به پيار محبت سان رهڻ وارو موضوع به آهي.
هنن سمورين ڪهاڻين جو مرڪزي ڪردار به ڪهاڻيڪار پاڻ ئي آهي. هُن وبا دوران پيار جون ڳالهيون به ڪيون آهن، ڳڻتي جو اظهار به ڪيو آهي، پاڙيسري رڪشي واري جي درد کي به محسوس ڪيو آهي، رازي جي روزگار لاءِ به پريشان لڳي ٿو، استاد جي عظمت کي به سلام پيش ڪيو اٿس، ٻارن سان پيار جو درس به ڏيندي ڏسجي پيو، پوڙهن ماڻهن جي پراڻن قصن ۽ وبائن بابت تبصرن کي به قلمبند ڪري ٿو، نشي جي ماريل واڍي جي درد ڪٿا به بيان ڪري ٿو، ماسڪ پائڻ ۽ وٿي رکڻ جي التجا به ڪري ٿو. هاڻي هي سڀ موضوع ۽ ڪهاڻيون ذاتي مشاهدن جو نتيجو آهن. آئون ته هيئن چوندس ته هي ڪهاڻيون ته اسان جي سماج جي اسٽڊي آهن. جن ۾ وبا دوران پورهيت ڪلاس جي نفسيات جي عڪاسي ڪئي وئي آهي.
ڪتاب ۾ 21 ئي ڪهاڻيون پيار، وفا، محبت ۽ زندگيءَ جون ڳالهيون آهن. جيڪي پڙهي رشتن ناتن يا ائين چئجي ته انسانيت ۾ ويساهه پختو ٿئي ٿو. هي انفراديت نه پر اجتماعيت جون ڳالهيون آهن ۽ اسان سڀئي اجتماعي ڀلائي جا حامي آهيون.
هن خوبصورت ڪتاب جو مهاڳ ناليواري اسڪالر ڊاڪٽر غفور ميمڻ صاحب لکيو آهي. جنهن ۾ هُو دنيا جي بيحسيءَ تي ڪجهه هن طرح خيالن جو اظهار ڪندي نظر اچي ٿو ”توهان ڏسو هڪ طرف دنيا مٿان موت لامارا پيو ڏئي، ته ٻئي طرف سرمائيدارن ڪورونا وائرس جا رانديڪا ٺاهيا آهن، ڪورونا تي سوين گانا اچي ويا آهن، جيڪي ڪروڙين ڊالر پيا ڪمائين، ڪورونا تي ڪارٽون ٺهي چڪا آهن.....“
ڪتاب جي فليپ تي نياز پنهور ۽ امر اقبال جا رايا ڏنل آهن. جڏهن ته بئڪ ٽائيٽل تي انگريزي ۾ احمد سلطان کوسي، مسرت خواجه، رزاق ابڙي ۽ هاشم ابڙي جا ڪمينٽس ڏنل آهن. انهيءَ سان گڏ ڪتاب جي آخري صفحن ۾ هن ڪهاڻين بابت مختلف ليکڪن، شاعرن ۽ پڙهندڙن جا رايا به ڏنل آهن. هي لائبريري ۾ رکڻ ۽ پڙهڻ جهڙو ڪتاب پيڪاڪ پبلشر ڪراچي شايع ڪيو آهي.
**