ناول

پنهون

ھڪ سياسي پر خاص ڪري مسنگ پرسنس جي موضوع تي لکيل ھن ناول جو ليکڪ محترم منظور ٿھيم آھي. ھو لکي ٿو:
”مان پنهنجي پهرين ناول’گذري وئي برسات‘ ۾ به پنهنجي دل جي مسرتن ۽ خواهشن کان هٽي ڪري وڌيڪ مذاحمتي رهيس، ڇاڪاڻ ته مان پنهنجو پاڻ کي پنهنجي دل جي دنيا کان وڌيڪ پاڻ کي زمين ۽ ماڻهن ڏانهن ذميوار سمجهيو آهي ۽ پنهنجي دل کي ان لاءِ قائل ڪرڻ ۾ به ڪامياب ويو آهيان. منهنجي روح کي جيڪا ڳالهه وڌيڪ محسوس ٿي آهي اها آهي پاڪستاني رياست جو ماڻهن سان ظالمانه رويو پوءِ اهو رويو سنڌ جي نوجوان سان يا بلوچستان جي نوجوان سان روا رکي مون لاءِ انتهائي تڪليفده رهيو آهي. ڪنهن به انسان جي آزادي هڪ منٽ لاءِ صلب ڪئي وڃي. اهو سوال هڪ رائيٽر کي مذاحمتي بنائي ٿو. ناول ’پنهون‘ انهن نوجوانن جي پٽيشن آهي جيڪي مسنگ پرسن آهن، هي ناول بلوچ تحريڪ جو ڊاڪيومينٽ به آهي“.
  • 4.5/5.0
  • 2388
  • 1187
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • منظور ٿھيم
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book پنهون

5

صبح ٿيڻ جي باوجود ڄام دُرڪ بستري تي ليٽيل آهي، هُنجو ذهن پنهنجي سفر جون حدون طئي ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي، ڪيتريون اکيون هن کي ڏسي رهيون آهن، چملانگ جي زخمي وادي ۽ انجا هڪ ٻئي مٿان سٿيل پهاڙ سڀ ڪجهه هن کي ياد اچي رهيا آهن، گهاٽين مُڇن وارو جمال خان، معصوم اکين وارو لشڪر خان،سهڻي دل وارو فيض الله ۽ داستان گو محراب خان، جن کي پاڪستان جي فوج بارود اڇلي ماريو، هي سڀ ڄڻ هن ڏانهن نهاري رهياآهن، جن جي پيرن کي ڇهڻ کانپوءِ هن کي عجيب حرارت ملندي هئي، هي انهن سڀني کي پوئتي ڇڏي آيو هو، جن کي شايد زمين جو ڪفن به نه مليو هجي، ڄام دُرڪ پنهنجي ڏکاري دل سان اٿي بيٺڪ کان ٻاهر نڪري آيو، سج جي آمد اڃان نه ٿي هئي، پکين سُرن ۾ گيت ڳائڻ شروع ڪيا، هر صبح جو آغاز انهن ننڍڙن پکين جي گيتن سان ٿئي ٿو جن جي گيتن ۾ زمان مڪان جي ڪا حد ناهي هوندي، بي خبري ۽ بي فڪري واري زندگي جا گيت، جيڪي هي اهڙي مستي سان ڳائن ٿا جنهن جو اندازو ڪو حُسناڪ انسان ئي ڪري ٿو سگهي.
ڄام دُرڪ جيئن ئي بيٺڪ جي دروازي مان ٻاهر آيو، ماڻڪ بند جو خوبصورت ڳوٺ هن اڳيان پري تائين ڦهلجي ويو، ساڄي کان ڪوه سر جو سرمائي پهاڙي سلسلو هن جو آڌرڀاءِ ڪري ٿو ته کاٻي کان گذڪي ۽ اسيل کجي جا ننڍا ننڍا ٻوٽا ڪوه سليمان جي پهاڙن تائين ڦهليل آهن.هن کي ائين محسوس ٿيو ته ڳوٺاڻي زندگي ۾ ڪافي بدلاءُ اچي ويو آهي، گهرن جي تعمير ۾ فن جو استعمال ٿيڻ ڪري ڳوٺ جي صورت ئي تبديل ٿي وئي آهي، تمام ٿورا ڪچا گهر آهن جن جا آڳند به پڪين سرن سان پڪا ڪيا ويا آهن، پهاڙن جي هن پار بي شمار آبشار ۽ ندي نالا لاتعداد پکين ۽ ماڻهو جو سهارو بنيل آهن، انسان جي محنت ۽ صلاحيت ڪڏهن به نظرن کان اوجهل نه ٿي رهي سگهي.
دراصل ماڻڪ بند پنهنجي چوڌاري هڪ ئي وقت ڪيترن تهذيبن کي پاڻ ۾ جوڙي ٿو، اتر کان افغانستان ۽ ايران جا ڪنارا آهن ته اولهه ۾ سندس ئي ديس کوئٽا ۽ مستونگ جهڙا شاندار شهر آهن . ماڻڪ بند جي سرسبز زمين کي هتان جي پهاڙن پنهنجن ٻانهن ۾ ورتو آهي ۽ اهي ئي هن کي سرسبز ۽ خوشحال رکن ٿا. ڄام دُرڪ اڃان قدرت جي هن شاندار ڳوٺ جي پوشاڪ کي ڏسي رهيو ه پري پهاڙن کان توڪلي جو آواز آيو ، هو ڄام دُرڪ کي آواز ڏئي پاڻ ڏانهن سڏي ٿو .
ڪوه سر جي پهاڙن طرف ڌنار پنهنجي ننڍڙي ڌڻ سان وڃي رهيو آهي.هن جي رڍن ۽ اُٺن جي ڪڙڪن ۽ چڙن جو آواز موسيقي جي شاندار رڌم تخليق ڪري رهيو هو . هي انهن سمورن منظرن کي ڏسندو ڪجهه ئي گهڙين ۾ توڪلي وٺ پهچي ويو ، جيڪو ڪنهن ويڪري پٿر تي ويٺو ڪجهه ڳائي رهيو هو، ڄام دُرڪ هنجي ڀرسان ويهي رهي ٿو.
“تو ڪڏهن پهاڙن جي گفتگو ٻڌي آهي؟ جيڪا هر صبح هتي اچي مان ٻڌندو آهيان، مونکي ان سان راحت ملي ٿي ۽ جيئڻ جو حوصلو ملي ٿو، توڪلي ائين چئي خاموش ٿي ويو .
“مون شعور سنڀاليو ته پنهنجي زمين ۽ وادي چملانگ کان ڌار ڪيو ويس” ڄام دُرڪ وراڻيو، مون جلاوطني واري زندگي گذاري آهي، مون جلاوطني کي ڀوڳيو آهي، منهنجي ذهن جي وسعت ۾ آزادي ناهي رهي، مون محدود دنيا ۾ پنهنجو پاڻ کي تلاش ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي، مان هڪ پهاڙ کان ٻئي پهاڙ واري محدود زندگي گذاري آهي،
منهنجا دوست! توڪلي پهاڙن سان منهنجي گفتگو، ساغر جي لهرن وانگر رهي آهي، مُون کن پل جي هِن دنيا کي ڏٺو ئي ڪهڙو آهي جو ان متعلق سوالن تي غور فڪر ڪيان، منهنجا دوست انسان جي داخلي ۽ خارجي دنيا ۾ جيترو گهڻو فرق هوندو آهي اوترو انسان بيچين ٿئي ٿو، ۽ وڌيڪ سوالن تي غور فڪر ڪري ٿو، هڪ خيال جي تخليق اهو ئي انسان ڪري سگهي ٿو، جيڪو ڪيترن ئي خيالن جي درميان رهندو هجي ، مان ته هڪ محروم شخص آهيان، پنهنجي شناخت کان به محروم، منهنجا دوست تون مونکي پهاڙن جي گفتگو کان واقف ڪر مون اڄ تائين انهن سان ڳالهايو آهي پر ڪنهن مسافر جيان،
دنيا کي ڏسڻو آهي ته هميشه پهاڙن جيان پنهنجو سر کڻي ڏسجان، توڪلي، ڄام دُرڪ سان مخاطب ٿيندي چيو،
ڏاهپ ۽ ڏک مسافرن جي حصي ۾ اچن ٿا، پاڻ کي ڏک ۽ سک جي حصن ۾ ويرهائڻو پوندو، اسان ڪنهن به طرح قدرت کان فرار ٿي نه ٿا سگهون، قدرت آغوش به آهي ته تتل ريت به، ان کي هميشه جيان ڄاڻڻ جو جنون هڪ طرح سان اسانکي اڻ مڪمل ئي رکي ٿو، قدرت کي ڄاڻڻ کان وڌيڪ انجي احترام ۾ سر نوائڻ سان انسان پنهنجن ئي ڇرڪائيندڙ خوابن کان ٻاهر نڪري سگهي ٿو، اسان مان هر ماڻهو ظرافت واري زندگي گذارڻ چاهي ٿو، پر انسان قدرت کي پنهنجي طاقت ٺاهڻ بجاءِ پنهنجي سمجهه کي طاقت سمجهي ويٺو آهي، . وادي چملانگ کي پنهنجي طاقت ٺاهه. هي روشني آهي جيڪا تنهنجي بيقرار روح کي نئين سگهه ڏيندي”
پهرين ته تون وهنجي سهنجي پاڻ کي صاف سٿرو ڪر شام جو دوستن سان ملاقات آهي، تنهنجي موجودگي لازمي آهي منهنجا دوست. توڪلي، ڄام دُرڪ سان مخاطب ٿيندي اٿيو،