37
اهو سمجهڻ ڪنهن حد تائين درست آهي ته ورهاڱو ۽ بلوچستان کي جبرن پاڪستان ۾ شامل ڪرڻ تاريخ جا ٻه وڏا الميا هئا، جنهن جو انجام اسان سڀ ڏسي رهيا آهيون، ورهاڱي کان اڳ هن خطي جون سموريون تحريڪون سياسي تحريڪون هيون جيڪي بعد۾ نئين ملڪ پاڪستان جي وجود اچڻ کانپوءِ ختم ٿي ويون يا مذهبي ۽ نسلي صورت ۾ تبديل ٿي ويون آهن، سرمائيداري هميشه کان هن ملڪ جي جاگيردارن تي ڀاڙيو آهي پر هي پهريون ڀيرو آهي جو رياست سڌي طرح فوج کي واضع طور اختيار ڏئي عالمي سرمايي ۾ ڀاڱي ڀائيوار ڪيو آهي، هنن گوادر جي ماڻهن جي زمين سرڪاري تحويل ۾ وٺي ڇڏي آهي، ان مان ظاهر آهي گوادر جي ترقي وارو منصوبو مساوات ۽ انصاف تي ٻڌل ناهي، هنن جو قومن ڏانهن رويو ڪجهه اهڙي قسم جو آهي
بلوچ نوجوان هاڻ مختلف انداز ۾ سوچي رهيو آهي، هن پنهنجن اکين آڏو سڀ ڪجهه ٿيندي ڏٺو آهي. هنن سردارن پاران ٿيندڙ تذليل کي به ڀوڳيو آهي ته رياست جي فاشزم کي به، هنن پنهنجا رشتا دنيا جي فڪري ۽ انقلابي نظرين ۽ تحريڪن سان جوڙيا آهن ته پنهنجي زمين جي ماڻهن جي حقن ۽ مفادن جي حفاظت ڪرڻ جي صلاحيت به پيدا ڪئي آهي، مان بلوچستان جي سياسي ۽ انقلابي تحريڪن جي تاريخ رقم ڪرڻ چاهيان ٿو جيڪا بلاشبه شاندار آهي، جيڪا اسانکي اهو سمجهڻ ۾ مدد ڪندي ته نو آبادي جي زماني ۾ تحريڪن جي صورت ڪهڙي هئي ۽ هاڻ ڪيئن آهي؟ ان سان اسان پنهنجي مستقبل جي تحريڪن جي تعمير ڪري سگهنداسين، مان هتي اها ڳالهه به ڪرڻ چاهيندس ته بلوچ سماج تيزي سان تبديل ٿيندڙ سماج ناهي، هن سان قدم ملائي هلڻ جي ضرورت آهي، هن سماج پنهنجي اندر شاندار ۽ ڪٺور روايتن کي قائم رکيو، جنهن جو رد عمل ان مان ئي تلاش ڪرڻو پوندو، منهنجي دل ۾ بلوچ روايتن لاءِ عزت آهي ڇاڪاڻ ته ان ۾ رواداري، انصاف ۽ جمهوري لاڙا موجود آهن، اها وضاحت ضروري آهي ته اسان جڏهن گل خان نصير جي شاعري جو ذڪر ڪيون ٿا ته ان مان مراد قومن جي سياسي، سماجي ۽ معاشي آزادي آهي، پنهون آزادي کانپوءِ ڪوئٽا جي صحافين اڳيان پنهنجي پهرين گفتگو ۾ اُهي ڳالهيون
ڪيون.