تن مھاتير محمد ۽ ملائيشيا
مھاتير محمد 1925ع ۾ محمد بن اسڪندر جي اڱڻ تي پيدا ٿيو، سندس امڙ جو نالو تايمپاوان هو. مھاتير جو والد پينانگ سان تعلق رکندڙ هو ۽ سندس والده ڪيداح رياست جي رهندڙ هئي، محمد بِن اسڪندر اصل ۾ هندستان جي رياست ڪيرالاجي پيدائش آهي، جنھن پوءِ ملايا جا وڃي وڻ وسايا ۽ ملئي عورت تايمپاوان سان شادي ڪيائين.
مھاتير محمد ڪو خانداني طور امير شخص نه هو، پر هڪ مڊل ڪلاس جو فرد هو، سندس والد اسڪول ٽيچر هو. مھاتير محمد سيڪينڊري تعليم سُلطان عبدالحامد ڪاليج مان حاصل ڪئي، جيڪو پُڻ سندس والد محمد بن اسڪندر جي ڪوششن سان قائم ٿيو هو. ظاهر آهي ته هڪ اُستاد جو پُٽ هئڻ ڪري مھاتير شاگردي واري دؤر ۾ پُڻ بااخلاق، باڪردار ۽ هوشيار شاگرد هوندو هو. انگريزي زبان جي سُٺي ڄاڻ رکندڙ ۽ سُٺو انگريزي ڳالھائيندڙ شاگرد هو.
مھاتير محمد جي زندگي اُن وقت هڪ ڏکُئي موڙ طرف مُڙي جڏهن ٻي جنگِ عظيم ۾ جاپانين ملايا تي قبضو ڪيو ۽ انگلش ميڊيم اسڪول بند ڪرائي ڇڏيا، تڏهن هن کي پنھنجي تعليم اڌ ۾ ڇڏڻي پئي، ۽ پنھنجي گهر جي معاشي حالات ۾ مدد لاءِ هن ڪافي ۽ ڪيلي جو جوس وڪڻڻ شروع ڪيو، اُن وقت هن جي عمر مشڪل سان 16 سال ٻُڌائي وڃي ٿي.
مھاتير محمد هميشه پنھنجي ملڪ ۽ قوم لاءِ فڪرمند رهندو هو، جڏهن ملايا ۾ برطانيا جي فوج کي جاپانين هٿان بُڇڙي شڪست ملي، ته مھاتير جو اِن ڳالھه ۾ ويساهه وڌيڪ پُختو ٿيو ته جيڪڏهن جاپانين وانگر ملئي قوم کي به منظم ڪيو وڃي ته اسان به جاپانين جي قبضي مان نڪري آزاد فضا ۾ ساهه کڻي سگهون ٿا. اِها سوچ من ۾ رکي مھاتير محمد رات ڏينھن ڪوشان رهيو. هن پھريان پاڻ کي اعليٰ تعليم يافته فرد بنائڻ لاءِ ’ڪنگ ايڊورڊ ڪاليج آف ميڊيسن‘ ۾ داخلا ورتي، جتي هن رات ڏينھن ڌيان پنھنجي پڙهائي تي ڏِنو هن ڪاليج ۾ سندس تربيت ايئن ٿي رهي هئي ته مرض کي ڪيئن سُڃاڻجي ۽ دوا کان پھرين مرض بابت مڪمل ڄاڻ هُجي، پوءِ ئي اُن مرض جي دوا ڪجي ته مرض ختم ٿي ويندو. مھاتير کي اڳيان هلي ملئي قوم جو مسيحا ٿيڻون هو. تنھن ڪري هن سڄو ڌيان پنھنجي پڙهائيءَ تي ڏِنو. 1947ع کان 1953ع تائين ڇھن سالن جي عرصي ۾ هن پڙهائي مڪمل ڪئي ۽ انهن ڇھن سالن دوران باقي سڀئي سرگرميون هڪ پاسي رکي صرف ۽ صرف پڙهائي ۽ سِکڻ طرف ڌيان ڏنو. هنن اِن عرصي ۾ صحافت جو ڪورس پُڻ مڪمل ڪري ورتو، سندس خيال هو ته هُو پنھنجي صحافتي صلاحيتن سان ملئه قوم کي سُجاڳ ڪري سگهي ٿو. ڪُجهه عرصي کان پوءِ هن هڪ مقامي رسالي ’سنڊي ٽائيمز‘ ۾ پنھنجا مضمون لکڻ شروع ڪيا، جنھن ۾ هن ملئي قوم جي طرزِ رهائش، ثقافت کان وٺي سندن سياسي، سماجي زندگي تي چڱا خاصا مضمون لکيا. سندس مضمونن جو موضوع ملئه قوم خاص طور تي ملئي عورت تي گهڻو لکيو. مھاتير محمد کي سندس مضمون لکڻ جو معاوضو به ملندو هو، جنھن مان هن پنھنجي تعليم به اڳتي وڌائي ۽ ايتري بچت به ڪري ويو، جو هڪ موٽر سائيڪل وٺڻ ۾ ڪامياب ويو.
مھاتير محمد دورانِ تعليم پنھنجي ساٿي شاگردن کي منظم به ڪيو ۽ کين اِهو شعور ڏيڻ ۾ ڪامياب ويو ته پاڻ منظم ۽ متحد ٿي پنھنجا مسئلا پاڻ حل ڪري سگهون ٿا.