ٿورڙي ٽائيم اندر سُٺي نموني گُهمي آياسين
روڊ ڪھڙا هئا ڪھڙن نالن سان اِها ته خبر نه هئي، پر وڏا ۽ ويڪرا چوڪ ته شايد يادگار طور هو. هِتي پُڻ فوٽو ڪڍياسين، صرف اسين ئي نه هئاسين، پر ٻيا به سياح هئا. سو اسان بنا گائيڊ گڏ کڻڻ ۽ ٿورڙي ٽائيم اندر سُٺي نموني گُهمي آياسين. هاڻي ٽيڪسي جي تلاش ڪئيسين ته جيئن بس ٽرمينل تي پُھچون، جيڪو شھر کان چڱي پنڌ تي ٻاهر ٺاهيو ويو آهي. شھر منجهان ماڻھو پيدل بس ٽرمينل تائين پھچڻ چاهي ته نه پُھچي سگهندو، کيس ٽيڪسيءَ جو ئي سھارو وٺڻو پوندو. پوءِ يا ته ڄاڻي واڻي ايئن بس اڏو ايترو پري ٺاهيو ويو آهي، جيئن ٽيڪسي وارن جو به روزگار ٿي سگهي يا ته اتفاق آهي. ٽيڪسي واري سان خان انگريزي ۾ ڳالھائڻ جي ڪوشش ڪئي. پر ٽيڪسي ڊرائيور کي مون وانگر انگريزي پوري ساري ٿي آئي، پوءِ خان کڻي چپ ڪئي. اسان وري هڪٻئي سان ڪچھري ۾ لڳي وياسين. ٽيڪسي واري اچي بس اڏي تي پُھچايو. پُڇا ڪئسين، KL جي بس جو ڪائونٽر ٻُڌايو ويو، اُتان ٽڪيٽ وٺي اچي ويٽنگ روم ۾ انتظار ڪرڻ لڳاسين جيڪو کُليل هوندي به سينٽرل ايئرڪنڊيشنڊ هو. بس اڏو ملائيشيا جو هو ڪو پاڪستان جو ٿورئي هو، جِتي رڳو ڌوڙ پئي اُڏامندي آهي.
ڪُجهه چاٽ وغيره وٺي، ويھي کاڌاسين. بس اچي نمبر تي لڳي پنھنجون سيٽون تلاش ڪري چڙهي ويٺاسين.
هن ڀيري مونسان گڏ چنڊ به سفر ڪري رهيو هو. ڪئالالمپور تائين آئون ۽ چنڊ گڏ گڏ هلي رهيا هئاسين، چنڊ کي سلام چئي رهيو هيس. پنھنجي پرين لاءِ:
اي چنڊ! پرين کان آءُ پُڇي، ڇا توکي ننڊ به ايندي آ.
۽ مونکي پنھنجو نظم ’ڪِرڻا سج جا ياد آيو‘
ڇا چنڊ جي چانڊاڻ آ
هير ڏکڻ پئي گُهليَ
وار کوليَ تو ڇڏيا
ويٺيئن اچي گوڏو گڏي
هي نيڻ ٻئي ساغر ڀريل
مَڌ تِن مان پئي ڳڙي
ڄڻ برف ۾ باهه لڳل
او پَدمڻي تنھنجو بدن
تنھنجو ڏِسڻ، تنھنجو کِلڻ
مُرڪون ڪري گُلڙا ڇَٽڻ
بادل جيان گرجي وَسڻ
هي رات ڀي ڇا رات آ...
.............
ہم تو ہیں پردیس میں، دیس میں نکلا ہوگا چاند،
اپنی یاد کی چھت پر کتنا تنہا ہوگا چاند۔
جهونگاري رهيو هُئس، اُن ڪري به جو بس ۾ سواءِ اسان جي باقي ڪو به سمجهڻ وارو نه هو، پوءِ ڪجهه به جهونگاريون، ڪنھن تي ڪھڙو اثر پوڻون آهي. ايئن سفر ويو پي ويڙهبو ۽ اسين به اَچي پُھتاسين KL ۾. رات جا 10 ٿي چُڪا هئا، تنھن ڪري هاڻي شھر بلڪل بند ٿي چُڪو آهي. اِهو ڏاڍو سُٺو اصول آهي ته وقت تي شھر کُلي ۽ وقت تي بند ٿئي، ۽ ٻيو ته اسان سڄو ڏينھن ملاڪا جو شھر گهميو هو، ڪجهه ٿڪل به هئاسين، سوچيوسين سِڌا فليٽ تي ٿا هلون، آياسون فليٽ تي.
سائين انعام، امتياز چانڊيو ۽ شعيب شيخ به ويٺا هئا، ڪچھري ڪري حال احوال ڪيوسين. پُڇائون ڪِٿي ڪِٿي گُهميا، گُهمڻ جو مزو آيو نه وغيره وغيره. ٻيو سائين انعام ٻُڌايو ته ڊاڪٽر گُل بُليدي ۽ سندس گهر واري صفيه گل آيا هئا هِتي فليٽ تي، ڪتاب جي مھورت لاءِ، سائين کين فون ڪئي هئي، پر اسان اڄ هليا وياسين گُهمڻ، سائين ٻُڌايس ته اڄ ته مور ساگر وارا ويا آهن ملاڪا گُهمڻ، پوءِ ڪو ڏينھن رکنداسين توهان کي اطلاع ضرور ڪنداسين.
هِتي ته ظاهر آهي، هي ڪمائڻ جي لحاظ کان ويٺا آهن، تنھن ڪري هِتي تفريح ۽ گُهمڻ ڦِرڻ گهٽ ٿيندو هوندو. پوءِ ايئن ئي ڪو دل گُهريو دوست سڏ ڪندو آهي، همراه ڳولي اچي لھندا آهن، اِهو تمام سُٺو عمل آهي. بھرحال ڪتاب جي مھورت سائين انعام جي مٿان آهي. ڪڏهن، ڪيئن ۽ ڪِٿي ٿو ڪرائي، اُن ڪري مونکي ڪو به فڪر نه هو. هونئن به مھورت جو مونکي ڪڏهن به شوق ناهي رهيو، منھنجو پھريون ڪِتاب جيڪو شاعري جو هو ”پيار جي پنڌ ۾“، اُن لاءِ دوستن چيو هو ته مھورت ڪرائجي، پر مون انڪار ڪيو، مھورت ڇا جي لاءِ ڪرائجي، ڪتاب ۾ دم هوندو ته پاڻھي اگهامندو، شاعري ته هوندي دِل جي ڳالھه آهي، سو پنھنجي دِل جي ڳالھه لاءِ ڪھڙا ٻين کان ليڪچر ڪرائجن، سرٽيفڪيٽ وٺجن ۽ لوڪ ڪٺو ڪري کين ٻُڌائجي ته منھنجي ڪتاب جي حق ۾ ڳالھايو، ظاهر آهي، جيڪو مھورت ۾ مھمان ٿي ايندو، سو ڪتاب تي تنقيد ته نه ڪندو، تعريف ئي ڪندو، اِهو عمل به عجيب لڳندو آهي، ڪتاب ڪھڙو به لکيل هُجي، اُن مان ڪو فيض مِلي نه مِلي، پر جي اُن جو مھاڳ لکڻو آهي تڏهن به تعريف ڪرڻي آهي، ۽ جي اُن تي ڳالھائڻو آهي، تڏهن به تعريف ڪرڻي آهي، اهڙا تمام گهٽ ماڻھو هوندا، جيڪي حقيقي تنقيدنگار هوندا يا اهڙن موقعن تي جائز تنقيد ڪري سگهندا هوندا. اڪثر ته ’تون مونکي غازي چيو آئون توکي قاضي چوان‘ واري ڪار هوندي آهي.
ايئن هِتان هُتان جا احوال ڪري سُمھي پياسين، سر انعام ٻُڌايو ته صبح 8 وڳي مھراڻ تائين پھچڻو آهي ۽ گُهمڻو به آهي. الله کي ياد ڪري سُمهي پياسين.