شخصيتون ۽ خاڪا

سيوهڻ جون تاريخي درگاهون

مير حاجن مير ھڪ وڏي عرصي کان سيوھڻ جي تاريخ ۽ شخصيتن کي ڪتابي صورت ۾ سھيڙڻ جي ڪوشش ڪري رھيو آھي. ھي ڪتاب پڻ ان ئي سلسلي جي ڪڙي آھي. ھي ھڪ تحقيقي ڪتاب آھي جنھن ۾ سيوھڻ شھر جي تاريخ سان گڏ سيوھڻ جي تاريخي درگاھن ۽ شخصيتن بابت لکيل مضمونن تي ٻڌل آھي. ڪتاب ۾ لعل شھباز قلندر، مخدوم بودلي، سيد جمن شاھ جتي ستي سميت 44 درگاھن جو ذڪر آھي.

Title Cover of book سيوهڻ جون تاريخي درگاهون

سيد ڀورا بادل شير

سيد ڀورا بادل شير

”سيوهڻ صدين کان ولين درويشن جو ديرو رهيو آهي. هن سرزمين ۾ جتي سلطان اولياءَ حضرت قلندر شهبازرح آرامي آهن، اتي سندن کان اڳ توڙي سندن دور جا همعصر ۽ پوءِ جا سچا سالڪ به مدفون به آهن. انهن سچن سالڪن ۾ کانئن فيض حاصل ڪندڙ ۽ قلندري رنگ ۾ رنگيل فقيراڻي سالڪ حضرت ڀورا بادل شير جو شمار سندن پيارن ۾ ٿئي ٿو“1. ”سيد ڀورا بادل شير ميرڪلان جي فرزند محمد جي خاندان مان ڪامل فقير ٿي گذريو آهي“2. افغانستان جي علائقي قنڌار کان آيل هن درويش جو واسطو قنڌار جي وڏي درگاھ بابا شير قلندر سان به هو3. ڀورا بادل شير جي حوالي سان هي چوڻي سيوهڻ ۾ مشهور آهي:
”ڀورا بادل شير، دشمن نون ڏنڊا ڦير“

سيد ڀورا بادل شير کي کٽ ڌڻي جو لقب ڪيئن مليو
ڀوري بادل شير جو خاندان هن وقت تائين کٽ ڌڻي سڏرائيندو آهي. ”هي درويش طالبي قبولي قلندر لعل شهباز جي روضي جي اوڀر واري دروازي کان سامهون ’سر‘ تي ويهي رياضت الاهي ڪندو هو. هڪ دفعي ”اولادي“ جي خاندان جي هڪ شخص ٿڏو هڻي اها سر ڪڍي ورتي ۽ چيائين ته اسان جي مرشد جي اڳيان سر تي ڇو ويٺو آهين. ان کان پوءِ شاھ اولادي جي گادي نشين کي لعل سائين طرفان روحاني حڪم ٿيو ته ان گستاخي جي ڪري بادل شير کي کٽ ٺهرائي ڏني وڃي، ان درويش، فقير کي کٽ ٺهرائي ڏني وئي. سر جي بجاءِ کٽ تي ويهي طالبيءَ جي سڪ پوري ڪندو هيو4. ان کان پوءِ هي سيد کٽ ڌڻي سڏجڻ لڳا.
سيد ڀورو بادل شير سير سياحت ڪرڻ وارو شخص نظر اچي ٿو. ملتان، انڊيا، قنڌار ۽ ٻين جاين جا ديدار نصيب ٿيس. خانداني مرشد شير قلندر قنڌاري هئس. سندس کي ڪافي لقبن سان سڏيو ويندو آهي. جن ۾ ”شيربادشاھ“ ”ڀورا بادشاھ“ بادل شير وغيره مشهور آهن، هي اهل الله شخص نيڪ بزرگ خدا جو ٻانهو هيو، ۽ قلندر لعل شهباز جو سچو سالڪ هو.
”سخي ڀورا بادل شير سنڌ جي حڪمران ميان يار محمد ڪلهوڙي جي دور جو آهي(5)5. ميان يار محمد ڪلهوڙي جي وفات 1130ھ آهي. ڀورا بادل شير جي مزارقلندر لعل شهباز جي دروازي جي اوڀر ڏکڻ واقع آهي. هن وقت ڀورا بادل شير سان 2 مزارون ٻيون به آهن (1). موج درياءَ شاھ (غلام نبي شاھ اول) ٻيو خضر علي شاھُ، ٽي ٻيون مزارون ٿوري مفاصلي تي آهن جي ويجهڙ واري دور جون آهن.
سيد معدن درياءَ شاھ ولد موج درياءِ شاھ 4 جنوري 1985ع تي وفات ڪيائين معدن درياءَ شاھ کي ٽي پٽ هئا. سيد موج درياءُ شاھ ثاني وفات 1996ع، سيد غلام نبي شاھ ثاني جي وفات 2002ع. جڏهن ته سندس ڀاءُ حسن درياءَ شاھ جي وفات 2015ع تي ٿي آهي.

نتيجو
سيد ڀورا بادل شير پنهنجي دور جو هڪ نيڪ بزرگ هو. سيد مير ڪلان جي پٽ محمد جي اولاد مان آهي. افغانستان کان نه آيو آهي. ليڪن سير سياحت جو شوقين رهيو آ. ملتان، انڊيا، قنڌار سياحت لاءِ ويو آهي. محترم نظير حيات سيوهاڻي پنهنجي مقالي ۾ حوالو ڪونه ڏنو آهي ته هن اهو احوال ڪٿان ورتو آهي ته ڀورا بادشاھ افغانستان کان آيو آهي. بنا حوالي جي اهو احوال رد ڪري سگهجي ٿو.
نوٽ
سيد حاڪم علي شاھ،سنڌ جي قديم آثارن جي ڊائريڪٽري ڇپائيندڙ سنڌ لئنگويج اٿارٽي حيدرآباد 2017ع جي پيج 295 تي لکيو آهي ته مير ڪلان جي قبرستان ۾ ڀورا بادل شير جو روضو آهي. اها سائين جن کان ڀل ٿي آهي. مير ڪلان جو قبرستان ۾ ڀورابادل شير جو مقبرو نه آهي، ڀورا بادل شير جو مقبرو درگاھ قلندر لعل شهباز جي دروازي وٽ موجود آهي. (مير حاجن مير)