نئين مسجد
هي نئين مسجد New Mosque آهي ۽ سندس ننڍي در تي (Eminonu ۱۵۹۷-۱۶۶۳) Yenicamii لکيل هيو، جنهن منجهان اسان داخل ٿي اندر آياسين. ييني مسجد، نئين مسجد يا وليد سلطان مسجد استنبول جي ايمينونو ضلعي ۾ آهي. تاريخ ٻڌائي ٿي ته هن مسجد جو پراڻو نالو نئين راڻي ماءُ مسجد هو، ڇا لاءِ ته راڻي ماءُ مسجد اڳي ئي هئي، ان ڪري سندس نالي پٺيان ’نئين‘ لفظ جو اضافو ڪيو ويو. هن مسجد استنبول جي مڙني مسجدن کان ٺهڻ ۾ جهجهو وقت ورتو. آرڪيٽيڪٽ دائود پاشا يا آَغا هن مسجد جو ڪم صفيه سلطان جي چوڻ تي شروع ڪيو هو، جيڪا سلطان مراد ٽئين جي گهرواري هئي. مسجد جي اڏاوت جو ڪم ڪجهه عرصي لاءِ روڪيو ويو هو، ڇو ته آرڪيٽيڪٽ ان وچ ۾ گذاري ويو. مسجد جو ڪم ۱۶۰۵ع کان ۱۶۶۱ع تائين ان ڪري رڪيل هو، جو پئسن جي کوٽ هئي ۽ ٻي وجهه ته اها سمنڊ سان بلڪل مليل هئي، جنهن ڪري ڪافي مشڪلاتون پيش پئي آيون، بهرحال ڪجهه انجينئرن ان جي تعمير جاري رکي. ظاهري طور مسجد جا ٻه مينار آهن ۽ پنج در اٿس ۽ هڪ عاليشان قسم جو ڦوهارو پڻ لڳل اٿس. ان مسجد جي محرابن جي چوٽيءَ تي سون جهڙي نوڪدار شيءِ آويزان آهي. پري کان ڏسڻ سان معلوم ٿيندو ته مسجد تي ڇاهٺ ۶۶ قبا آهن ۽ ننڍڙا قبا جيڪي مصر جي احرامن جيان ڪنڊائتا پيا لڳن. مرڪزي قبو ڇٽيهه ميٽر اوچو ۽ چئن ننڍن ننڍن قبن جي ٽيڪ تي بيٺل آهي. اها خصوصيت جيڪا هن مسجد کي استنبول جي ٻين شاهي مسجدن کان ممتاز ڪري ٿي سا آهي هن جو صحن، جنهن جي چوڌاري چوويهه قبا آهن. ڪشمور جي تنگواڻي تعلقي ۾ مون هڪ اوائلي مسجد ۾ قبن جي اهڙي ڊزائن ڏٺي هئي. اندروني ساخت کي ڏسبو ته مسجد نيرين، ساين ۽ سفيد ٽائيلن سان سينگاريل آهي. هنن ٽائيلن جو معيار استنبول جي ٻين مسجدن کان گهٽ آهي.
جيئن ته تمام گهڻي دير ٿي چڪي هئي، ان ڪري اسان هاڻي تڪڙا تڪڙا ساڳي رستي سان واپس ٿيڻ لڳاسين. ڪجهه دير بعد اسان هوٽل پهتاسين، ڇاڪاڻ ته ٻي ڏينهن جي تياري به ڪرڻي هئي، ڇو ته HRDN پاران سڀاڻي Training رکيل هئي. مون ڪافي گهرائڻ لاءِ انٽرڪام تي ڪچن جو نمبر هنيو ۽ فرج مان پاڻي ڪڍي پيتم. جيسيتائين چاءِ اچي مان ڊجيٽل ڪيمرا کولي ڦوٽو ڏسڻ لڳم. هي ڇا پراڻا ڦوٽو ڪاڏي ويا؟ پوءِ ياد پيو ته ڪيمرا جو پهريون ميموري ڪارڊ فل ٿي چڪو هيو ۽ مون نئون ڪارڊ وڌو هيو. ايتري ۾ چاءِ به اچي وئي. هوٽل جي ڪافي ۾ بنهه مزو ڪونه هو ته طبعيت ۾ به.پردو هٽائي هوٽل جي دري کوليام ته هيٺ گاڏين جي لائين نظر آئي. دوڪانن ۽ فاسٽ فوڊ جي هوٽلن تي ٻارن ۽ عورتن جي رش لڳل هئي. مان موبائل ۾ پنهنجي پٽن صارم، حمدان ڌيءُ دعا ۽ گهرواريءَ جا، حيدرآباد جي سندباد پلي لينڊ وارا نڪتل ڦوٽو ڏسان ٿو. موبائل تي اتفاق سان گهران رنگ اچي ٿي. سڀني سان ڳالهايان ٿو ۽ موڊ صحيح ٿي وڃي ٿو.