شاعري

پوئين پهر جي چانڊوڪيءَ ۾

ڏِٺو وڃي ته اصغر جتوئيءَ جو شعري مجموعو ”پوئينءَ پهر جي چانڊوڪي ۾“ سهيڙيل شاعري جو سڀاءُ گهڻو تڻو داخليت تي آڌاريل نظر ايندو. جنهن ۾ سندن سوچ جي آزادي تخيل جا منظر اُڻيندي پسجي ٿي. سندن شاعراڻو اسلوب حقيقت ۽ احساس جي ڀرپور عڪاسي آهي، اندر جي اڪيلائي جا نوحا لکيا آهن. پر سندن سوچ ۽ لوچ ۾ سماجي اوڻاين ۽ انساني بدحاليءَ جو عڪس به چِٽو پِٽو بکي ٿو.
  • 4.5/5.0
  • 1779
  • 710
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • اصغر جتوئي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book پوئين پهر جي چانڊوڪيءَ  ۾

هر منظرجو شاعر : اصغر

اصغر جتوئي منهنجي اُن دؤر جي شاعر دوستن ۾ شامل آهي. جڏهن آءُ، اصغر ۽ صفر ڪلهوڙي کان ڪجهه وقت پوءِ سنڌي ادبي سنگت شاخ پنو عاقل ۾ ميمبر ٿيو هوس. 90-1989ع جو اُهو زمانو شاعريءَ سان جُنون جي حد تائين پريم وارو يادگار زمانو هو. سنگت شاخ پنو عاقل ۽ سکر جي گڏجاڻين کان وٺي پنو عاقل شهر جي مختلف هوٽلن توڙي جتوئي هائوس تي اصغر سان ٿيل ڪچهرين / رُوح رهاڻين دؤران هڪ ٻئي کي خوُب ٻُڌو سين ۽ پڙهيو سين، وقت تبديل ٿيو، ذميدارين جي اهڙي هوا گُهلي جو اسين پَنَ پَنَ بڻجي وياسين ۽ پوءِ ڪو ڪِٿي اُڏامي ويو ته ڪو ڪِٿي..! اسان جي وجودن جا پَنَ ته الائي ڪٿي کان ڪٿي پُهتا، پر اسين هڪ ٻئي جي رُوح مان نه نڪري سگهياسين، ڇو ته اسان جو لاڳاپو / رشتو غير مشروط هو ۽ آهي. جنهن ڏينهن اصغر واقف ٿيو، اُن ڏينهن کان سندس سُخن سان به ڏيٺ ويٺ ٿي، جيترو اصغر جي شخصيت کان واقف آهيان، اوترو ئي هن جي غزل ، گيت، وائي، بيت، نظم ۽ ٻي ڪنهن صنف سُخن کي سُڃاڻان. ڏيٺ ويٺ جي اُنهن ڏهاڙن ۾ ئي پَتو هو ته ڏات جي ڏيهه ۾ ڪير ڪيترو پنڌ ڪندو ؟
اصغر جتوئيءَ جو ڪتاب اچڻ ڄڻ ته منهنجي ئي هڪ سپني جي ساڀيان آهي، شاعريءَ جو اڄوڪو دؤر” فيس بُڪ“ جي فوبيا جي وَرِ چِڙهيل آهي، لاتعداد شعراء حضرات ٻه سٽوُن فيس بُڪ تي رکي ” لائيڪ“ ۽ ”ڪمينٽ“ جي آسري تي سُخن جو صحرا جهاڳڻ لاءِ تيار آهن. اهڙي دؤر ۾ اصغر جتوئيءَ جي شاعريءَ ۾ فن ۽ فڪر جي رنگيني موجود آهي ، تنهائيءَ جي جهنگ ۾ اصغر کي ڏات اهڙا ته شعر ارپيا آهن جيڪي نه فني طور ڦڪا آهن، نه ئي فڪري طور. شاعري اُهو جادُو آهي، جيڪو هر مُند کي تبديل ڪندو آهي، شاعر چاهي ته لفظن جي رنگيني ۽ خوشبوءَ سان خزان کي بهار بڻائي ڇڏي ۽ چاهي ته بهار کي اُداسيءَ جي چادر پارائي ڇڏي. مون جڏهن اصغر جتوئيءَ جي ڪتاب جي مواد تي نظر ڦيرائي ته مون کي سندس شاعريءَ ۾ چانڊوڪيءَ جا سڀ پَهر نظر آيا، هن جا احساس هر مُنڌ جا احساس محسوس ٿيا. ڪٿي غريب جي خزان جا خراب رُوپ ڏٺم ته ڪٿي محبوبه جي مُرڪ بهار ڏسڻ ۾ آئي
تنهنجي يادُن ۾ رئڻ خاطر
بهانا ڳولن ٿيون اکيون.
غزل جي هن هڪ شعر ۾ اصغر جو هڪ اڻ ڇُهيل خيال آهي، عام طور تي شاعريءَ ۾ نه رُئارڻ جي ڳالهه هوندي آهي، پر مٿين شعر ۾ پرينءَ جي ياد ۾ روئڻ لاءِ ترپ ۽ تمنا موجود آهي.
هُنَ جي وارن ۾ پَيل گُلَ سان
ٿي محسوس ڪيڏي رقابت.
غزل جي هن شعر ۾ پرينءَ جي وارن ۾ گُلَ کي نه برداشت ڪرڻ به هڪ انوکو خيال آهي، ورنه اڪثر اِهوئي لکيو ۽ ڳايو ويو آهي ته ” تنهنجي وارن ۾ گُل خوبصورت ٿو لڳي“ وغيرهه.
چانور لَپَ ڪائي، نه ڪو مانيءَ ڀور
خالي آنڊن تي ڪيو، پاڻيءَ ڏاڍو تور
مائڙي توتان گهور، ٻيلي ٻلڪڻ بسِ ڪر.
*
پورهيت پهڻ پيٽ بکئي، ڍوڍي لئه ڍوئي
ڏاڍو دل روئي ،
اصغر جي مٿين بيت ۽ وائيءَ جي بند ۾ غُربت جي چٽي تصوي موجود آهي ، غرُبت جيڪا قدرت طرفان نه پر موجودهه استحصالي ۽ اڻ برابريءَ واري سسٽم جو تحفو آهي. باشعور شاعر ڪڏهن به غير جانبدار نٿو رهي سگهي، هُو جڏهن ڌرتي ڌڻين جا دُکَ ۽ جيجل جي ٻچڙن جي بُکَ ڏسي ٿو ته انهن جو طرفدار ٿي قلم کڻي ٿو. شاعر جا لُڙڪ به جانبدار آهن ته مُرڪ به .
اصغر جتوئي هر منظر جو شاعر آهي، هُن جي شاعريءَ ۾ ٻَٻُرن جي ڇانوَ هيٺان نينگرين جو پاڻي ڀرڻ، وارياسي تي وڏ ڦُڙي جو وسڻ، ريگستان مٿان تنها چنڊ جو اُڀرڻ ، سج لٿي تارن جو ظاهر ٿيڻ ، جيجل جو بُکَ تي ٻَلڪڻ، نٻل بُت تي ليڙون ليڙون چولڙو هُجڻ ۽ لوڙهي وٽان ڪنهن ناريءَ جو پرينءَ لاءِ واجهائڻ جهڙن منظرن سميت ڪيترائي منظر ملن ٿا.
ڪافي وقت دُور گذارڻ کان پوءِ جڏهن ڪتاب ” پوئين پَهَر جي چانڊوڪيءَ ۾ “ جو مسودو ڏٺم ته يقين وڌيڪ پُختو ٿيو ته اصغر جي ڏات جي ڏيهه ۾ رات ناهي آئي ، نه ئي ايندي ، ڇاڪاڻ جو اهڙي ڳالهه اصغر اڳ ۾ ئي ڪري ڇڏي هُئي ته:
ڏات منهنجي مات کائيندي ڪنهن چيو ؟
روشنيءَ کي رات کائيندي ڪنهن چيو ؟

[b]بيخود بلوچ[/b]