ڪھاڻيون

ڇڻيل گُل

ڊاڪٽر مقبول ”مارو“ ميمڻ جون ڪھاڻيون معاشري جي هلندڙ ڦرندڙ ۽ ڪردارن جي ڪهھڻيون آهن، جنهن ۾ معاشري جي لِڪل چھري تان پردو کڻي ڪيترن انيڪ مسئلن کي نروار ڪيو آهي. هن ڪتاب ”ڇڻيل گل“ ۾ اڄ کان 30 سال اڳ کان وٺي 2017ع تائين جو ڪھاڻيون پڙهڻ وٽان اوهان کي ملنديون. مقبول مارو جون ڪھاڻيون ساديون، عام فھم جون ڪھاڻيون آهن، جن ۾ حقيقي رنگ سمايل آهن. سندس ڪھاڻيون پڙهي ڪير بہ ائين چئي نہ سگهندو تہ اهو سڀ ڪجهه هتي ڪٿي ٿو ٿئي !؟
Title Cover of book ڇڻيل گُل

ڊبل اي اُداسي

مون رمون جي ريزڪي دڪان تي بيٺي بيٺي پئي ڳُڙ چٽيو، تيستائين پويان راجا ڊبل اي اداسي کي ايندي ڏٺم. جيڪو اسانجي شهر جو پهريون ۽ شايد آخري شاعر آهي. ڇو ته هن شهر وارن کي نه شهر سان نه شاعر سان دلچسپي آهي سو اداسي اڪثر چوندو آهي ته اي الله ! مون کي بي شعورن جي شهر مان ڪڍ .
راجا ڊبل اي اداسي ويجهو آيو ته ڳُڙ چٽڻ جي صلاح ڪئي مانس، دير ئي نه ڪيائين منهنجي هٿ مان ڳُڙ جو ڳنڍو وٺي لڳي ويو چٽڻ ۾ ، ڳُڙ چٽيندي چيائين:
“يار قهر ٿي ويو! اصل غضب ٿي ويو.”
مون سمجهيو شايد گُڙ ۾ ڪا ڳڙٻڙ نظر آئي اٿس، پڇيومانس
“ڇا ٿي ويو ...!؟”
چيائين: “بس سُورن جون ڳالهيون نه پُڇ ته چڱو ...”
مون چيومانس ته: “ڪهڙو کنڊ جو جهاز ٻُڏي ويو اٿئي، جو سُورن جون رڙيون پيو ڪرين !؟”
چيائين: “ته يار انهي کان به وڌيڪ نقصان ٿيو اٿم.”
پڇيومانس: “ڪڏهن کان ايڏو امير ٿي وئين جو کنڊ جي جهاز کان به مٿي نقصان پهتو اٿئي ....!؟”
چيائين: “بس يار ڳالهه ئي نه پڇ، ڳڻتين ۾ صفا ڳري ويو آهيان، توکي پنهنجو سينو چاڪ ڪري ڏيکاريان ته رڳو زخم ئي نظر ايندئي.”
مون بيزاري مان چيو: “آخر توسان مسئلو ڪهڙو آهي، جو وڃين ٿو وڦلندو !؟”
چيائين: “چيم نه ڳالهه ئي نه پُڇ، پر نٿو مُڙين ته ٻُڌ منهنجي درد جو داستان...”
ٻڌائڻ شروع ڪيائين “ اڄ به ريڊيو اسٽيشن معمول وانگي پهتس (توکي ته خبر آهي ريڊيو اسٽيشن واري رستي جا چڪر ڪاٽيندي ڪاٽيندي منهنجون جتيون ئي گسي ويون آهن) پهرين ته اندر وڃڻ ئي نه ڏين. چون:
“ڪنهن سان ڪم آهي؟ ڪنهن جو ماڻهو آهين؟”
بابا صفا تنگ ڪري وڌائون. نيٺ ميڙون منٿون ڪري اندر پهتس. اندر ڪمرا ئي ڪمرا .... جنهن ڪمري ۾ وڃان ته وڏي ڪرسي تي صاحب ويٺل آهي ۽ ڀر ۾ هڪ نوجوان نينگري. آئون شرم کان هٽيو وڃان ٻي ڪمري ڏي . نيٺ وڃي هڪڙو ڪمرو هٿ ڪيم همراهه اڪيلو ويٺل هو.... ويندي شرط سلام ڪيم. سلام جو جواب به ڪو نه ڏنائين . هٿ به مون وڃي ڏنومانس . ويهڻ جو ته اصل ڪو نه چيائين. مون پنهنجا صفا نوان نڪور شعر سندس ٽيبل تي رکندي چيو:
“سائين هي منهنجي قلم جو پورهيو آهي. ريڊيو ۾ ڪنهن پروگرام ۾ هلائي ڏسو ته اصل ماڻهو اوهان کي اهي شعر وري وري پڙهڻ لاءِ چوندا. ”
منهنجي شاعري جي ڪاپي ڏسڻ کانسواءِ چيائين:
“ڪنهن موڪليو اٿئي !؟”
مون چيو: “سائين پاڻهي آيو آهيان.”
ته بيزار ٿيندي چيائين: “منهنجو مطلب ته ڪنهن جي ذريعي، ڪنهن جي سفارش تي آيو آهين....؟”
مون وڏي ايمانداري سان چيو: “سائين انهي سفارش سان اصل پاڻ ٺهون ئي ڪو نه...سفارش اهي ڪن ٿا جن جي قلم ۾ سگهه نه هجي.”
“ٺهيو....ٺهيو..... منهنجي ڳالهه ڪٽيندي ڪاوڙ مان ڪاپي منهنجي هٿ ۾ ڏيندي چيائين: “اچي هي وٺ پنهنجي ملڪيت... همراهه کي سُڃاڻي ڪو به ڪو نه ۽ هليو آهي ريڊيو تان شاعري نشر ڪرائڻ ....”
منهنجا پگهر نڪري ويا ۽ آئون به جلدي ٻاهر نڪري آيس اهي ڊپ ۾ ته متان ڌڪا ڏئي نه ڪڍن ! مون به کين پٽيو ڍو تي آهي. هاڻي تون مولائي مڙس آهين، عوام سان گڏ رهين ٿو، اهڙي ڪا صلاح ڏي جو مڙئي سڻائي ٿي پوي.
چيومانس: “هڪ ڳالهه چوانءِ جي عمل ڪرين ته ٺٺ ٿي وڃنئي....”
اڃان به ويجهو ايندي چيائين: “چئو ڀلا ! ڪهڙي صلاح ؟؟”
چيومانس : “فلمي گانا لک، اهڙا جهڙا اڄ ڪلهه هلن پيا، ٽچ مي ناٽ، سيني نال لگ جا.... جهڙا ته گهٽ ۾ گهٽ هجن پر هجن ٻي ٻولي ۾ . ”
اکيون ڦاڙيندي چيائين: “سنڌي ۾ ڇو نه !؟”
جواب ڏنومانس: “سنڌي فلمن کي ناڪام بڻائڻ لاءِ ريڊيو وارا فلمن جا گانا گهٽ هلائيندا آهن. ۽ مشهور سنڌي گانا (ڪلام) ريڊيو تان بند ٿي ويندا آهن. ۽ هونئن به ٻين گانن (يعني اردو) لاءِ پنج ، ڇهه ريڊيو اسٽيشنون آهن ۽ سنڌي گيتن لاءِ حيدرآباد ۽ خيرپور سي به اڌو اڌ ڌارين ٻولي هلائن پيا. ڪراچي ريڊيو ته آهي ئي اردو وارن جو....”
“واهه ڙي واهه .... واهه جي صلاح ڏنئي اٿئي . مون سان هٿ ملائي...” مُرڪندو روانو ٿي ويو.
ڇهه مهينا گذري ويا کانئس ڪا به ملاقات نه ٿي. اڄ جيئن ئي ريڊيو کوليم ته اردو اسٽيشن تان مائي جي آواز ۾ هي الفاظ ٻُڌي حيران رهجي ويس !
“هماري آج ڪي پروگرام “ايڪ شاعر ڪي نغمي” مين شاعر تشريف رکهتي هين، جنهون ني نئين آني والي فلم “پت جهڙ” ڪي نغمي لکهي هين. آئيي شعر سنتي هين محترم راجا ڊبل اي اداسي سي ....!!!”