روپ ٻهروپ
سائين وڏيرو خان محمد ڪير سڏائي!؟ هر هنڌ سندس نيڪي ۽ ڀلائي جون ڳالهيون ڳاتيون ٿي ويون. جيترو هو دين ڏانهن راغب اوترو ئي غريبن جو خير خواهه. سندس منهن مان نور پيو وسندو هو. هر وقت سندس اوطاق تي ماڻهن جا هشام لڳا پيا هوندا هئا. ايترو ته ڳالهائڻ جو مٺو جو دل چوي رڳو ويٺو خان محمد جون خبرون ٻُڌجن . تر جا سڀ ماڻهو پنهنجا فيصلا وڏيري خان محمد کان ئي ڪرائيندا هئا. مجال جو فيصلي ۾ ڪنهنجو پاسو کڻي يا ڪنهنجي ڌُر ٿئي. فيصلو هميشه سان انصاف سان ڪندو هو. ۽ ڏوهي پاران معافيون به پاڻ وٺندو هو. ٻن ڌرين کي ٺاهڻ جو ڍنگ جهڙو وڏيري ۾ هو اهڙو .... ۾ به ڪنهن کي نه هوندو.
اڄ به وڏيرو ماڻهن جي ميڙ ۾ اوطاق تي ويٺل هو ته گهرن وٽان ڀاڳل آئي ۽ وڏيري وٽ سهڪندي سهڪندي پهچي ڪن ۾ ڪجهه چيائين ته وڏيري کيس ڇڙٻيندي چيو:
“ٺهيو هل .... هل آئون اچان ٿو.”
وڏيري اوطاق تي ويٺل ماڻهن کي هٿ ٻڌندي چيو:
“ادا معاف ڪجو ! گهر جو ضروري ڪم ٿي پيو آهي سو ڪچهري ڪنهن ٻي وقت تي ڪبي.”
گهر آيو ته جوڻس ٻڌايو: “وڏيراڌيءُ ته گهر ۾ موجود ڪونهي.”
وڏيري جا ٺپ ٺري ويا. وڏيري گهر واري کي چيو ته نوڪرياڻين کي چئو ته اها ڳالهه گهر کان ٻاهر نه نڪري. ۽ پوءِ وڏيري ڳُجهي نموني پنهنجي پر ۾ ڳولا شروع ڪئي. اها رات گذاري وئي پر ڪو به پتو نه پيو. صبح جو اها خبر هر ڪنهن وڏي ڏک وچان پئي ڪئي ته “ڳوٺ جي مسجد جي پيش امام ظفرالله نه ڄاڻ ڪهڙي ڳالهه تان ڪاوڙجي راتو واهه هن ڳوٺ کي ڇڏي ويو.ههڙي بزرگ ماڻهو جي وڃڻ کانپوءِ هن ڳوٺ جو الائي ڇا ٿيندو؟”
مولوي جو ائين اچانڪ وڃڻ به ڪنهن سبب کان سواءِ نه هوندو سو وڏيري پنهنجي زال کان پڇيو:
“ڀلا سانجهي کانپوءِ مولوي تنوير کي پڙهائڻ لاءِ آيو هو يا نه !؟”
“نه..... رات مولوي آيو ئي ڪو نه هو ۽ انهي وقت تي ته ڌيءُ پنهنجي ڪمري ۾ هئي.”
وڏيري ٻانگي کان مولوي بابت پڇيو ته چيائين:
“سائين مولوي سانجهي تي هو پر نماز نه پڙهايائين، چيائين ٿي ته منهنجي طبعيت ٺيڪ ناهي. سومهڻي مهل هجري ۾ ڪو نه ويس. مون سمجهو مولوي سُتل آهي. طبعيت ٺيڪ ڪو نه هوندس”
وڏيري جو شڪ مولوي ڏانهن ويو. پر مولوي جي اتي پتي جي ڪا به خبر ڪا نه هئي. کيس ياد اچڻ لڳو ته ڪافي سال پهرين هن مسجد ٺهرائي. ڪي چند نمازي هئا، پاڻ به گهٽ نماز پڙهندو هو. ته هڪ ڏينهن اهو مولوي ظفرالله هن ڳوٺ ۾ اچي پهتو. وڏيرو ساڻس گفتگو ڪئي ۽ مولوي ظفرالله کي ڳوٺ جي مسجد ۾ پيش امام ڪري رکيو ويو ۽ ٻارن کي پڙهائڻ لاءِ پڻ وڏيري ۽ ٻين کي مولوي جي بابت بس اها ئي خبر هئي پنجاب کان آيو آهي. ۽ سڀني ٿي چيو: “ادا پنجاب ۾ دين آهي، باقي اسان صفا جاهل آهيون”
مولوي جي سيرت جي هاڪ سڄي تر ۾ هُلي وئي ۽ ماڻهو هن کي خدا جو نيڪ ٻانهو سمجهڻ لڳا ۽ کين يقين ٿي ويو ته اهو مولوي ظفرالله به الله جي طرفان نعمت آهي ڳوٺ وارن تي. وڏيرو سوچن ۾ غرق ٿي ويو مولوي ظفر الله کي پوري پنجاب ۾ ڪٿي ڳولي !!!!؟؟؟
۽ ڪجهه ڏينهن ڪو نه گذريا ته ڳوٺ وارن صبح جو وڏيري جي گهر کي تالو لڳل ڏٺو. ۽ پوءِ سال گذري ويا نه وڏيري جا گهر وارا موٽيا نه وڏيرو خان محمد. وڏيري جون جايون اڄ به خالي پيون آهن. ڳوٺ آباد آهي، مسجد به آهي، پر نه ان جي ڪو سنڀال ڪري ۽ نه ئي ڪو اهو نيڪ شخص وڏيرو محمد خان آهي.