ڪلجڳ
”تھ ڇا روئان؟ اڄ سدائين جيان ڪجھھ بھ ڪينھي. مان ڪجھھ سوچيان پيو. پياري ڀاڀي ٿي نھ، آج مون وٽ گولڊ ليف لاءِ پئسا ڪينھن، چلم ٺاھي ڏي نھ. الا ڳڙاڪو تماڪ جو جواب ناھي نھ تھ پوءِ آئون ڳالھھ ڪندس جو پِتو سڙي ويندءِ.“
”پاڻ نھ ٿو ٺاھين، مون کي پتو ڇا، نڪ چپ ئي ڪينھن.“ ھاڻي ھن کي خبر آھي تھ ڀاڀيءَ تي ڪنھن ڳالھھ جو اثر ئي ڪين ٿئي. پر پوءِ بھ ھو چاھي ٿو، جيون ۾ ڪو رونشو ھئڻ گھرجي، نھ تھ ھي دوزخ جھڙو ھچارو جيون ڪيئن گذرندو؟ ڀلا روئڻ سان ماڻھو ڪيترو جيئندو؟ ٺيڪ آھي، روئڻ ۽ سوچڻ سان ڄمار وڌندي آھي، پر ھر گھڙيءَ جي روڄ راڙي کان تھ ھڪ ڀيرو ئي موت جي ھڏڪي ڏيڻ سٺي آھي. ھاڻي ھو ٻھارو ڏيندڙ ڀاڄائي کي بنھھ ڏڪائي ڇڏڻ ٿو چاھي، ڏاڍو ميسڻو ٿي:
”ڀاڀي.“
”جي ڀائڙا.“
”ڀانيان ٿو، توکي سڀ خبر آھي.“
”نھ ادا، پاڻ نھ مئن گڏ نھ جيئرن. خبرون وڃي ڌوڙ ۾ پون. مان تھ ٽي ويءَ تان بھ خبرون نھ ٻڌان.“ ڀاڀي بالٽي پاڻيءَ جي ھاري وري شاپڙ شاپڙ ٻھارو ھلائيندي ٿي رھي.
”قرآن ڀاڀي، جي منھنجو ڪارو منھن آھي تھ مڙسھين جا نيرا پير ٿئي.“
”ھا ادا، تون ھاڻي تاريخ ۽ جاگرافي بيان ڪر. ڇا ٿيو آھي منھنجي مڙس کي؟“
”نور ڀٽاري، ھوءَ پنھنجي پاڙي ۾ سياستدان عورت آھي نھ، جيڪا ڏاڍي گمڀير ٿي ھلندي آھي، جنھن جي ساڙھي سندس ڀرپور بدن تان ڦڙڪندي اڏندي ھلندي آھي.“
”ڪھڙي؟“
”اڙي ڀائي، مون کي نالا ڪونھ اچن، توکي تھ خبر آھي مون کي سياسي ماڻھو ڏٺي ڪونھ وڻن. ھڪ ئي عورت تھ آھي جيڪا ھيڏي وڏي سياستدان ھئڻ کان پوءِ بھ سياستدان نھ، ڪا وڏي مامتا ڀريل مھاراڻي لڳندي آھي.“
”ھا، سمجھي ويس. ڀلا ان کي ڇا ٿيو آھي؟“ ڀاڀيءَ جو ٻھارو کن لاءِ بيھي ٿو وڃي ۽ ھوءَ ٻھاري جو مٺيو زور سان فرش ۾ ٺوڪيندي، ڏانھس نھاري وري ڳالھائي ٿي: ”ھڪ ئي تھ عورت آھي سنڌ ۾! ادا، مان تھ رڳو ٽي ويءَ تي ڏٺي آھي. ڇا شاندار عورت آھي! ان جي ڳالھھ تھ نھ پيو ڪرين؟“
”ڀاڀي، ڳالھھ عورت جي نھ، ڀائوءَ جي آھي.“
”ڇا ان سان بھ وڃي وڙھيو ڇا؟“ ڀاڀي ڏڪي ٿي وڃي ۽ ھو ھاسيڪار ٿڌو ساھ ٿو ڀري: ”اڙي ڀاڀي، آھين ڪٿي؟ اڄ ڪلھھ تھ سج ۽ چنڊ بھ سياسي انداز سان ٿولھي چڙھي.“
”ڀائي، کلي ڳالھھ ڪر. اڄ ڇا سياست جھڙو بيھودو موضوع کڻي ويٺو آھين!“
”او، نو ڀاڀي. رومانس جي ڳالھھ آھي.“
”ادل ڇڏ تھ ٻھاري ڪڍان، سڄو گھر گندو ٿي ويو آھي.“ ڀاڄائيءَ بيزاريءَ مان دھمان ٿي ٻڌيس ۽ ھو ڪاوڙ ٿو ڪري: ”توبھن.... جنھن مھل ڏس تھ ٻھارو ھٿ ۾. ڀاڀي قرآن جو قسم، سڄي ڪالوني گندي ٿي رھي آھي. الا اڄ تھ ثواب کٽ،سڄي ڪالونيءَ کي ٻھاري گھمائي ڇڏ. الله جو سنھن واھ جو ٺھندينءَ.“
”تون تھ ائين پيو چئين ڄڻ سڙڪن تي ٻھاري ھلائڻ واريون عورتون ماڻھو نھ ھونديون آھن. اھي ٺھنديون ئي ڪينھن!“
”اڙي توبھن ڪر ڀاڀي. مون کي انھن لاءِ ايتري ئي عزت آھي، جيتري پنھنجي لاءِ. مون تھ تنھنجي ڀلائيءَ جي ڳالھھ پئي ڪئي.“ ھو ويتر ميسڻو ٿيندي، ڪتاب پٽي ٿو. ڄڻ ھاڻ ڀاڄائي سان ڳالھائڻ نٿو چاھي ۽ ڀاڄائي جو ٻھاڙو شڙاپ شڙاپ ھلندي وري بند ٿي وڃي ٿو.
”ڀائي ڀلائي ڪا پڇي ڪبي آھي ڇا؟ ڪر ڀلائي، ڪيتري ڀلائي ڪري سگھين ٿو؟“
”ڪي چوندس تھ توکي اعتبار ئي نھ ايندو.“ ھو ڀاڄائي کي ليکي نھ ٿو.
”ڀائو چئھ نھ، منھنجو ڪن توڏي آھي. منھنجي ڪا اوھان تي ھلندي! ھڪ اڳيئي واندو ويٺو ھو تھ ٻئي مٿان نوڪري ڇڏي، منھنجو ڇا! ڪجھھ آڻيندؤ تھ بچائي ڏيندي سانو، نھ تھ آئون بھ اوھان سان.“
”نوڪري ڇو ڇڏي اٿس، آئون سڀ سمجھان پيو. وڏو کيڏ پيو کيڏي.“
”اچنس تھ تاش جا پتا بھ مون وانگي ورھائڻ ڪين، ڀلا پوءِ اھڙو ڪھڙو لڊاڻو فتح ڪرڻو پيو اٿس!“
لڊاڻي جي ڳالھھ تي ھو ڳالھھ مان ڳالھوڙو ٺاھڻ لاءِ ڪن ڪيٽا ٿو ڪري. ”ڀاڀي قرآن، واھ جو کوڙو ھنيو اٿئي. آئون بھ چوان ان عورت ۾ آھي ڇا؟ ايمان سان، مومل نھ، سومل جا مجاز اٿس.“
”وري اھا وچ ۾ سومل ڪٿان ڦٿڪاٽ ڪري نڪري آھي؟ تون الائي ڪھڙيون بتال ڳالھيون پيو ڪرين!“ ڀاڀي بيزار ٿي وڃي ٿي.
”ڀاڀي، وايون بتال ٿي وينديئھ. قرآن، تو واري انھيءَ ميسڻي مڙس وڏا گل ڪڍيا اٿئي. پر ڳالھھ حق جي ڪبي، الا رڳو ھڪڙي ڀيري ڏٺي ٿم. ڪنھن ايڪٽريس جي بھ منھنجي اکين ۾ ايتري شڪل چٽي نھ آھي، جيتري انھيءَ عورت جي. مار پويس، عورت بھ راڄاڻ آھي......“
”عورت... عورت...... نالو بھ کڻي وٺيندس.“
”ڀاڄائي، چيم نھ نالو نھ ٿو اچي. ڀائي اھا ئي ٽي – ويءَ واري گمڀير عورت. ھا، جمبوجيٽ، اھو ٿس نالو، ان تي عشق ٿيو اٿس.“
”نھ ادا، اھڙو آھي ئي ڪونھ.“ ڀاڀي کي اعتبار نھ ٿو اچي. ڀاڀي مرڪي ڏانھس نھاري ٿي: ”ڇو ڀلا، اڄ وري جھيڙو ڪرائيندين ڇا؟ ڪو کڙتيل ڪونھ نڪرندءِ.“
”ھا توکي اعتبار ڪيئن ايندو. تنھنجي جا ھيڏي ساري مسڪا پاليسي ٿو ڪري! وڏو ميسڻو ٿئي. ايمان سان سائنٽيفڪلي ھزار کن تھ عورتن جي قسمن جي خبر اٿس. بس بازار مان ھلندو تھ سڀ نمونا ۽ آرپار ٻڌائيندو ويندو: ھيءَ جمبو وومن آھي، ھيءَ جيٽ آھي، ھيءَ فوڪر آھي فور باءِ فائيو، ھي بمباٽ ٿئي.“
”اڙي ادا، ويچارو اھي چرچا تھ ڪندو رھندو آھي. ڀلا جيون ۾ ٻي دلچسپي ڪھڙي رھي آھي؟“ ڀاڀي ٿڌو ساھ ڀري ٿي ۽ دھمان ٿي ڪريس: ”ڏس، ھي گاڏو برتنن جو مون کي ھينئر ملڻو آھي. ھاڻ منھنجو دماغ نھ کاءُ.“
”اري ڀاڀي منھنجو ڇا! ٻن ڏينھن لاءِ آياسين، ھليا وينداسين، پر خبر ٿئي ماڻھن کي تنھنجو تعارف ڪيئن ڪرائيندو آھي؟“
”ھا خبر ٿم. ڪڪنگ مشين، روٽي پلانٽ، سويپر ليڊي، مس ڌوٻي گھاٽ.“
”سڀ ڪجھھ خبر ٿئي، پوءِ بھ؟“ ھو ڀاڀي کي چڙ ڏيارڻ لاءِ ڏاڍو ائڪٽ ٿو ڪري: ”ڀلا ائين ناھي ڇا!؟“
ڀاڀي ڏاڍي دکي ٿي وڃي ٿي، روئڻ جھڙي. ھو ڀوڳ ڪندي پاڻ بھ دکي ٿي وڃي ٿو ۽ سوچي ٿو ڪھڙو نھ ڪلجڳ اچي ويو آھي! اسين ھڪ ٻئي سان رونشا ٿا ڪريون. ھڪ ٻئي جا ڏک درد مٽائڻ لاءِ ۽ کلڻ بدران روئي ٿا پئون!! ۽ ھو روئڻ جھڙو ٿي ھڪدم اٿي ٻاھر ھليو ٿو وڃي.