حاجي غلام حيدر سولنگي ولد محمدرجب سولنگي جي ولادت 7 فيبروري 1938ع تي سيوهڻ شريف ۾ ٿي. سندس تعليم بي ٽي ٽرپل ايم اي ۽ ايل ايل بي آهي. پاڻ سيوهڻ، دادو، جوهي، ڀان سعيد آباد ۽ ٻين شهرن ۾ هيڊ ماستر طور فرائض انجام ڏيندو رهيو آهي. انکان سواءِ ايس ڊي اي او سيوهڻ ۽ ميهڙ به رهي چڪو آهي. حاجي غلام حيدر سولنگي جا ڇپيل ڪتاب:
1. قيمتي قطرا
2. سڙيل لاش
3. ڪوئل تنهنجي ڪوڪ
4. سنڌڙي جو سڏ
ان کان سواءِ قلندر لعل شهباز تي مقالا سندس جا لکيل اهميت وارا آهن، انهن مان هي مشهور آهن:
1. قلندر جي ميلي جون فقرائي رسمون
2. قلندري فقراءِ جون ڪافيون
3. لعل ڪنوار
4. سيوهڻ جا ڪي پراڻا هنر
5. سيوهڻ شريف ۾ ڪاشي جو هنر
6. سيوهڻ شهر جا زيارت گاهه ۽ يادگار
حاجي غلام حيدر جي لکڻ جي ٻولي ڏاڍي سادي ۽ سلوڻي آهي. پڙهڻ وارو ڪڏهن به اٽڪاءُ محسوس نه ٿو ڪري ۽ مقصد کي جلد سمجهي وڃي ٿو. سندس لکڻي نموني طور هيٺ ڏجي ٿي:
“ڪاريگرن جو چوڻ آهي ته سيوهڻ شهر ۾ ڪاشي جو ڪم وڌيڪ ڪامياب انهيءَ ڪري آهي، جو هتي خام مال مُيسر آهي. جيڪو ٻئي ڪنهن شهر ۾ مُيسر نه آهي. لعل باغ جي ڀرسان ڳاڙهي واري جا زخيرا موجود آهن. اتي ڦڪي ميٽوڙي مٽيءَ جا وڏا زخيرا آهن. ڀڳي ٺوڙهي جبل ۾ اڇي کڙي موجود آهي، جيڪا استري جي ڪم ۾ ايندي آهي. انهيءَ جبل ۾ چيروليءَ جا به زخيرا آهن. جن منجهان سانچا ٺهندا آهن. سيوهڻ شهر ۾ ڪاشيءَ جا رانديڪا وڏي پيماني تي ٺهندا آهن ۽ انهن جي خريداري بين الاقوامي مارڪيٽ تائين ٿيندي آهي. اهي رانديڪا شوڪيس جو سينگار ٿيندا آهن.تنهن ڪري ماڻهو شوق سان خريد ڪندا آهن. سيوهڻ ۾ اٽڪل 50 ڪارخانا آهن، جن ۾ ڪاشي جا رانديڪا ٺهندا آهن. چيرولي کي پچائي پيهي ان مان ڳار ٺاهي ماڊل ذريعي سانچا تيار ٿيندا آهن. پوءِ سانچن ۾ چيڪي مٽي جو ڳار ڀريندا آهن. اهڙي مٽي سيوهڻ جي آس پاس ملي ٿي. جيڪا نج چيڪي مٽي هوندي آهي. ٻن ڏينهن کان پوءِ سانچو کولي ان مان ڪچو رانديڪو ٻاهر ڪڍندا آهن. انکي پسيل ڪپڙي سان لسو ڪندا آهن. پوءِ اڇي ميٽوڙيءَ جو تهه ڏيندا آهن.
(مقالو سيوهڻ شريف ۾ ڪاشيءَ جو هنر تان کنيل ٽڪرو)