خ
320. خاناں نیں خان سنگی۔ (کہاوت)
سنگت، جيسيءَ جي جيسيءَ سان ٿيندي. ھڪ-ٻئي کي ڳولي لھندا. چور چور کي، چنڊو چنڊي کي، موالي مواليءَ کي، جواري جواريءَ کي ڳولي لھن. خان خان کي ۽ عزتدار عزتدار کي ڳولي لھن.
مطلب؛ ۱. خانن جا، خان دوست.
۲. خاناں نے پہراء خان۔ (کہاوت)
۳. خانن جا ڀائر به خان.
321. خدا سوٹی، ناں مارناں۔ (کہاوت)
دنيا اندر ھر ڪو مقرر مدت لاءِ اچي ٿو ته جيئن سندس آزمائش ٿي سگھي. سندس ھدايت واسطي، ڪتاب ۽ نبي سڳورا پڻ آيا. حق ناحق جي واٽ ٻڌايائونس. ھاڻي سندس مرضي. لٺ باٺي سان، سڌي ڪرڻ جو رواج، ناھي.
مطلب؛ ۱. الله لھي لٺ ڪو نه ھڻندو آ.
۲. رب رسي مت کسي، ھڻي ڪو نه ھٿيار،
ڏسي اھڙو پار، جنھن سان جوکو جيءَ جو.
322. خدا شکرخوریاں کی شکر دیناں۔ (کہاوت)
رب، ساري ڪائنات، وڏي حساب ڪتاب سان جوڙي آ. منجھس ساھدار پيدا ڪرڻ کان اڳ، انھن جي کاڌ-پيت جو جوڳو بندوبست پڻ ڪيو اٿائين، جيڪو ھر ھڪ کي سندس بوتي آھر، وقت سر مليو وڃي.
مطلب؛ ۱. خدا، کنڊ-خور کي کنڊ ئي ڏئي ٿو.
۲. ماس-خوریاں کی ماس لبھی رہناں۔ (کہاوت)
۳. گوشت خور کي، گوشت ئي لڀندو.
۴. شکرخویاں کی اللہ شکر دئی شوڑناں۔ (کہاوت)
۵. شڪر خوري کي، الله شڪر ڏئي ڇڏيندو آ.
۶. ڪوليءَ ڪي ڪڻ، ھاٿيءَ کي مڻ، رب ٿو رسائي.
323. خدا کسے ناں موتھاژ ناں کرے۔ (کہاوت)
ٻئي جي محتاجي/ ڪاڻ ڪڍڻ، ڏاڍو ڏکيو عمل آ. دل تي وڏو تورُ/ بارُ ٿي پوندو آ، مدد لاءِ واجھائڻ وقت. ان ارمان ۾ ته اڳلو، ڪم ڪندو الائي نه. نه ڪرڻ واري شرمساريءَ کان، ھر ڪو پيو لھرائيندو آ.
مطلب؛ ۱. خدا ڪنھن جو موٿاڄ نه ڪري.
324. خدا مہربان، طہ جگ مہربان۔ (کہاوت)
راض جو سرچشمو، رب جي ذات آ. ان جو راض ٿيو ته سارو جڳ راضي ھوندو. اھو ناراض ٿيو، جڳ جي ناٺاھي ٿي پوندي. ان ھڪڙي کي راضي ڪرڻ جي ڪوشش ڪجي، سڀ راضي ٿي ويندا.
مطلب؛ ۱. خدا مھربان، جڳ مھربان.
۲. رب راضی تے جگ راضی۔ (کہاوت)
۳. رب راضي، جڳ راضي.
۴. رب مہربان طہ جگ مہربان۔
۵. رب مھربان ته جڳ مھربان.
۶. جیر رب اءدر جگ۔ (کہاوت)
۷. جيڏانھن رب، اوڏانھن جڳ.
۸. ھر ڪم الله جي مرضيءَ سان ٿئي ٿو.
325. خدا نی خدائی وچ کسے کی دخل نا۔ (کہاوت)
جَھان جو ڪارخانو، ٺاھڻ ۽ ھلائڻ واري ذات، فقط رب جي آ. سڀڪو سندس تاريءَ تڳي ٿو. نه ڪير ڀاڱي ڀائيوار اٿس، نه ڪو کانئس پڇا ڳاڇا ڪرڻ وارو آ. نه وري ٻئي ڪنھن جي صلاح يا مرضيءَ جو محتاج آ.
مطلب؛ ۱. خدا جي خدائيءَ ۾ ڪنھن کي داعو دخل ڪونھي.
326. خشی غمی سانجھی۔ (کہاوت)
دنيا، خوشيءَ ۽ غم جو سنگم آ. ٻئي ساڻ ساڻ آھن. اڄ خوشي، سڀاڻي ڏک. اڄ ڏک، سڀاڻي خوشي. ڏکن ۾ ڄاول، سک جي زندگي گھاري مري. سکن ۾ ڄاول، ڏجھي جي زندگي گھاري مري. تتي ٿڌي، ھر ھڪ تي آ.
مطلب؛ ۱. خوشي ۽ غمي، گڏوگڏ آھن.
327. خصماں سوائیں اوژاڑ۔ (کہاوت)
عورت جو اصل گھر، مڙس جو گھر آ، جتي اولاد جي اميد سان گڏ، ھڪڙي پنھنجي دنيا آ. اگر مڙس ھليو وڃي ته ڄڻ ساري جَھاني ھلي وئي.
مطلب؛ ۱. مڙس کان سواءِ، اجاڙ.
۲. عورت جي دنيا، مڙس سان آ.
۳. مڙس کان سواءِ، ويھون ڪير ڪري؟!
328. خوجے ناں گواہ ، ڈڈو۔ (کہاوت)
ڏوھ اگر خواجو ڪري ۽ شاھدي وري سندس گھوڙو ڏئي، ته ان جو ڪھڙو اعتبار. ھڪڙو ھڻي، ٻيو کڻي وارو چڪر ٿيو.
مطلب؛ ۱. خواجي جو گواه، ڊڊو.
۲. چور جو ڀاءُ، ڳنڍ-ڪپ.