سفرناما

ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ھن ڪتاب ۾ سفرنامي جي انداز ۾ لکيل مضمون، نوٽ بوڪ يا ڊائريءَ جا ورق، تاريخي ۽ تحقيقي ليک، ڪئناڊا جي تعليم، فطرتي سونھن، سماجي زندگي، اتان جي وڻج واپار، سھوليتن، ڪيناڊا جي تعليم، ڪيناڊا جي حُسن، نوجوانن جي ڪرت، ٻارن جي تربيت، ڪيناڊا جي سماج جي مثبت ۽ منفي پاسن تي اڻ ڌريو ٿي لکيو ويو آهي. ڪتاب پڙهي اوهان کي ايئن لڳندو ڄڻ اوهان بہ ڪيناڊا گهمي رهيا هجو. ڪتاب ۾ مضمونن سان گڏ سفرنامي نما ڪھاڻيون پڻ شامل آهن.

Title Cover of book ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

فري بڪ ڪلب

فري بڪ ڪلب ٽورنٽو جي پڪرنگ سٽي جي مضافاتي ڳوٺ پڪرنگ وليج ميوزم جي علاقي ۾ آھي هن وقت ٽورنٽو ڪلچر جي جنهن موضوع تي آئون روشني وجهي رهيو آھيان اها نه رڳو ڪيناڊا جي سماج جي شعور جو هڪ حسن آھي پر اهو هن قوم جي اهڙي شعور جي نشاندهي ڪري ٿو جنهن کي اسان زنده قوم چئي سگهون ٿا. هن قوم جي عمده اعمالن ۽ روين جي ڪري عهد حاضر ۾ هن ملڪ کي وڏي قدر جي نگاه سان ڏٺو وڃي ٿو. منهنجي نظر ۾ هتان جي سماجي شعور ۽ قدرن کي ڏسي چئي سگهجي ٿو ته دنيا ۾ ڪينيڊين پنهنجي سماجي شعور جو نه رڳو ادراڪ رکن ٿا بلڪه ان جي نشونما ۽ ونڊ ورهاست جو حق به ادا ڪن ٿا . هن وقت مان جنهن علاقي مان گذري رهيو آهيان اهو جهنگ نسورو جهنگ آھي جتي ڪوهين ماڻھو نظر نٿو اچي اڪيلا اڪيلا گهر هڪ ٻئي کان ڏور ڏور وڏا ڪشادا گهر جن ۾ رهائش پذير ماڻھو به رڳو ٻن يا ٽن فيملي ميمبرس تي مشتمل آھن. تن جي گهرن اڳيان بهترين روڊ ۽ رستا آھن جتان اسان پنهنجي آر وي تي گذري رهيا آھيون . منهنجي ننڍي برادر ڪاظم ٻڌايو ته، ”هي گهر هتان جي علاقي ۾ هڪ والنٽيئرلي بوڪ ڪلب جي حيثيت ۾ ڪم ڪري رهيو آھي.“ مون چيومانس، ”پوءِ بريڪ هڻ ته وزٽ ڪريون ٿا . اهڙين شين جا ديدار ته ڪجن .“ جنهن گهر جي هن نشاندهي ڪئي ان جي سامهون اچي مون پنهنجي ڪيمرا جا لينس کوليا. گهر جي ٻاھران يا آس پاس ڪو بني هو نه بشر سو بنا اجازت جي پهريان ان گهر جي تصوير ورتم. تنهن کانپوءِ جيئن ئي آئوٽ ڊور ننڍي ڪتاب گهر جون تصويرون ڪڍڻ لڳس ته گهر جي مالڪياڻي در کولي اندران بر اجمان ٿي ۽ مخاطب ٿيندي چوڻ لڳي، ”توهانکي جيڪي ڪتاب وڻن سي توهان پاڻ سان کڻي وڃي سگهو ٿا. مون ننڍي ڪيبن جي ڪتابن کي اٿلائي پٿلائي ڏٺو جيڪو هڪ اڌ ڪتاب مونکي وڻيو ان کي سيني سان لاتو ۽ ان نوجوان ڇوڪريءَ کي چيم ته هنن ڪتابن کي آئون واپس ڪري نه سگهندس.“ جوابن مگر وڏي خوش اخلاقي سان چوڻ لڳي، ”ضروي ناهي، توهان پاڻ سان کڻي وڃو اسان کي خوشي ٿيندي ..... هي اسان جو بڪ ڪلب فري آھي ۽ توهان گهر ۾ اچي فري ريڊنگ به ڪري سگهو ٿا. وڌيڪ چوڻ لڳي. اھي ٻاهر جيڪي ڪتاب رکيل آهن سي ڪو به پنهنجي گهر کڻي وڃي سگهي ٿو نو پرابلم “... هاڻي ڏسو هن سماج جو شعور ۽ هن غير مسلم سماج جا اقدار ... انهن جي ڪهڙي ۽ جيتري تعريف به ڪجي اوتري ٿوري ليکجي.
**