سفرناما

ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ھن ڪتاب ۾ سفرنامي جي انداز ۾ لکيل مضمون، نوٽ بوڪ يا ڊائريءَ جا ورق، تاريخي ۽ تحقيقي ليک، ڪئناڊا جي تعليم، فطرتي سونھن، سماجي زندگي، اتان جي وڻج واپار، سھوليتن، ڪيناڊا جي تعليم، ڪيناڊا جي حُسن، نوجوانن جي ڪرت، ٻارن جي تربيت، ڪيناڊا جي سماج جي مثبت ۽ منفي پاسن تي اڻ ڌريو ٿي لکيو ويو آهي. ڪتاب پڙهي اوهان کي ايئن لڳندو ڄڻ اوهان بہ ڪيناڊا گهمي رهيا هجو. ڪتاب ۾ مضمونن سان گڏ سفرنامي نما ڪھاڻيون پڻ شامل آهن.

Title Cover of book ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ويا ڪل من جا ويچار

مٺي ملڪ جي وادي گلستان سوات جهڙي وادي پڪرنگ جي سهڻن گهاٽن وڻن جي وسيع ڇانورن کي آئون ڪين وساري سگهندس. جيئن جيئن منهنجي وطن ورڻ جو وقت ويجهو پيو ٿيندو وڃي تيئين تيئن مونکي پڪرنگ جي گالف ڪلب جي ميلن ۾ پکڙيل ساوڪ ۽ ٻيلن جي حسين ترين نظارن مان اکيون نٿيون ڀرجن. پکي به جنھن وڻ تي ويهندو آھي ۽ انکي پنهنجو مسڪن بڻائيندو آھي ته ان کي ڇڏي وڃڻ کان پوءِ به ڪڏهن ڪڏهن ان جي مٿان لامارا ڏيندو آھي. هي ماڳ هي مڪان ۽ هي روح پرور وادي ڇڏڻ وقت مونکي به ارمانن اچي ورايو آھي ته هتي گذاريل گهڙين ۽ ڏهاڙن کي. هتان جي آسائش ۽ هتان جي راحت کي آئون ڪيئن پنهنجي دل مان ڪڍي سگهندس. اهو به خيال آيم ته مان ھتان جو ڪک به پاڻ سان کڻي وڃي نٿو سگهان. ائين ئي جيئن هڪ پکيئڙي لاءِ ممڪن ناهي هوندو ته هو موسمن سارو پنهنجي جوءِ مٽائڻ وقت وڻ تي اڏيل ڪکائين آشياني کي جنهن ۾ هن اس ڇانو. طوفان برساتون. گرمي سردي گذاري هجي پاڻ سان گڏ کڻي وڃي. بس آئون سوچيندو رهندو آھيان ته هي جوءِ ڇڏڻ وقت پاڻ سان گڏ هتان جو جيڪي اثاثو کڻي سگهان ٿو اهي هتان جون يادگيريون آھن. ساون گهاٽن وڻن جي ڇانو. وڻن جي ٽارين ۽ پنن جو تکي برسات ۾ اوٽ ۽ اجهو وٺڻ. گالف ڪلب جي رانديگرن جون ساون ساون ميدانن مان پنهنجي گيم پلي ڪٽ کڻي گالف ڪلب جي ننڍين ٽڦٿي گاڏين تي ڊوڙون. طوفاني برسات ۾ ڪپڙن جو ڀڄڻ. کل ڀوڳ ٽھڪڙا سڀ ياد رهندا. گيريزن ڪراسنگ روڊ جي سامهون بليو گارڊن جي راهدارين ۾ روز شام جو سائيڪلون هلائيندڙ گروپن جي ننڍن وڏن ٻارن ۽ مرد و زن جون ڪنڊ ڪنڊ تي ڪچھريون. منڊمن ۽ صاحب لوڪن جي پاليل ڪتن جون کينن پٺيان ڊوڙون ۽ مستيون مونکي سڀ ياد رهنديون.
بلو پارڪ جي سائي ڇٻر واري وسيع ميدان تي ڏينهن ٺري ساڪر سان ڪڏندڙ هر نسل ۽ هر رنگ جي ٻارن جون عرق ريزيون ياد رهنديون. پنهنجي ٻارن ۽ پاڙي جي گورن. برائون .چيني جاپاني برمي، بنگالي، ٿٻيٽي، آسامي، عربي، افغاني، ترڪي، توراني، تامل، سري لنڪن ۽ هندي سنڌي ٻارن سان گڏجي چوڏيلن ۽ چيڪلن تي پاتل ڦيرا ۽ ڦيراٽيون سڀ ياد رهنديون. هتان جي مڙني رنگ و نسل جي ماڻھن جو پاڻ ۾ گڏجي رهڻ، ميل ملاقات، کلڻ ڳالهائڻ، سلام دعا، سهڻو سلوڪ ۽ ميٺ محبت واريون وصفون ڀلا ڪي وسارڻ جوڳيون ڳالهيون آھن. بلڪل نه اهي مڙئي خوبيون ڪيناڊا جي ماڻھن جي شھريت جي امتياز جون نشانيون آھن. هن پاڙي جي ديوي مندر جي گجراتي ۽ پٽيل برادري جي پوڄارين جون بليو پارڪ جي ٻارن ۾ ڪچھريون. ڳجهارتون. ڊراما سميلن. مذھبي رواداري ۽ بنا ڀيد ڀاو واريون قربتون قول ۽ قرار مون لاءِ ڪنهن پر وسارڻ جوڳا ناهن.
ڪيناڊا ۾ مون پهريون ڀيرو محسوس ڪيو آھي ته سماج گهڻ قوم ۽ گهڻ مذھبن جي آميز سان ۽ هڪ گڏيل سماجي سوچ ۽ ڀائيچاري جي بنياد تي قائم رهي سگهي ٿو ۽ ترقي جي اعلا مدار تي پڻ رسي سگهي ٿو. پنهنجي محنت. محبت ۽ رواداريءَ وارن روين جي وهنوار سان سڀني ڪينيڊين اهو ڀلي ڀانت ثابت ڪري ڏيکاريو آهي ته هو گڏجي فلاحي رياست قائم ڪري سگهن ٿا تنهنڪري هتان جي ماڻھن جي اها ڳالھ مونکي ياد رهندي. ڪينيڊين جا اهي گڻ، اهو شعور، اهو سهڪار اهو سمرپڻ بلو پارڪ جي ڪشاده ٻارن جي ميدانن مان حاصل ڪيل اهي پاٺ مون کي ياد رهندا پنهنجي وطن مالوف ۾ اکيون ٻوٽڻ تائين ياد رهندا.
**